Η Ευρώπη μαθαίνει δύσκολα να ρισκάρει. Ενώ η Αμερική και η Ασία διοχετεύουν κεφάλαια στην καινοτομία, η Γηραιά Ήπειρος παραμένει προσκολλημένη στα «ασφαλή μοντέλα» του παρελθόντος. «Οι Ευρωπαίοι χρειάζεται να μάθουν να αγαπούν το ρίσκο».
Με αυτό τον τίτλο οι Financial Times περιγράφουν ένα κρίσιμο πρόβλημα του σύγχρονου ευρωπαϊκού επιχειρείν. Όλο και περισσότεροι αναλυτές διαπιστώνουν ότι ενώ η Αμερική και η Ασία απελευθερώνουν κεφάλαια με στόχο να επενδύσουν στην καινοτομία, η Ευρώπη παραμένει φοβική και προσκολλημένη σε παλαιά επενδυτικά μοντέλα.
Η κουλτούρα χαμηλού ρίσκου, οι περιορισμένες αγορές venture capital και οι αυστηροί κανονισμοί δεν αφήνουν χώρο για startups να αναδειχθούν. Σύμφωνα με έκθεση του ΔΝΤ, τα ευρωπαϊκό venture capital είναι κοντά στο 0,3 % του ΑΕΠ, πολύ πίσω από τις ΗΠΑ, υποδεικνύοντας ότι η Ευρώπη δεν “σπρώχνει” τα λεφτά εκεί όπου υπάρχει η καινοτομία και η νέα επιχειρηματικότητα. το νέο.
Ο Μάριο Ντράγκι χτυπάει εδώ και καιρό τα καμπανάκι του κινδύνου. Στο πλαίσιο της έκθεσής του για τη μελλοντική ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης, έχει προτείνει ότι η ΕΕ πρέπει να εφαρμόσει μια πιο τολμηρή βιομηχανική πολιτική. Στόχος δεν πρέπει να είναι η επιστροφή στον κρατικό παρεμβατισμό, αλλά η συγκέντρωση κεφαλαίων όπου υπάρχει πραγματική δυνατότητα να επενδυθούν κεφάλαια στην καινοτομία.
Ρίσκο, καινοτομία, και κεφάλαια
Η καινοτομία δεν προκύπτει εάν τα κεφάλαια κινούνται αποκλειστικά χωρίς καθόλου ρίσκο ή διάθεση για δοκιμή νέων προτάσεων. Τα στοιχεία δείχνουν οτι η Ευρώπη έχει πετύχει πάρα πολύ μικρό ποσοστό unicorns σε σύγκριση με τις ΗΠΑ, επειδή οι ευρωπαϊκές επενδύσεις δεν κυνηγούν τις νέες ιδέες, αλλά μόνο την ασφάλεια. Αναφερόμενη στην ανταγωνιστικότητα, στην τελευταία της έκθεση η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, επισήμαινε ότι μόνο το 18% των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων σχεδιάζει αύξηση επενδύσεων σε έρευνα και ανάπτυξη μέσα στο 2026, έναντι 42 % στις ΗΠΑ.
Παρόλα αυτά, είναι προφανές οτι στην επιχειρηματικότητα δεν αρκεί απλά να “διαφημίζεις” το ρίσκο. Το ζητούμενο είναι να δημιουργείς τις συνθήκες προκειμένου να είναι εφικτή η δημιουργία ευκαιριών σε καινοτόμες ιδέες. Αλλά δεν αρκεί να λες οτι ρισκάρεις, αν δεν δημιουργηθεί και η αντίστοιχη κουλτούρα για την αποδοχή του ρίσκου, μαζί με την εξεύρεση των απαιτούμενων πόρων.
Είναι ενδεικτικό ότι όλο και πληθαίνουν οι μελέτες που προτείνουν τα Ευρωπαϊκά κονδύλια να κατευθυνθούν προς την έρευνα και τις startups, ενώ την ίδια επιμένουν ότι θα πρέπει να μειωθεί το κόστος λειτουργίας στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις, προκειμένου να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα.
Τι λέει η Ευρώπη – Τι προτείνει ο Ντράγκι
Η έκθεση Draghi για την ανταγωνιστικότητα επισημαίνει ότι η Ευρώπη δεν μπορεί να βασίζεται πλέον στα πλεονεκτήματα που την ανέδειξαν στο παρελθόν, όπως η γεωγραφία και η βιομηχανική της παράδοση. Οι νέες τεχνολογίες και η πράσινη μετάβαση απαιτούν κεφάλαια, συνέργειες και πιο ευέλικτο νομικό πλαίσιο.
Ανάμεσα στις προτάσεις του Ντράγκι προβλέπεται η ενταση της συνεργασίας στις βιομηχανίες υψηλής προστιθέμενης αξίας (AI, κβαντικές τεχνολογίες κ.ά.), η κινητοποίηση ιδιωτικών κεφαλαίων προς επενδύσεις καινοτομίας, περιορίζοντας το φόβο του επιχειρηματικού κινδύνου. Επίσης, στην έκθεση του ο Μάριο Ντράγκι επισημαίνει πόσο κρίσιμο είναι να περιοριστεί η περίμετρος των ρυθμιστικών φραγμών και τον κανόνων περί ανταγωνισμού, προκειμένου να επιτραπεί η κρατική στήριξη στους κρίσιμους τομείς. Ωστόσο, η υλοποίηση των συγκεκριμένων προτάσεων, έχει ακόμα πολύ δρόμο μπροστά της.
Η Ελλάδα στο πεδίο της μάχης
Η Ελλάδα, παρά το μέγεθος και τις περιορισμένες δυνατότητες κεφαλαίου, έχει ήδη δείξει σημάδια κινητικότητας. Ωστόσο, η πρόκληση παραμένει, καθώς το στοίχημα είναι να δημιουργηθεί ένα επενδυτικό περιβάλλον ασφαλές ώστε οι μικρές επιχειρήσεις να επενδύσουν, αναλαμβάνοντας το ρίσκο. Αυτό σημαίνει ότι χρειάζονται φορολογικά κίνητρα για επενδύσεις σε έρευνα και τεχνολογία, μείωση της γραφειοκρατίας και επιτάχυνση των διαδικασιών για τις υποδομές, αλλά και καλύτερη απορρόφηση των ευρωπαϊκών κονδυλίων προκειμένου να αυξηθεί η αξιοποίηση τους.
Η πορεία απορρόφησης των κονδυλίων από το Ταμείο Ανάκαμψης είναι ενδεικτική, καθώς για την Ελλάδα έχουν εγκριθεί αρκετά κονδύλια για την ψηφιοποίηση και την πράσινη μετάβασης, αλλά τελικά δεν αξιοποιούνται στο σύνολο τους οι πόροι, εξαιτίας αδυναμίας να “τρέξουν” οι διαδικασίες.
Η συζήτηση που έχει ήδη ξεκινήσει στην Ευρώπη δεν είναι απλώς μεταξύ καινοτομίας και μικρότερου ρίσκου, αλλά μεταξύ της Ευρώπης που θέλει να αντιμετωπίσει τους ανταγωνιστές της και της φοβικής Ευρώπης που αδυνατεί να αναλάβει πρωτοβουλίες. Ο κίνδυνος πλέον είναι εμφανής, καθώς όσο η Ευρώπη παραμένει φοβική, κινδυνεύει να δει άλλες οικονομίες να την προσπερνούν.
Πηγή: ot.gr
Διαβάστε επίσης: Η Γερμανία θέλει τους συνταξιούχους στην αγορά εργασίας - Ακολουθεί το παράδειγμα της Ελλάδας