Με κομμένη την «ανάσα» παρακολουθούν αγοραστές και έμποροι πετρελαίου στην Ασία την κλιμάκωση της έντασης γύρω από το Ιράν, καθώς ο κορυφαίος εισαγωγέας στον κόσμο προετοιμάζεται για πιθανές διαταραχές στις εξαγωγές από τον Περσικό Κόλπο.
Η Ασία απορροφά πάνω από το 80% του πετρελαίου που παράγεται στη Μέση Ανατολή, ενώ το 90% αυτών των ποσοτήτων διέρχεται από τα Στενά του Ορμούζ, σύμφωνα με στοιχεία της Kpler SAS.
Τα τρία βασικά σημεία ανησυχίας για την ασιατική αγορά έχουν ως εξής, σύμφωνα με ανάλυση του Bloomberg:
Η σύνδεση Ιράν – Κίνας
Η Κίνα προμηθεύεται περίπου το 14% του αργού της από το Ιράν, σύμφωνα με τα στοιχεία της Kpler. Στην πραγματικότητα, οι ποσότητες ενδέχεται να είναι υψηλότερες, καθώς μέρος των ιρανικών εξαγωγών εμφανίζεται ως αποστολές από τη Μαλαισία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα ή το Ομάν, παρακάμπτοντας τις αμερικανικές κυρώσεις.
Ενώ τα μεγάλα κρατικά διυλιστήρια της Κίνας αποφεύγουν συνήθως να παραβιάζουν τις κυρώσεις, η χώρα συνολικά δεν αναγνωρίζει τις μονομερείς αμερικανικές κυρώσεις. Οι φθηνότερες ροές είναι ζωτικής σημασίας για τα ανεξάρτητα ιδιωτικά διυλιστήρια της Κίνας, που βρίσκονται υπό οικονομική πίεση.
Οι φόβοι για διακοπή αυτών των φορτίων έχουν ήδη αυξήσει τη ζήτηση για ποικιλίες αργού που φορτώνονται ανατολικά των Στενών του Ορμούζ, όπως το Murban από το Άμπου Ντάμπι και το αργό του Ομάν. Επίσης, επωφελούνται είδη πετρελαίου όπως το ρωσικό ESPO από το λιμάνι Kozmino της Άπω Ανατολής και το αργό από την Αγκόλα.
Οι εξαγωγές καυσίμων του Ιράν
Το Ιράν δεν εξάγει μόνο αργό πετρέλαιο αλλά και σημαντικές ποσότητες μαζούτ, κυρίως υψηλής περιεκτικότητας σε θείο, που χρησιμοποιείται στη ναυτιλία και ως πρώτη ύλη σε διυλιστήρια.
Μεγάλο μέρος αυτής της παραγωγής καταλήγει σε μεγάλα κέντρα ανεφοδιασμού πλοίων όπως η Fujairah (ΗΑΕ), η Σιγκαπούρη και η Μαλαισία. Το λεγόμενο straight-run fuel oil, που μπορεί να υποκαταστήσει το αργό, προτιμάται από τα μικρά, χαμηλής απόδοσης διυλιστήρια της Κίνας, γνωστά ως «teapots».
Παράλληλα, το Ιράν διαθέτει τεράστια αποθέματα φυσικού αερίου, τα οποία εκμεταλλεύεται κυρίως για εσωτερική κατανάλωση, εξάγοντας όμως παράγωγα όπως υγροποιημένο αέριο πετρελαίου (LPG) και συμπυκνώματα.
Η κινεζική βιομηχανία πλαστικών εξαρτάται σε ποσοστό σχεδόν 25% από το ιρανικό LPG για τις εισαγωγές της. Η σχέση αυτή ενισχύθηκε μετά τη δραστική μείωση των αντίστοιχων αμερικανικών εξαγωγών λόγω εμπορικών διενέξεων το προηγούμενο διάστημα.
«Αν διακοπούν πλήρως ή ακόμα και αν μειωθούν στο μισό οι ιρανικές ροές LPG προς την Κίνα, οι εναλλακτικές είναι περιορισμένες», σχολιάζει η Samantha Hartke, επικεφαλής ανάλυσης της αμερικανικής αγοράς στη Vortexa Ltd.
Η επιρροή του Ιράν στους κρίσιμους ναυτιλιακούς διαύλους
Η συντριπτική πλειονότητα των εισαγωγών πετρελαίου της Ασίας διέρχεται από τα Στενά του Ορμούζ, καθιστώντας τον συγκεκριμένο διάπλου κομβικό για την παγκόσμια αγορά πετρελαίου. Παρότι το Ιράν δεν αποκλείεται να επιλέξει να μην κλείσει το πέρασμα, έχει τη δυνατότητα να απειλεί και τη ναυσιπλοΐα μέσω της Ερυθράς Θάλασσας, αξιοποιώντας συμμάχους όπως οι Χούθι στην Υεμένη.
Περίπου το 9% του παγκόσμιου θαλάσσιου εμπορίου διέρχεται από το στενό Bab el-Mandeb, αντιπροσωπεύοντας πάνω από 2 τρισ. δολάρια σε εμπορεύματα ετησίως.
Η κατάσταση αυτή ενδέχεται να επηρεάσει και τις ροές από τη Ρωσία προς την Ασία, καθώς η Μόσχα έχει στραφεί στις ασιατικές αγορές μετά τον αποκλεισμό της από τις ΗΠΑ και την Ευρώπη λόγω της εισβολής στην Ουκρανία το 2022. Τα πλοία που μεταφέρουν τεράστιες ποσότητες ρωσικού αργού (όπως το Urals) και παραγώγων (π.χ. νάφθα) θα πρέπει να επιλέξουν αν θα συνεχίσουν να διαπλέουν την Ερυθρά Θάλασσα ή θα κάνουν τον γύρο της Αφρικής με επιπλέον καθυστερήσεις διάρκειας αρκετών εβδομάδων.
Πηγή: newmoney.gr
Διαβάστε επίσης: Τι θα γυρίσει το πετρέλαιο στα 60 δολ. [γράφημα]