Οι οικονομικές εξελίξεις στη Βρετανία έχουν οδηγήσει τις πιο εύπορες οικογένειες της χώρας να επανεξετάσουν από την αρχή τον τρόπο με τον οποίο προστατεύουν και μεταβιβάζουν τον πλούτο τους. Με τις νέες αυξήσεις φόρων να βρίσκονται προ των πυλών και την κυβέρνηση να προετοιμάζει αλλαγές που επηρεάζουν άμεσα τη διαχείριση μεγάλων περιουσιών, πολλές επιχειρηματικές δυναστείες επιλέγουν να ενισχύσουν τα διαθέσιμά τους, να θωρακίσουν τα βασικά περιουσιακά τους στοιχεία και να προχωρήσουν σε σημαντικές αναδιαρθρώσεις. Στον πυρήνα αυτής της κινητικότητας βρίσκεται η ανησυχία ότι οι επερχόμενες παρεμβάσεις της κυβέρνησης του Εργατικού Κόμματος μπορούν να ανατρέψουν την ισορροπία που για δεκαετίες χαρακτήριζε τις οικογενειακές επιχειρήσεις.
Η οικογένεια Bamford, ιδιοκτήτρια της JCB – μιας από τις πιο εμβληματικές βρετανικές βιομηχανίες στον χώρο των μηχανημάτων έργων – αποτελεί χαρακτηριστικό παράδειγμα. Μέσα στον τελευταίο χρόνο προχώρησε σε σημαντική αναδιάρθρωση των μετόχων της, ενώ κατέβαλε και τα υψηλότερα μερίσματα της τελευταίας δεκαετίας. Για τους ειδικούς, οι κινήσεις αυτές δεν αποτελούν τυχαία επιλογή, αλλά στρατηγική προετοιμασίας απέναντι σε ένα δυσμενέστερο φορολογικό πλαίσιο.
Παράλληλα, η δυναστεία Samworth, που κατέχει έναν από τους μεγαλύτερους ομίλους τροφίμων του Ηνωμένου Βασιλείου, σχεδόν διπλασίασε τις πληρωμές της το προηγούμενο έτος, ενώ ενίσχυσε τη δομή του καταπιστεύματος που εποπτεύει τις βασικές δραστηριότητές της. Με παρόμοιο τρόπο κινήθηκαν και δύο από τις πιο ιστορικές γαιοκτημονικές οικογένειες του Λονδίνου, οι Cadogans και οι Russells, οι οποίες προχώρησαν στην ενδυνάμωση των trust που προστατεύουν τις επιχειρηματικές και ακίνητες περιουσίες τους. Οι κινήσεις αυτές εκλαμβάνονται ως ξεκάθαρη προσπάθεια να περιοριστούν οι κίνδυνοι από την επιβολή νέων φόρων.
Το ενδιαφέρον πίσω από αυτές τις πρωτοβουλίες εντοπίζεται στις πρόσφατες αλλαγές που προωθεί η υπουργός Οικονομικών Rachel Reeves. Ήδη από τον περασμένο χρόνο, η κυβέρνηση έχει αυστηροποιήσει το πλαίσιο των φόρων κληρονομιάς, ενώ έχει καταργήσει την ευνοϊκή μεταχείριση των μη μόνιμων κατοίκων – ένα καθεστώς που επί μακρόν αξιοποιούσαν ξένοι εύποροι για να ελαχιστοποιούν τις φορολογικές τους υποχρεώσεις. Με δεδομένο ότι η Reeves αναμένεται να παρουσιάσει σύντομα έναν νέο προϋπολογισμό για να καλύψει ένα δημοσιονομικό κενό που εκτιμάται στα 20 δισ. λίρες, η ανησυχία των πλούσιων οικογενειών κλιμακώνεται.
Σύμφωνα με την Katherine Waller της εταιρείας συμβούλων Six Degrees, καταγράφεται αύξηση στη ζήτηση για αναδιοργάνωση περιουσιών με τρόπο που εξασφαλίζει μεγαλύτερη φορολογική αποδοτικότητα. «Κανείς δεν θέλει να αφήσει τέτοιους κινδύνους για αργότερα», σχολιάζει χαρακτηριστικά. Η κατάργηση της ελάφρυνσης φόρου κληρονομιάς για επιχειρήσεις, αγροτικές δραστηριότητες και συντάξεις έχει δημιουργήσει ένα περιβάλλον όπου η επιβάρυνση μπορεί να φτάσει έως και 40%, ένα από τα υψηλότερα ποσοστά παγκοσμίως.
