Οι τιμές των φαρμάκων στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι μερικές φορές εξαιρετικά υψηλές σε σχέση με τον υπόλοιπο κόσμο και ο πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ θέλει να τις μειώσει.
Η ιδέα του είναι να συνδεθούν οι τιμές αποζημίωσης για τα συνταγογραφούμενα φάρμακα με τη χαμηλότερη τιμή σε άλλες πλούσιες συγκρίσιμες χώρες, προκειμένου να μειωθεί το υψηλό κόστος των φαρμάκων στις ΗΠΑ. Αυτό έχει ως στόχο να αναγκάσει τις φαρμακευτικές εταιρείες να αποδεχτούν διεθνώς συγκρίσιμες τιμές.
Στα μέσα Μαΐου, ο Τραμπ υπέγραψε μάλιστα και σχετικό διάταγμα, τονίζοντας πως θέλει να μειώσει τις τιμές των φαρμάκων έως και 80% «σχεδόν αμέσως».
Σύμφωνα με το σχέδιο Τραμπ, οι φαρμακευτικές εταιρείες θα πρέπει να μπορούν να προσφέρουν τα προϊόντα τους στις ΗΠΑ μόνο στη χαμηλότερη τιμή που χρεώνουν σε άλλες βιομηχανικές χώρες. «Επειδή, με ελάχιστες εξαιρέσεις, δεν υπάρχει κυβερνητική ρύθμιση των τιμών των φαρμάκων στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι μεγάλες παγκόσμιες φαρμακευτικές εταιρείες παράγουν το μεγαλύτερο μέρος των κερδών τους εκεί. Τα φάρμακα στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι περίπου τρεις φορές ακριβότερα από τον μέσο όρο σε άλλες χώρες του ΟΟΣΑ», εξηγούν παράγοντες της αγοράς.
Με απλά λόγια: Εάν μια φαρμακευτική εταιρεία πωλεί ένα φάρμακο προς 20 δολάρια στις ΗΠΑ, αλλά 6 ευρώ στην Ευρώπη, η ευρωπαϊκή τιμή θα πρέπει να ισχύει και στις ΗΠΑ.
Αύξηση των τιμών στην Ευρώπη
Ο Τραμπ δεν σχεδιάζει να επιβάλει κυβερνητικά όρια στις τιμές των φαρμάκων. Άλλωστε, ο πρόεδρος των ΗΠΑ δεν οραματίζεται μια «δικαιότερη κατανομή των βαρών». Ο υπολογισμός του έχει ως εξής: Επειδή οι φαρμακευτικοί γίγαντες παράγουν το μεγαλύτερο μέρος των κερδών τους στις Ηνωμένες Πολιτείες, οι ΗΠΑ χρηματοδοτούν το μεγαλύτερο μέρος της έρευνας και ανάπτυξης φαρμάκων. «Οι Ευρωπαίοι θα πρέπει να πληρώνουν περισσότερα για φάρμακα», είναι το σύνθημα του Τραμπ.
Ο πρόεδρος Τραμπ ανακοίνωσε μάλιστα ότι θα συμπεριλάβει τις τιμές των φαρμάκων στις διαπραγματεύσεις για τους δασμούς με τους Ευρωπαίους, ενόψει της εκπνοής της 90ήμερης εκεχειρίας, στις 9 Ιουλίου.
Η μάχη των δασμών
Τι θα συμβεί αν ο Τραμπ επικρατήσει και απειλήσει τους Ευρωπαίους με τιμωρητικούς δασμούς, αν δεν αυξήσουν σημαντικά τις τιμές των φαρμάκων; «Βραχυπρόθεσμα, οι φαρμακευτικοί κολοσσοί θα επωφεληθούν από υψηλότερα περιθώρια κέρδους», λένε οι ίδιες πηγές. «Ωστόσο, το κόστος θα αυξηθεί για τους καταναλωτές – είτε άμεσα είτε μέσω των δημόσιων ταμείων». Αυτό θα μπορούσε να προκαλέσει άμεση ζημιά στο σύστημα υγειονομικής περίθαλψης», τονίζουν και προσθέτουν: «Οι χαμηλές τιμές από μόνες τους δεν εξασφαλίζουν τον εφοδιασμό της αγοράς, αντίθετα μπορούν να συμβάλουν στην κατάρρευση σταθερών αλυσίδων εφοδιασμού», προειδοποιεί η Ντόροθι Μπράκμαν, διευθύνουσα σύμβουλος της Pharma Deutschland. «Μια δίκαιη, βιώσιμη τιμή είναι απαραίτητη προϋπόθεση για την καινοτομία, τις επενδύσεις και τις μονάδες παραγωγής στη χώρα κάποιου».
Οι βλέψεις των φαρμακευτικών κολοσσών
Τα σχέδια του Τραμπ φαίνεται πάντως να συμβαδίζουν με τις βλέψεις μεγάλων ευρωπαϊκών φαρμακευτικών εταιρειών. Οι διευθύνοντες σύμβουλοι της Novartis, Βασ Ναρασιμχάνμ και της Sanofi, Πολ Χάντσον, σε ανοιχτή επιστολή που δημοσιεύθηκε πρόσφατα στους Financial Times υποστήριξαν ότι η Ευρωπαϊκή Ένωση θα πρέπει να προσαρμόσει τις τιμές της ώστε να ευθυγραμμιστούν καλύτερα με εκείνες των Ηνωμένων Πολιτειών.
