Η οικονομική κρίση στα κατεχόμενα εντατικοποιείται καθώς ο δεύτερος γύρος των τουρκικών προεδρικών εκλογών είναι προ των πυλών. Ενώ οι τουρκοκυπριακές «τράπεζες» έχουν λάβει νέα μέτρα για την αντιμετώπιση της εντεινόμενης κρίσης, οι ειδικοί προειδοποιούν ότι η κατάσταση μπορεί να επιδεινωθεί μετά τη Δευτέρα.
Ο τουρκοκυπριακός Τύπος αναφέρει ότι τις τελευταίες ημέρες, λίγο πριν τη δεύτερη αναμέτρηση στις προεδρικές εκλογές της Τουρκίας, πρακτικές όπως η μετατροπή καταθέσεων σε τράπεζες σε ξένο νόμισμα ή η λήψη μεγάλων ποσών δανείων σε τουρκικές λίρες και η μετατροπή τους σε ξένο νόμισμα και η τοποθέτησή τους κάτω από το μαξιλάρι, βρίσκονται στην ημερήσια διάταξη της τουρκοκυπριακής κοινότητας. Ως αποτέλεσμα αυτών των πρακτικών, οι τουρκοκυπριακές τράπεζες άρχισαν να περιορίζουν τα δάνεια σε λίρες.
Φερντί Σαμπίτ Σογιέρ: «Η αλυσίδα έσπασε»
Ο Φερντί Σαμπίτ Σογιέρ, πρώην «πρωθυπουργός» και έμπειρος οικονομολόγος, χαρακτηρίζει «ανησυχητικές» τις πρόσφατες εξελίξεις στην κοινωνικοοικονομική ζωή των κατεχομένων.
Σύμφωνα με τον έμπειρο πολιτικό, οι Τουρκοκύπριοι προσπαθούν να λάβουν μέτρα με περιορισμένα μέσα πριν από την ολοκλήρωση της εκλογικής διαδικασίας στην Τουρκία.
Ο κ. Σογιέρ επισημαίνει ότι στο βόρειο τμήμα της Κύπρου έχουν αρχίσει να εμφανίζονται επιτόκια της τάξης του 30-35% για δανεισμό σε τουρκική λίρα. Σύμφωνα με τον ίδιο, οι «πολίτες» που δανείζονται σε τουρκική λίρα επενδύουν τα χρήματά τους σε ξένο νόμισμα.
«Η αλυσίδα έχει σπάσει. Η αλυσίδα της κοινωνικής ασφάλειας έχει διαταραχθεί», αναφέρει χαρακτηριστικά ο πρώην αρχηγός του Ρεπουμπλικανικού Τουρκικού Κόμματος (ΡΤΚ), επισημαίνοντας ότι το 90% των καταθέσεων στις τράπεζες στο βόρειο τμήμα του νησιού και το 85% των δανείων είναι πλέον σε ξένο νόμισμα.
Αναφέροντας ότι η τρικομματική «κυβέρνηση» συνεχίζει να κλείνει την πόρτα στην ιδέα της «μετάβασης στη χρήση του ευρώ», ο κ. Σογιέρ τονίζει ότι «οι τελωνειακοί φόροι και οι φόροι ακίνητης περιουσίας συνεχίζουν να εισπράττονται σε ξένο νόμισμα» και όλες οι τιμές στα κατεχόμενα υπολογίζονται με βάση το ευρώ. Αυτή η κατάσταση φέρνει τον κόσμο σε δύσκολη θέση, σημειώνει.
Σχολιάζοντας ότι «έχουμε μετατραπεί σε ένα είδος υπαίθριας αγοράς φτηνών ειδών για τους Ελληνοκύπριους», ο έμπειρος πολιτικός επισημαίνει ότι η κατάσταση αυτή μπορεί να εντατικοποιήσει στο μέλλον τα εθνικιστικά αισθήματα στο βόρειο τμήμα του νησιού.
Οικονομολόγος Χαμίτ: «Βιώνουμε βαθιά αβεβαιότητα»
Ο Τουρκοκύπριος οικονομολόγος Μερτκάν Χαμίτ, αξιολογώντας την κοινωνικοοικονομική αναταραχή στην κοινότητα του, επισημαίνει ότι δεν υπάρχουν αξιόπιστα, επιστημονικά στοιχεία και πληροφορίες μέχρι στιγμής σχετικά με την κρίση.
«Η Κεντρική Τράπεζα και οι διοικήσεις εδώ και στην Τουρκία προσπαθούν να σώσουν την κατάσταση. Στην Τουρκία, η κυβέρνηση ενθάρρυνε τις τράπεζες να αγοράσουν ευρωομόλογα μέσω του Υπουργείου Οικονομικών, λόγω του CDS που σκαρφάλωσε στις 700 μονάδες. Ο στόχος είναι να μειωθεί το CDS. Ωστόσο, θα πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι τέτοια βήματα αυξάνουν τη χειραγώγηση και επισκιάζουν τα δεδομένα», αναφέρει ο κ. Χαμίτ, ο οποίος προσθέτει ότι «αυτή τη στιγμή βιώνουμε μια βαθιά αβεβαιότητα».
Κοινοποιώντας την πληροφορία ότι οι τοπικές τράπεζες στο βόρειο τμήμα της Κύπρου έχουν αυξήσει τα επιτόκια πάνω από το 50% από σήμερα, λίγο πριν τον δεύτερο γύρο των προεδρικών εκλογών, ο Τουρκοκύπριος οικονομολόγος τονίζει ότι η εξέλιξη αυτή αποτελεί ένδειξη πανικού στην τουρκοκυπριακή κοινότητα.
Για την επομένη των εκλογών, ο κ. Χαμίτ υπογραμμίζει δύο σημεία. Ως πρώτο σημείο, αναφέρει ότι οι Τουρκοκύπριοι αναμένουν ότι οι συναλλαγματικές ισοτιμίες στην τουρκική αγορά δεν θα παραμείνουν στο σημερινό επίπεδο. Όπως και στην Τουρκία και στο εξωτερικό, έτσι και στην τουρκοκυπριακή πλευρά, θεωρείται πιθανή η άνοδος του δολαρίου πάνω από τη ζώνη του 30% το επόμενο διάστημα.
Ως δεύτερο σημείο, ο κ. Χαμίτ επισημαίνει ότι αν ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν βγει νικητής από τις εκλογές, αναμένεται να ενεργοποιηθεί ο έλεγχος κεφαλαίων σε Τουρκία και τουρκοκυπριακή πλευρά. «Ακόμη και σήμερα, είναι δύσκολο να έχει κανείς πρόσβαση σε χρήματα και δάνεια μεταξύ 100.000 και 200.000. Σε περίπτωση ελέγχου κεφαλαίων, μπορεί να προκληθεί φυγή από τις τράπεζες», προειδοποιεί ο κ. Χαμίτ.
Ο κ. Χαμίτ ολοκληρώνει τις παρατηρήσεις του με το σχόλιο ότι «η κυβέρνηση απλώς παρακολουθεί την κρίση και δεν έχει λάβει τα απαραίτητα μέτρα κατά της εντεινόμενης κρίσης. Η κατάστασή μας μοιάζει με έναν πολίτη που ανέβηκε στην ταράτσα για να αυτοκτονήσει. Κανείς δεν κρατάει ένα μουσαμά από κάτω. Αντιθέτως, οι φωνές υψώνονται φωνές "πήδα, πήδα"».
ΚΥΠΕ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Εξαιρετική πορεία στις διεθνείς αγορές για το κυπριακό κρασί