Mε αναταράξεις σε όλα τα μέτωπα κατέφθασε ο Σεπτέμβριος για τις αγορές. Οι αποδόσεις μακροπρόθεσμων κρατικών ομολόγων της Ευρώπης κινούνται σε πολυετή υψηλά, το ευρώ και η στερλίνα πιέζονται, ο χρυσός εκτινάσσεται πάνω από τα 3.500 δολάρια/ουγκιά και οι αγορές μετοχών δοκιμάζονται από νευρικότητα.
Πέρα όμως από τις τρέχουσες εξελίξεις, οι ευρωπαϊκές αγορές έχουν μπροστά τους μια βόμβα μεγαλύτερης εμβέλειας: την επικείμενη μεταρρύθμιση του ολλανδικού συνταξιοδοτικού συστήματος, ύψους €2 τρισ., που απειλεί να αποσταθεροποιήσει τον μακροπρόθεσμο δανεισμό.
Γαλλία και Βρετανία στο στόχαστρο
Στο σύνολό τους τα κρατικά ομόλογα της Ευρώπης βλέπουν σήμερα τις τιμές τους να υποχωρούν και τις αποδόσεις τους να ακολουθούν την ανιούσα. Το sell off είναι ωστόσο πολύ πιο έντονο για Βρετανία και Γαλλία. Η απόδοση του βρετανικού 30ετούς gilt σκαρφάλωσε στο 5,697%, το υψηλότερο επίπεδο από το 1998, εντείνοντας την πίεση προς την κυβέρνηση του Κιρ Στάρμερ και την υπουργό Οικονομικών Ρέιτσελ Ριβς ενόψει του φθινοπωρινού προϋπολογισμού.
Στη Γαλλία, το 30ετές ομόλογο (OAT) κινήθηκε στο 4,51%, το υψηλότερο επίπεδο από το 2011, σε ένα περιβάλλον πολιτικής αβεβαιότητας με τον πρωθυπουργό Μπαϊρού να κινδυνεύει με απώλεια ψήφου εμπιστοσύνης.
Στις ΗΠΑ, η απόδοση των 30ετών Treasuries ανήλθε στο 4,97%, καθώς οι αγορές προσδοκούν μείωση επιτοκίων από τη Fed αυτόν τον μήνα, χωρίς όμως να αποκλείουν εκπλήξεις από την αγορά εργασίας.
Το «ολλανδικό σοκ»
Πέρα από τα υψηλά δημόσια χρέη και το ασταθές πολιτικό περιβάλλον, η ευρωπαϊκή αγορά ομολόγων έχει μπροστά της ακόμη μία μεγάλη πρόκληση. Από την 1η Ιανουαρίου 2026 ξεκινά η μετάβαση 36 ολλανδικών ταμείων σε νέο συνταξιοδοτικό σύστημα, που αλλάζει ριζικά τις ανάγκες αντιστάθμισης κινδύνου. Η Ολλανδία είναι η χώρα με το ισχυρότερο επαγγελματικό συνταξιοδοτικό σύστημα στην Ευρωζώνη και ταμεία που διαχειρίζονται κεφάλαια άνω του 1,8 τρισ. ευρώ.
Βάσεις τη προωθούμενης μεταρρύθμισης, οι συντάξεις θα συνδέονται περισσότερο με τον κύκλο ζωής (life-cycle investing), οδηγώντας σε μαζική μείωση θέσεων σε μακροπρόθεσμα swaps.
Η Ολλανδία, αν και καλύπτει μόλις το 7% της οικονομίας της Ευρωζώνης, κατέχει πάνω από το 50% των συνταξιοδοτικών αποταμιεύσεων του μπλοκ, με περίπου €300 δισ. τοποθετημένα σε ευρωπαϊκά ομόλογα. Οι αναλυτές της ING και της Barclays προειδοποιούν ότι η ρευστότητα στην αγορά swaps θα δοκιμαστεί, προκαλώντας πιθανό απότομο «απότομο στένεμα» (steepening) της καμπύλης αποδόσεων.
«Όλοι ξέρουν ότι το γεγονός έρχεται, κανείς δεν ξέρει πώς θα καταλήξει», δήλωσε στο Bloomberg ο Άλες Κούτνι της Vanguard.
Το σήμα των αγορών
Στην αγορά συναλλάγματος, ρόλο αρνητικού πρωταγωνιστή έχει σήμερα η στερλίνα, η οποία διολίσθησε κάτω από τα 1,34 δολάρια, ενώ το γιεν εξασθένησε λόγω πολιτικών αναταράξεων στο Τόκιο.
Στον αντίποδα ο χρυσός είναι ο μεγάλος κερδισμένος της ημέρας. Αναρριχήθηκε σε νέο ιστορικό υψηλό στα $3.508,5/ουγκιά, με επενδυτές να ποντάρουν σε μείωση επιτοκίων από τη Fed και σε συνεχιζόμενες αγορές από κεντρικές τράπεζες. Η UBS προβλέπει ότι το ράλι μπορεί να συνεχιστεί, καθώς «η ζήτηση επενδυτικής ασφάλειας επιστρέφει με δύναμη».
Ώθηση λαμβάνουν και οι τιμές του πετρελαίου. Το Brent ανέβηκε στα $69,27/βαρέλι, μετά τα ουκρανικά χτυπήματα που έθεσαν εκτός λειτουργίας το 17% της ρωσικής παραγωγικής δυναμικότητας.
Η ταυτόχρονη άνοδος αποδόσεων, η πίεση στα νομίσματα και η εκτόξευση του χρυσού δεν είναι απλά συγκυριακή μεταβλητότητα. Αποτελούν σαφή προειδοποίηση για τα όρια αντοχής των δημοσιονομικών πολιτικών σε Ευρώπη και ΗΠΑ.
Όπως επισημαίνει ο Νιλ Γουίλσον της Saxo Bank: «Είναι καμπανάκι για το σύνολο της αγοράς ότι δεν υπάρχει περιθώριο εφησυχασμού».
Πηγή: naftemporiki.gr
Διαβάστε επίσης: Κοντά σε υψηλό πέντε εβδομάδων ο χαλκός - Πλησίασε τα $10.000