«Οι υψηλότερες τιμές τονώνουν την καινοτομία και ενθαρρύνουν τις επενδύσεις στην ευρωπαϊκή φαρμακευτική βιομηχανία», δήλωσαν οι επικεφαλής των δύο φαρμακευτικών κολοσσών. Προειδοποίησαν επίσης ότι οι χαμηλές τιμές των φαρμάκων στην ΕΕ πνίγουν την ανάπτυξη, καθιστούν την καινοτομία λιγότερο ελκυστική, η ανταγωνιστικότητα των ευρωπαϊκών φαρμακευτικών εταιρειών μειώνεται και οι αβεβαιότητες σχετικά με τους τελωνειακούς δασμούς αποθαρρύνουν τις επενδύσεις στην ΕΕ».
Οι δύο διευθύνοντες σύμβουλοι κάλεσαν την Ευρωπαϊκή Επιτροπή να θέσει έναν στόχο δαπανών για φάρμακα και εμβόλια και να θεσπίσει τιμές αναφοράς παρόμοιες με τις τιμές στις ΗΠΑ, προσαρμοσμένες με εκπτώσεις όπου είναι απαραίτητο.
Αυξανόμενο κόστος
Κάποια φάρμακα για τον καρκίνο, για παράδειγμα, κοστίζουν πάνω από 1.500 ευρώ στις ΗΠΑ. «Οι τιμές για καινοτόμα φάρμακα είναι πολύ υψηλότερες στις ΗΠΑ από ό,τι στην Ευρώπη», λένε οι ειδικοί. «Μια ευθυγράμμιση των τιμών θα μπορούσε να κάνει αυτά τα φάρμακα ακόμη πιο ακριβά στην Ευρώπη. Μπορεί επίσης να φτάσουν στην Ευρώπη αργότερα, επειδή οι άνθρωποι αρχικά είναι επιφυλακτικοί για το πρόσθετο κόστος ή επειδή οι κατασκευαστές θέλουν να αποφύγουν μειονεκτήματα για την αγορά των ΗΠΑ».
Ωστόσο, οι ειδικοί δεν πιστεύουν ότι οι αυξήσεις τιμών στην Ευρώπη είναι δικαιολογημένες. «Τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης στην Ευρώπη βασίζονται σε ρυθμιζόμενες τιμές για να εξισορροπήσουν την καινοτομία και την ευρεία πρόσβαση», λέει ο οικονομολόγος Γιόρεν Σέλντεσλαχτς, καθηγητής Βιομηχανικής Οργάνωσης στο Πανεπιστημίου του Άμστερνταμ, σε συνέντευξή του στην εφημερίδα Berliner Zeitung. «Η ευθυγράμμιση με το σημαντικά πιο ακριβό επίπεδο των τιμών στις ΗΠΑ θα έθετε σε κίνδυνο αυτή την ισορροπία και θα επιβάρυνε σημαντικά τους προϋπολογισμούς δημόσιας υγείας».
Το πρόβλημα έγκειται κυρίως στο αμερικανικό σύστημα τιμολόγησης, όχι στην Ευρώπη, λέει ο ολλανδός οικονομολόγος. «Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες, οι νέες θεραπείες θα μπορούσαν να εισαχθούν με καθυστερήσεις ή πιο αυστηρούς περιορισμούς», προειδοποιεί. Τα εθνικά συστήματα υγειονομικής περίθαλψης πιθανότατα θα ανταποκριθούν με αυστηρότερες αξιολογήσεις κόστους-οφέλους. «Μακροπρόθεσμα, αυτό θα μπορούσε ακόμη και να οδηγήσει σε μείωση της πραγματικής χρήσης νέων φαρμάκων – και έτσι σε βάρος της βιομηχανίας», λέει ο Σέλντεσλαχτς. «Επιπλέον, μια τέτοια κίνηση θα μπορούσε να βλάψει μόνιμα την εμπιστοσύνη του κοινού στη φαρμακευτική βιομηχανία».
Οι φαρμακοποιοί προειδοποιούν για ελλείψεις
«Εάν οι ΗΠΑ υιοθετήσουν μια πιο αυστηρή προσέγγιση, υπάρχει μεγάλος κίνδυνος οι υπάρχουσες παγκόσμιες ελλείψεις να επιδεινωθούν περαιτέρω», λέει ο Τόμας Πράις, πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Ένωσης Γερμανών Φαρμακοποιών (ABDA). Τα περίπου 17.000 φαρμακεία στη Γερμανία αντιμετωπίζουν προβλήματα εφοδιασμού εδώ και χρόνια. «Εκατοντάδες φάρμακα λείπουν, συμπεριλαμβανομένων ορισμένων σημαντικών», λέει ο Πράις. «Εάν οι μηχανισμοί της αγοράς αποτύχουν και η προμήθεια βασικών φαρμάκων τεθεί σε κίνδυνο, οι κυβερνήσεις θα πρέπει να παρέμβουν», λέει ο οικονομολόγος Σέλντεσλαχτς.
Πρώτα η ενέργεια, μετά οι εξοπλισμοί, τώρα και τα φάρμακα; Για άλλη μια φορά, οι ΗΠΑ θέλουν η Ευρώπη να πληρώσει το τίμημα;
Πηγή: naftemporiki.gr
Διαβάστε επίσης: Ο βιομηχανικός τομέας σε αναπτυξιακή τροχιά το 2023