Η Wall Street δείχνει για πρώτη φορά μετά από μήνες να «ζυγίζει» σοβαρά το ρίσκο. Μέσα σε ένα περιβάλλον αυξανόμενης νευρικότητας οι επενδυτές αρχίζουν να εγκαταλείπουν τις θέσεις υψηλής μόχλευσης και να αναζητούν σταθερές αποδόσεις.
Η στροφή σε κλάδους όπως οι κοινής ωφέλειας, η υγεία και τα βασικά καταναλωτικά αγαθά είναι το πρώτο προειδοποιητικό καμπανάκι ότι το ράλι της τελευταίας διετίας ίσως φτάνει στα όριά του.
Από την αναζωπύρωση του εμπορικού πολέμου ΗΠΑ – Κίνας έως τις αιφνίδιες χρεοκοπίες εταιρειών μεσαίας κεφαλαιοποίησης, παράγοντες ανησυχίας έρχονται στο προσκήνιο.
Αμυντικές θέσεις και καταφύγια
Ο Οκτώβριος βρήκε τις αμερικανικές αγορές στην πιο ασταθή φάση τους από το καλοκαίρι.
Οι αποδόσεις των 10ετών ομολόγων υποχώρησαν εκ νέου κάτω από το 4%, η τιμή του χρυσού κατέγραψε νέα ιστορικά υψηλά, ενώ τα αμυντικά χαρτιά οδήγησαν για πρώτη φορά από το 2022 την άνοδο του S&P 500.
Οι επενδυτές απομακρύνονται από πιο «κυκλικές» κατηγορίες – όπως οι τράπεζες, τα αυτοκίνητα, οι κατασκευές και οι αεροπορικές – και επιλέγουν εταιρείες με σταθερές ροές εσόδων, ανεξαρτήτως οικονομικού κύκλου.
Το ίδιο μοτίβο αρχίζει να διαφαίνεται και στην Ευρώπη, όπου οι πιέσεις στις τράπεζες και η στασιμότητα της γερμανικής βιομηχανίας σπρώχνουν τα κεφάλαια σε ασφαλέστερες επιλογές.
Η επιστροφή του φόβου στην πίστωση
Η εικόνα πίσω από τους δείκτες είναι πιο ανησυχητική. Η αγορά εταιρικού χρέους παρουσιάζει σημάδια κόπωσης, με τις χρεοκοπίες εταιρειών όπως οι First Brands και Tricolor Holdings να ξυπνούν μνήμες 2007.
Οι δηλώσεις του Jamie Dimon («όταν βλέπεις μια κατσαρίδα, υπάρχουν κι άλλες») αποτύπωσαν τη διάχυτη ανησυχία ότι η ραγδαία ανάπτυξη του ιδιωτικού δανεισμού έχει δημιουργήσει τυφλά σημεία στο σύστημα.
Η αγορά private credit, που έχει φτάσει τα 1,6 τρισ. δολάρια, κινείται πια παράλληλα με την αγορά junk bonds, αλλά χωρίς την ίδια διαφάνεια.
Τα λεγόμενα “payments-in-kind” – πληρωμές τόκων με… νέες υποσχέσεις πληρωμής – αυξάνονται, όπως και τα «δημιουργικά» σχήματα αναδιάρθρωσης που κρύβουν τα πραγματικά προβλήματα.
Οι παραλληλίες με το 2007
Το spread μεταξύ εταιρικών και κρατικών ομολόγων στις ΗΠΑ έχει υποχωρήσει στα χαμηλότερα επίπεδα από το 2007, δείχνοντας μια επικίνδυνη αυτοπεποίθηση ότι «τίποτα δεν μπορεί να πάει στραβά».
Η αγορά είναι τιμολογημένη για τελειότητα – και αυτό, ιστορικά, προμηνύει διόρθωση.
Στην Ευρώπη, αν και οι αποτιμήσεις παραμένουν πιο συντηρητικές, η αύξηση των αποδόσεων στα εταιρικά ομόλογα υψηλού κινδύνου (high yield) και η κάμψη της καταναλωτικής εμπιστοσύνης καταγράφουν ανάλογη τάση. .
Η ψευδαίσθηση της τεχνητής ευφορίας
Το ράλι του 2025 στηρίχθηκε σχεδόν αποκλειστικά στα mega-caps της τεχνητής νοημοσύνης. Η υπερσυγκέντρωση αποδόσεων σε λίγες μετοχές κρύβει την αδυναμία του ευρύτερου δείκτη.
Όπως σημειώνει ο Bob Elliott της Unlimited Funds, «η ισχύς των τεχνολογικών μεγαθηρίων έχει επισκιάσει τα αυξανόμενα σημάδια αδυναμίας στην πραγματική οικονομία».
Η επιβράδυνση της αγοράς εργασίας στις ΗΠΑ, η κόπωση των χαμηλότερων εισοδηματικών στρωμάτων και οι ενδείξεις πίεσης στις καταναλωτικές δαπάνες συνθέτουν ένα εκρηκτικό μείγμα.
Οι προσδοκίες για μειώσεις επιτοκίων από τη Fed και την ΕΚΤ έχουν ήδη ενσωματωθεί στις αποτιμήσεις — αφήνοντας μικρό περιθώριο θετικών εκπλήξεων.
Ευρώπη και Ελλάδα σε ετοιμότητα
Η Ευρώπη δεν μένει ανεπηρέαστη. Οι αναταράξεις στις αμερικανικές αγορές χτυπούν καμπανάκι και για τους Ευρωπαίους επενδυτές, με τις τοποθετήσεις να στρέφονται ξανά σε χρυσό και κρατικά ομόλογα.
Στο ελληνικό χρηματιστήριο, οι επενδυτές δείχνουν επίσης να περιορίζουν την έκθεσή τους σε τραπεζικά και κατασκευαστικά χαρτιά, ενόψει αποτελεσμάτων τρίτου τριμήνου και της αυξανόμενης μεταβλητότητας διεθνώς.
Η αμυντική στάση αυτή, όπως σημειώνουν στελέχη της αγοράς, δεν σημαίνει απαραίτητα ανατροπή του ανοδικού κύκλου – αλλά μάλλον μια περίοδο «ψύχραιμης αναπροσαρμογής» πριν την επόμενη φάση.
Οι αγορές δεν έχουν μπει ακόμη σε κρίση – αλλά δείχνουν να την «μυρίζονται». Όπως παρατηρούν οι πιο έμπειροι διαχειριστές, όταν το χρήμα μετακινείται προς τα ασφαλή καταφύγια, δεν είναι πάντα επειδή περιμένει καταιγίδα. Συχνά απλώς γιατί στα σύννεφα φαίνονται οι πρώτες αστραπές.
Πηγή: naftemporiki.gr
Διαβάστε επίσης: Γαλλία: Βουτιά για τα ομόλογα μετά την υποβάθμιση από S&P – Τριγμοί στις αγορές (γράφημα)