Οι ανησυχίες αυτές οδήγησαν πολλούς να στραφούν σε υψηλής αξίας ασφαλιστικές συμβάσεις ζωής, ώστε να εξασφαλίσουν τη ρευστότητα που θα απαιτηθεί για την κάλυψη φόρων κληρονομιάς στο μέλλον. Άλλοι επιλέγουν τη διανομή υψηλότερων μερισμάτων, έναν τρόπο που επιτρέπει την απελευθέρωση μετρητών με μικρότερη φορολογική επιβάρυνση. Τα καταπιστεύματα παραμένουν μία από τις πλέον δημοφιλείς στρατηγικές, καθώς επιτρέπουν τη σταδιακή μεταβίβαση μέρους της περιουσίας με πιο ελεγχόμενη έκθεση στις φορολογικές υποχρεώσεις.
Σε πρόσφατη έρευνα της Saltus, που πραγματοποιήθηκε σε 2.000 άτομα υψηλής καθαρής θέσης, περίπου το ένα τρίτο δήλωσε ότι εξετάζει συγκεκριμένες μεθόδους για να περιορίσει τον φόρο κληρονομιάς, με το 29% να στρέφεται σε trust ή άλλες εξειδικευμένες δομές. Οι ειδικοί εκτιμούν ότι η τάση αυτή θα ενισχυθεί περαιτέρω όσο πλησιάζει η ανακοίνωση του νέου προϋπολογισμού.
Το κλίμα αβεβαιότητας δεν περιορίζεται μόνο στις οικογενειακές περιουσίες. Επηρεάζει ήδη και το επιχειρηματικό τοπίο. Μια ανάλυση της Bloomberg σε περισσότερα από 15 εκατομμύρια εταιρικά αρχεία έδειξε αύξηση στις αλλαγές των προσώπων που ασκούν ουσιαστικό έλεγχο στις επιχειρήσεις μέσα στο 2024. Η άνοδος του Εργατικού Κόμματος υπό τον Keir Starmer το καλοκαίρι εκείνου του έτους και η παρουσίαση του πρώτου του προϋπολογισμού το φθινόπωρο επέφεραν δύο εμφανείς «κορυφώσεις» σε τέτοιες αλλαγές, δείχνοντας πως οι επιχειρήσεις δεν περιμένουν τις εξελίξεις παθητικά.
Ο Peter Ball, επικεφαλής ιδιωτικών πελατών στο λογιστικό γραφείο Bishop Fleming, υπογραμμίζει ότι βρισκόμαστε σε μια περίοδο όπου οι οικογένειες επαναπροσδιορίζουν τις πολιτικές διακυβέρνησής τους και συζητούν πιο συστηματικά τη διαδοχή και τις μελλοντικές μεταβιβάσεις. Για εκείνον, δεν υπήρξε άλλη εποχή όπου οι δομημένες και ορθολογικές συζητήσεις γύρω από τη συνέχεια μιας επιχείρησης ήταν τόσο ζωτικής σημασίας.
Μία αξιοσημείωτη τάση είναι η στροφή προς εταιρικούς διαχειριστές στα trust αντί για φυσικά πρόσωπα. Οι οικογένειες Russell, Cadogan και Samworth επέλεξαν πρόσφατα να εντάξουν εταιρείες ως trustees των μεγάλων επιχειρήσεών τους, μειώνοντας με τον τρόπο αυτόν τον προσωπικό κίνδυνο που ενέχει η διαχείριση μεγάλων περιουσιακών στοιχείων. Ενώ εκ πρώτης όψεως μοιάζει με τεχνική λεπτομέρεια, η αλλαγή αυτή μπορεί να έχει εκτεταμένες συνέπειες σε οικονομικό και νομικό επίπεδο, καθώς η περιορισμένη ευθύνη των εταιρικών trustees λειτουργεί ως μία σημαντική δικλίδα ασφαλείας.
