Η στεγαστική κρίση έχει οξυνθεί ιδιαίτερα στην Ευρώπη με τις Βρυξέλλες να έχουν εκπονήσει το πρώτο Σχέδιο για Προσιτή Στέγη, που σε πρώτη φάση προβλέπει την αναθεώρηση των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις που θα ανακουφίσουν όχι μόνο τα χαμηλά εισοδήματα αλλά τις ομάδες που δεν έχουν πρόσβαση στην αγορά κατοικιών λόγω των υψηλών τιμών.
«Η προσιτή τιμή της στέγασης έχει γίνει ένα διαδεδομένο και επείγον ζήτημα σε όλη την Ευρώπη, γι’ αυτό και η προσιτή στέγαση αποτελεί κορυφαία προτεραιότητα για την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, προκειμένου να διασφαλίσει την ευρωπαϊκή κοινωνική δικαιοσύνη,» αναφέρει στην ανακοίνωση της η Κομισιόν.
Το ευρωπαϊκό σχέδιο που αναμένεται να εγκριθεί από αυτή την εβδομάδα ξετυλίγει με συνέντευξη του στο POLITICO, o Δανός Επίτροπος για την ενέργεια και τη στέγαση Dan Jørgensen.
Δεν αρκούν τα λόγια για τη στεγαστική κρίση
«Πρόκειται για μια πραγματική κρίση» τονίζει και συμπληρώνει ότι δεν αρκούν μόνο τα λόγια.
Για τον σκοπό αυτό, όπως αναφέρει το δημοσίευμα, το πακέτο μέτρων θα επιδιώξει να αποδεσμεύσει δημόσια κεφάλαια για την κατασκευή νέων κατοικιών, να παρακολουθεί την κερδοσκοπία στην αγορά κατοικιών και να δώσει στις περιφερειακές και τοπικές κυβερνήσεις τα εργαλεία για να περιορίσουν τις βραχυπρόθεσμες μισθώσεις που συμβάλλουν στην έλλειψη κατοικιών.
«Το σχέδιο θα είναι ένας συνδυασμός συγκεκριμένων δράσεων σε επίπεδο ΕΕ και συστάσεων που μπορούν να εφαρμόσουν τα κράτη μέλη», υπογραμμίζει ο Jørgensen, προσθέτοντας ότι η Κομισιόν θέλει να δώσει στις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές κυβερνήσεις τρόπους για να επιφέρουν πραγματικές αλλαγές, χωρίς να υπερβαίνει τον ρόλο της σε έναν τομέα στον οποίο δεν έχει επίσημη αρμοδιότητα.
«Πρόκειται για ένα πραγματικό πρόβλημα που επηρεάζει εκατομμύρια ανθρώπους, και η αδράνεια παίζει ακριβώς το παιχνίδι των δεξιών λαϊκιστών», σημείωσε ο Jørgensen, αναφερόμενος στα υπερεθνικιστικά κόμματα που έχουν τροφοδοτήσει τη δυσαρέσκεια για τις εξωφρενικά υψηλές τιμές των κατοικιών, ώστε να σημειώσουν σημαντικές νίκες σε χώρες όπως η Ολλανδία και η Πορτογαλία.
«Κανονικά, η ΕΕ δεν έχει διαδραματίσει σημαντικό ρόλο σε αυτό το θέμα», πρόσθεσε. «Αυτό πρέπει να αλλάξει».
Η δέσμη μέτρων για την στεγαστική κρίση
Η πιο συγκεκριμένη δράση που αναμένεται να ανακοινωθεί αυτή την εβδομάδα είναι η αναθεώρηση των κανόνων για τις κρατικές ενισχύσεις, ώστε να διευκολυνθεί η κατασκευή προσιτών κατοικιών από τις εθνικές κυβερνήσεις.
