Για περισσότερα από 160 χρόνια, το αμερικανικό penny ήταν κάτι περισσότερο από ένα κομμάτι μετάλλου. Υπήρξε μέρος της καθημερινότητας, ένα μικροσκοπικό σύμβολο του αμερικανικού ονείρου, το κέρμα που έβαζε τον Αβραάμ Λίνκολν στις τσέπες εκατομμυρίων ανθρώπων. Κι όμως, το κέρμα που άντεξε πολέμους, ύφεση, τεχνολογικές επαναστάσεις και γενιές καταναλωτών, έφτασε στο τέλος του.
Μια απόφαση που ωρίμαζε εδώ και χρόνια
Η κατάργηση του penny δεν είναι τυχαία ούτε ξαφνική. Για περισσότερο από μία δεκαετία, το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών προειδοποιούσε:
το κέρμα κοστίζει πολλαπλάσια για να παραχθεί από την ονομαστική του αξία.
Τα τελευταία χρόνια, η παραγωγή ενός penny κόστιζε περίπου 2,3 σεντ, εξαιτίας της ανόδου στις τιμές μετάλλων όπως ο χαλκός και ο ψευδάργυρος. Με ετήσια παραγωγή δισεκατομμυρίων τεμαχίων, το κόστος για τον αμερικανικό φορολογούμενο γινόταν όλο και πιο παράλογο.
Στην πραγματικότητα, το penny είχε πάψει προ πολλού να είναι χρήσιμο. Οι περισσότεροι Αμερικανοί το άφηναν σε μπολ δίπλα στα ταμεία, ενώ τα μεγάλα σουπερμάρκετ υπολόγιζαν ήδη τις τιμές με στρογγυλοποίηση. Το κέρμα συνέχιζε να κυκλοφορεί κυρίως από νοσταλγία — όχι από ανάγκη.
Ένα κέρμα που δεν μπορούσε να ακολουθήσει την εποχή
Στην ψηφιακή εποχή, όπου το μεγαλύτερο μέρος των συναλλαγών γίνεται με κάρτες ή κινητό, το σεντ έγινε βαρίδι. Οι αναλυτές συχνά το χαρακτήριζαν ως «το πιο ακριβό κομμάτι αναχρονισμού στην αμερικανική οικονομία».
Η κατάργησή του φέρνει τις ΗΠΑ πιο κοντά σε άλλες χώρες που έχουν ήδη αφήσει πίσω τους τα μικρά κέρματα — όπως ο Καναδάς, η Αυστραλία και η Νέα Ζηλανδία.
Για χιλιάδες επιχειρήσεις, η αλλαγή είναι ανακουφιστική:
λιγότερα λάθη στο ταμείο, μικρότερο κόστος χειρισμού μετρητών, ταχύτερες συναλλαγές.
Το συναισθηματικό βάρος ενός μικρού κέρματος
Παρά τα οικονομικά επιχειρήματα, το penny ήταν ένα κέρμα με βαρύ πολιτισμικό φορτίο. Η εικόνα του Λίνκολν, τα «lucky pennies» που φυλάγονταν για τύχη, η φράση “a penny for your thoughts” — όλα αυτά ήταν κομμάτι της αμερικανικής κουλτούρας.
Η αντίσταση στην κατάργηση δεν προήλθε μόνο από συλλέκτες ή συντηρητικούς ψηφοφόρους, αλλά και από πολιτικούς που γνώριζαν ότι το penny είχε βαθιές ρίζες στη νοοτροπία της χώρας.
Κι όμως, ακόμη και αυτοί παραδέχτηκαν ότι το κέρμα είχε γίνει οικονομικά αστήρικτο.
Τι σημαίνει η αλλαγή για τους καταναλωτές
Η κατάργηση του penny δεν αυξάνει τιμές, όπως φοβούνται ορισμένοι. Αντίθετα, οδηγεί σε στρογγυλοποίηση στα 5 σεντ για συναλλαγές σε μετρητά — κάτι που διεθνώς δεν είχε αρνητική επίδραση στον πληθωρισμό.
Όλες οι ψηφιακές συναλλαγές θα συνεχίσουν να χρεώνουν ακριβώς το ποσό, χωρίς στρογγυλοποίηση, οπότε ο αντίκτυπος για τους περισσότερους καταναλωτές θα είναι μηδαμινός.
Το penny περνά στην ιστορία — αλλά όχι στη λήθη
Με την απόφαση αυτή, το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών κλείνει έναν οικονομικό και πολιτισμικό κύκλο.
Το penny γίνεται κομμάτι της ιστορίας, όπως παλιότερα το half cent.
Ίσως στο μέλλον επιστρέψει μόνο ως συλλεκτικό αντικείμενο, ως σύμβολο απλούστερων εποχών ή ως reminder ότι ακόμη και τα πιο εμβληματικά σύμβολα της καθημερινότητας κάποτε αλλάζουν.
Το σίγουρο είναι ότι η κατάργησή του δεν σημαίνει απλώς το τέλος ενός κέρματος — σηματοδοτεί την ώριμη μετάβαση της αμερικανικής αγοράς σε έναν κόσμο όπου η τεχνολογία και η αποτελεσματικότητα υπερισχύουν της συνήθειας.
Πηγή: newmoney.gr
Διαβάστε επίσης: Boeing: Καταδίκη για συντριβή 737ΜΑΧ - Θα πληρώσει $35 εκατ. σε οικογένεια θύματος