Η Ευρώπη ερμηνεύει το κλίμα εχθρότητας απέναντι στην επιστήμη στις Ηνωμένες Πολιτείες υπό τον πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ και τη σειρά παγώματος χρηματοδοτήσεων και ακυρώσεων ερευνητικών προγραμμάτων ως μια μοναδική ευκαιρία να μετατραπεί στον κορυφαίο παγκόσμιο προορισμό για την επιστημονική έρευνα. Ωστόσο, η προσέλκυση κορυφαίων ταλέντων δεν είναι εύκολη υπόθεση. Αυτή την εβδομάδα, η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, παρουσίασε ένα πακέτο 500 εκατ. ευρώ για την περίοδο 2025-2027, με στόχο να καταστεί η Ευρώπη «μαγνήτης για ερευνητές», σε εκδήλωση υπό την αιγίδα του Εμανουέλ Μακρόν, ο οποίος εξήγγειλε πρόσθετα 100 εκατ. ευρώ για την καινοτομία υψηλής τεχνολογίας.
Οι ευκαιρίες και τα εμπόδια για τους επιστήμονες
Ο Μπομπ Γουόρντ από το Grantham Research Institute δήλωσε πως πρόκειται για μια ιστορική στιγμή για την Ευρώπη και το Ηνωμένο Βασίλειο να ξεπεράσουν τις ΗΠΑ ως πρώτη επιλογή για τους επιστήμονες παγκοσμίως. Αν δεν το κάνουν, τόνισε, θα το πράξει η Κίνα ή άλλες ανερχόμενες δυνάμεις. Ωστόσο, οι μισθοί στην Ευρώπη είναι σημαντικά χαμηλότεροι σε σχέση με τις ΗΠΑ. Πέραν αυτού, πολλοί ερευνητές δεν εργάζονται μόνοι, γεγονός που περιπλέκει τη μετακίνηση λόγω υποχρεώσεων προς φοιτητές, εργαστήρια και οικογένειες. Παρά τις περικοπές του Τραμπ, οι ΗΠΑ εξακολουθούν να διαθέτουν κορυφαίες υποδομές και ερευνητικά προγράμματα, αποτέλεσμα μακρόχρονης επένδυσης μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο.
Παρά το γεγονός ότι οι πρόσφατες περικοπές αφορούν μόνο ένα μέρος των δισεκατομμυρίων που επενδύονται κάθε χρόνο στην έρευνα στις ΗΠΑ, είχαν σοβαρές επιπτώσεις: εργασίες σταμάτησαν και εκατοντάδες επιστήμονες αποχώρησαν από κρατικούς οργανισμούς, με συνέπειες ακόμη και στην κατανόηση της κλιματικής αλλαγής. Η φον ντερ Λάιεν χαρακτήρισε αυτή την εξέλιξη «γιγαντιαίο λάθος», τονίζοντας πως η επιστήμη είναι το κλειδί για το μέλλον της Ευρώπης. Υπάρχουν ήδη ενδείξεις κινητικότητας, καθώς ερευνητής στις ΗΠΑ διαπραγματεύεται πιθανή μετακίνηση στο LSE, ενώ η Ευρώπη ίσως προσελκύσει νεότερους επιστήμονες αντί για καθιερωμένους, όπως γράφει το Bloomberg.
Η ελκυστικότητα της Ευρώπης και οι προκλήσεις
Ο Γουόρντ επισημαίνει πως ο φόβος για τον Τραμπ οδηγεί κάποιους να εξετάζουν το ενδεχόμενο φυγής, όχι τόσο εξαιτίας των χρημάτων όσο λόγω της ευρύτερης ανησυχίας για την πορεία των ΗΠΑ. Παράλληλα, οργανισμοί όπως το Institut Pierre-Simon Laplace επικοινωνούν ήδη με Αμερικανούς και Γάλλους ερευνητές στις ΗΠΑ, με στόχο τη μετακίνησή τους. Όμως, σύμφωνα με τη Σόφι Γκόντιν Μπίκμαν, οι υψηλοί μισθοί δεν επαρκούν: οι ερευνητές χρειάζονται δομές υποστήριξης, προσωπικό και σταθερότητα. Η σύγκριση των επενδύσεων δείχνει τη διαφορά: 786 δισ. δολάρια στις ΗΠΑ έναντι 480 δισ. στην ΕΕ το 2021.
Ο καθηγητής Άντριου Ντέσλερ από το Texas A&M αμφιβάλλει ότι θα υπάρξει μαζική έξοδος επιστημόνων, καθώς λίγες χώρες μπορούν να τους απορροφήσουν. Από την πλευρά του, ο Ντέιβιντ Χο, καθηγητής στη Χαβάη, ανησυχεί περισσότερο για αποχωρήσεις από την επιστήμη συνολικά, εξαιτίας της πίεσης και της πολιτικής αβεβαιότητας. Η επιστήμη του κλίματος, είπε η Γκόντιν Μπίκμαν, προοδεύει μέσω συνεργασίας, όχι ανταγωνισμού. Η διοίκηση Τραμπ, όμως, υπονομεύει αυτή τη διεθνή συνεργασία.
Πηγή: newmoney.gr
Διαβάστε επίσης: Το Στέιτ Ντιπάρτμεντ ενέκρινε πώληση πυραύλων στην Άγκυρα - Πάνω από $300 εκατ. το τίμημα