Τα κράτη μέλη διαμαρτύρονται εδώ και καιρό ότι μπορούν να χρησιμοποιήσουν δημόσια χρήματα μόνο για την παροχή στέγης σε οικογένειες με χαμηλό εισόδημα. Ωστόσο και η μεσαία τάξη δυσκολεύεται να πληρώσει τη στέγη έτσι οι νέοι κανονισμοί θα επιτρέπουν τη χρήση των κονδυλίων για όλες τις ομάδες που δεν έχουν πρόσβαση στην αγορά κατοικιών λόγω των υψηλών τιμών.
Στεγαστική κρίση και βραχυπρόθεσμη ενοικίαση
Το πακέτο θα δώσει επίσης στις εθνικές, περιφερειακές και τοπικές αρχές εργαλεία για να στοχεύσουν τα τουριστικά διαμερίσματα που επιδεινώνουν την έλλειψη στέγης σε πόλεις όπως η Βαρκελώνη, η Φλωρεντία και η Πράγα.
«Δεν συμφωνώ με όσους ζητούν την απαγόρευση των βραχυπρόθεσμων ενοικιάσεων», διευκρίνισε ο Jørgensen, προσθέτοντας ότι τέτοιες πλατφόρμες έχουν προσφέρει στους ταξιδιώτες τη δυνατότητα να βιώσουν την Ευρώπη με διαφορετικό τρόπο και έχουν παράσχει σε ορισμένες οικογένειες μια απαραίτητη πηγή εισοδήματος.
Ωστόσο, το μοντέλο αυτό έχει αναπτυχθεί με ρυθμούς «που κανείς δεν θα μπορούσε να φανταστεί, με τις βραχυπρόθεσμες μισθώσεις να αντιπροσωπεύουν το 20 % των κατοικιών σε ορισμένες περιοχές με μεγάλη πίεση» σημείωσε. Έχει μετατραπεί σε «μηχανή παραγωγής χρημάτων αντί για αυτό που προοριζόταν».
Ο επίτροπος τόνισε ότι οι εθνικοί, περιφερειακοί και τοπικοί ηγέτες θα είναι τελικά αυτοί που θα αποφασίσουν αν θα χρησιμοποιήσουν τα εργαλεία για να περιορίσουν τις βραχυπρόθεσμες μισθώσεις. «Δεν θα αναγκάσουμε τους ανθρώπους να κάνουν τίποτα», είπε. «Αν πιστεύετε ότι η υφιστάμενη κατάσταση είναι εντάξει, μπορείτε να διατηρήσετε τα πράγματα όπως έχουν».
Η κερδοσκοπία
Σε μια άλλη πρωτιά, ένα πιο αφηρημένο τμήμα του πακέτου θα στοχεύει επίσης στην αντιμετώπιση της κερδοσκοπίας στην αγορά κατοικιών.
Ενώ επιμένει ότι «δεν είναι εναντίον του να κερδίζουν χρήματα οι άνθρωποι», ο Jørgensen δήλωσε ότι το απόθεμα κατοικιών της Ευρώπης αντιμετωπίζεται σαν «χρυσός ή Bitcoin και άλλες επενδύσεις που γίνονται με μοναδικό σκοπό το κέρδος» — μια προσέγγιση που αγνοεί τον ζωτικό ρόλο της στέγασης για την κοινωνία στο σύνολό της. «Το να έχεις ένα στέγη πάνω από το κεφάλι σου, ένα αξιοπρεπές σπίτι… είναι ανθρώπινο δικαίωμα», υποστήριξε.
Στο ίδιο πλαίσιο κινήθηκε και η δήλωση της προέδρου της Κομισιόν , Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν στην ομιλία της για την κατάσταση της Ένωσης το 2025 «Η στέγαση αφορά την αξιοπρέπεια. Αφορά τη δικαιοσύνη. Και αφορά το μέλλον της Ευρώπης. Πριν από οκτώ χρόνια, ο Ευρωπαϊκός Πυλώνας Κοινωνικών Δικαιωμάτων κατέστησε τη στέγαση κοινωνικό δικαίωμα στην Ευρώπη. Ήρθε η ώρα να μετατρέψουμε αυτή την υπόσχεση σε πραγματικότητα.»