Η οικογένεια Russell, ιδιοκτήτρια περίπου 200 ακινήτων στη γειτονιά Bloomsbury του Λονδίνου, μετέφερε το 2024 τη συμμετοχή της στην κύρια εταιρεία εκμετάλλευσης σε νέο trust, λίγο πριν την άνοδο των Εργατικών στην εξουσία. Παρόμοιες κινήσεις έγιναν και από την οικογένεια Eavis, διοργανώτρια του διάσημου φεστιβάλ Glastonbury, ενισχύοντας την τάση μεταφοράς περιουσιακών στοιχείων σε δομές που μειώνουν τον κίνδυνο επιβολής βαριών φόρων.
Στην έρευνα της PwC σε 1.325 ηγέτες οικογενειακών επιχειρήσεων, σχεδόν τα τρία τέταρτα των Βρετανών συμμετεχόντων δήλωσαν ότι η φορολογία επηρεάζει άμεσα τις αποφάσεις τους – ποσοστό υπερδιπλάσιο του παγκόσμιου μέσου όρου. Η διαπίστωση αυτή αποτυπώνει την ένταση της συζήτησης γύρω από τα φορολογικά μέτρα και τον τρόπο με τον οποίο αυτά επηρεάζουν τη λειτουργία ακόμη και των πιο εύρωστων επιχειρηματικών ομίλων.
Οι αλλαγές στον φόρο κληρονομιάς αποτέλεσαν «μια σημαντική έκπληξη», σύμφωνα με τον Oliver Saiman, συνιδρυτή της Six Degrees. Ο ίδιος εξηγεί ότι οι εύπορες οικογένειες εμφανίζονται πλέον πολύ πιο ευαίσθητες στα ζητήματα ρευστότητας, γνωρίζοντας ότι η σταθερότητα της επιχείρησής τους εξαρτάται από την επαρκή προστασία των περιουσιακών τους στοιχείων.
Οι οικογένειες Bamford, Samworth και Cadogan απέφυγαν να σχολιάσουν τις πρόσφατες κινήσεις τους, ενώ εκπρόσωπος της Bedford Estates, που συνδέεται με την οικογένεια Russell, τόνισε ότι οι αλλαγές εντάσσονται σε μακροπρόθεσμα πλάνα που δεν σχετίζονται με τις πολιτικές εξελίξεις. Σημείωσε επίσης ότι η μεταβίβαση μετοχών το 2024 ήταν περισσότερο διαδικαστικού χαρακτήρα.
Οι τέσσερις οικογένειες που βρίσκονται στο επίκεντρο αυτών των ανακατατάξεων διαθέτουν συνολική καθαρή αξία περίπου 22,4 δισ. λιρών, σύμφωνα με το Bloomberg Billionaires Index. Η Reeves εξετάζει πρόσθετες επιλογές για τη φορολόγηση των πλουσίων, συμπεριλαμβανομένης μιας «χρέωσης εξόδου» για όσους εγκαταλείπουν τη χώρα ή αυξημένων τελών για πολυτελείς κατοικίες. Παρότι φαίνεται να απομακρύνεται από μια αύξηση των φόρων εισοδήματος χάρη στις βελτιωμένες δημοσιονομικές προβλέψεις, αναμένονται άλλες επιβαρύνσεις.
Το κλίμα ανησυχίας αποτυπώνεται και στο City του Λονδίνου, όπου τραπεζικά στελέχη αναμένουν πρόσθετες επιβαρύνσεις, ενώ επενδυτικές πλατφόρμες αντιδρούν σε προτάσεις αλλαγών στα ατομικά επενδυτικά προγράμματα. Σε αυτό το περιβάλλον, λίγοι πιστεύουν ότι ο νέος προϋπολογισμός θα ενισχύσει ουσιαστικά τον χρηματοοικονομικό κλάδο, καθώς η προσοχή φαίνεται να εστιάζει στη φορολόγηση του μεγάλου πλούτου.
Πηγή: newmoney.gr
Διαβάστε επίσης: Γαλλία: Η Βουλή απορρίπτει μαζικά τον προϋπολογισμό του 2026