Ως πρώτο βήμα, το πακέτο μέτρων αυτής της εβδομάδας θα προτείνει στην ΕΕ να παρακολουθεί τις κερδοσκοπικές συναλλαγές και να προσδιορίσει την έκταση του προβλήματος. Ωστόσο, ο Jørgensen αναγνώρισε ότι η χρήση των δεδομένων που θα προκύψουν για τη λήψη συγκεκριμένων μέτρων αντιμετώπισης της χρηματοοικονομικοποίησης της αγοράς ενδέχεται να αποδειχθεί δύσκολη. «Αν και κανείς δεν αμφισβητεί πραγματικά την ύπαρξη αυτού του προβλήματος, υπάρχει πολιτική διαμάχη ως προς το αν είναι καλό ή κακό». Ωστόσο, η ρύθμιση είναι απαραίτητη για την ορθή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, πρόσθεσε.
Το ζήτημα της αρμοδιότητας
Το πακέτο μέτρων της Επιτροπής για τη στέγαση θα περιλαμβάνει επίσης μια νέα στρατηγική για τις κατασκευές με στόχο τη μείωση της γραφειοκρατίας και τη δημιουργία κοινών προτύπων, έτσι ώστε τα δομικά υλικά που κατασκευάζονται σε ανταγωνιστικές τιμές σε ένα κράτος μέλος να μπορούν να χρησιμοποιηθούν εύκολα για έργα στέγασης σε άλλο κράτος μέλος.
Επιπλέον, θα γίνει μια προσπάθεια να αντιμετωπιστούν οι ανάγκες των πάνω από ενός εκατομμυρίου αστέγων Ευρωπαίων, πολλοί από τους οποίους δεν είναι πολίτες των χωρών στις οποίες ζουν στους δρόμους. «Θέλουμε να εξετάσουμε ποια δικαιώματα έχουν και πώς αυτά γίνονται σεβαστά» σημείωσε ο Επίτροπος. «Μιλάμε για ανθρώπους με ανάγκες, ανθρώπους που αξίζουν τη βοήθεια και τη συμπόνια μας».
Τόνισε επίσης ότι το πακέτο δεν αποτελεί κατάληψη εξουσίας εκ μέρους της Επιτροπής και ότι οι εθνικές, περιφερειακές και τοπικές κυβερνήσεις εξακολουθούν να βρίσκονται στην καλύτερη θέση για να αντιμετωπίσουν πολλές πτυχές της κρίσης. «Ωστόσο» είπε ότι «υπάρχουν τομείς στους οποίους δεν έχουμε κάνει τίποτα, αλλά μπορούμε να κάνουμε κάτι».
Αν και μεγάλο μέρος του σχεδίου θα αποτελείται από συστάσεις που τα κράτη μέλη δεν θα υποχρεούνται να εφαρμόσουν, ο Jørgensen προειδοποίησε να μην αγνοηθούν. Η Επιτροπή παρέχει λύσεις, είπε, και «οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής πρέπει να λογοδοτήσουν στους πολίτες τους αν δεν κάνουν κάτι που είναι προφανές ότι θα μπορούσαν να κάνουν».
«Οι κανονικοί πολίτες θα εκμεταλλευτούν κάθε ευκαιρία για να γνωστοποιήσουν τα αιτήματά τους, είτε σε τοπικές, εθνικές είτε σε ευρωπαϊκές εκλογές», εξήγησε ο Jørgensen. «Με όλο το σεβασμό, λέω στους υπεύθυνους λήψης αποφάσεων σε όλη την Ευρώπη ότι είτε πρέπει να λάβουν σοβαρά υπόψη αυτό το πρόβλημα, είτε να αποδεχθούν ότι θα πρέπει να παραδώσουν την εξουσία στους λαϊκιστές».
Πηγή: ot.gr
Διαβάστε επίσης: Κάγια Κάλας: Πολύ δύσκολη η συμφωνία στην ΕΕ για τα παγωμένα ρωσικά περιουσιακά στοιχεία