Καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία εισέρχεται στον τέταρτό του χειμώνα, οι Ρώσοι αναγκάζονται να αντιμετωπίσουν τον αυξανόμενο αντίκτυπό του σε σχεδόν κάθε πτυχή της καθημερινής τους ζωής.
Δεκάδες περιοχές στην κεντρική και νότια Ρωσία αισθάνονται πλέον την εγγύτητα του πολέμου, καθώς drones και μερικές φορές πύραυλοι χτυπούν εγκαταστάσεις ενέργειας και κατοικίες. Οι σειρήνες αεροπορικών επιδρομών ηχούν σχεδόν κάθε βράδυ, υπενθυμίζοντας συνεχώς — και πολύ δημόσια — πόσο πλησιάζει η σύγκρουση.
Πέρα από τις πρώτες γραμμές, η υπόλοιπη Ρωσία, συμπεριλαμβανομένης της Μόσχας, έχει αρχίσει να αισθάνεται τις οικονομικές επιπτώσεις. Από τα νοικοκυριά που μειώνουν τις δαπάνες για τρόφιμα έως τις εταιρείες χάλυβα, εξόρυξης και ενέργειας που αντιμετωπίζουν δυσκολίες, η οικονομική μηχανή της χώρας παρουσιάζει πολλαπλές ρωγμές και η ανθεκτικότητα που προκάλεσαν τα μαζικά δημοσιονομικά κίνητρα και τα ρεκόρ εσόδων από την ενέργεια δοκιμάζεται.
Ο βαθμός της ταλαιπωρίας είναι ασύγκριτος με αυτόν της Ουκρανίας και, σε κάθε περίπτωση, είναι απίθανο να ωθήσει τον Πούτιν στο να τερματίσει τον πόλεμο, αλλά υπογραμμίζει το ολοένα και υψηλότερο κόστος που ακολουθεί την απόφασή του να ξεκινήσει την πλήρη εισβολή τον Φεβρουάριο του 2022.
Οι επιπτώσεις γίνονται αισθητές τη στιγμή που οι ΗΠΑ ασκούν πίεση για να περιορίσουν τα έσοδα από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο που ρέουν προς τη Μόσχα, στο πλαίσιο της έντονης δραστηριότητας της κυβέρνησης Τραμπ με στόχο την επίτευξη εκεχειρίας. Η δυναμική για μια συμφωνία αυξάνεται, με τις διαπραγματεύσεις μεταξύ ΗΠΑ και Ρωσίας να συνεχίζονται στα παρασκήνια για ένα πακέτο που θα δώσει στο Κρεμλίνο την ανακούφιση από τις κυρώσεις που επιθυμεί.
Η κεντρική τράπεζα της Ρωσίας αύξησε τα επιτόκια στο ιστορικό υψηλό 21% τον Οκτώβριο του περασμένου έτους, προκειμένου να περιορίσει τον πληθωρισμό και να επιβραδύνει την υπερθέρμανση της οικονομίας, αλλά ακόμη και με τη μείωση του κόστους δανεισμού, η οικονομία δείχνει όλο και περισσότερο τις καθυστερημένες επιπτώσεις της νομισματικής σύσφιξης. Στην πορεία, έχουν αποκαλυφθεί βαθύτερες ανισορροπίες σε μια χώρα που έχει αναδιαρθρωθεί για τον πόλεμο.
Ο τομέας λιανικής της Ρωσίας υφίσταται σημαντικές αναταράξεις. Οι λιανοπωλητές μόδας αντιπροσώπευαν το 45% όλων των λουκέτων των καταστημάτων το γ’ τρίμηνο. Σύμφωνα με την κρατική εφημερίδα Rossiyskaya Gazeta, η αγορά ηλεκτρονικών ειδών βιώνει τη μεγαλύτερη πτώση της ζήτησης τα τελευταία 30 χρόνια, καθώς οι αγοραστές αναβάλλουν τις μεγάλες αγορές.
Οι πωλήσεις αυτοκινήτων μειώθηκαν κατά σχεδόν 25% τους πρώτους εννέα μήνες του έτους, επηρεασμένες από τα υψηλά κόστη δανεισμού και τις αυξήσεις του κρατικού φόρου για την ανακύκλωση, οδηγώντας σε αύξηση των τιμών, ειδικά για τα εισαγόμενα και τα ηλεκτρικά οχήματα, καθώς η κυβέρνηση επιδιώκει να ενισχύσει τα έσοδα του προϋπολογισμού και να υποστηρίξει τους εγχώριους κατασκευαστές αυτοκινήτων.
Στη συνέχεια, υπάρχει η άμεση επίδραση της στρατιωτικής δράσης της Ουκρανίας. Τα ουκρανικά drones χτυπούν πλέον διυλιστήρια πετρελαίου και λιμάνια από τη Μαύρη Θάλασσα έως την ακτή της Βαλτικής με φαινομενική ατιμωρησία.
Αυτές οι επιθέσεις έχουν επιδεινώσει την κρίση στην εγχώρια αγορά καυσίμων, οδηγώντας σε απότομη αύξηση των τιμών από τα τέλη Αυγούστου. Αν και οι τιμές της βενζίνης μειώθηκαν ελαφρώς τον Νοέμβριο, παραμένουν υψηλές και σε ορισμένες περιοχές εξακολουθεί να υπάρχει έλλειψη.
Η χαλυβουργία διέρχεται κρίση, με τη συνολική κατανάλωση να έχει μειωθεί κατά 14% φέτος, σύμφωνα με την Severstal PJSC.
Ο τραπεζικός τομέας δεν τα πάει πολύ καλύτερα: το μερίδιο των προβληματικών εταιρικών χρεών αυξήθηκε στο 10,4% το β’ τρίμηνο, φτάνοντας τα 9,1 τρισεκατομμύρια ρούβλια (112 δισεκατομμύρια δολάρια), ενώ στον τομέα της λιανικής αυξήθηκε στο 12%, σύμφωνα με έκθεση της Τράπεζας της Ρωσίας τον Σεπτέμβριο.
Τα εξαιρετικά σημαντικά έσοδα από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο μειώθηκαν κατά περισσότερο από 20% την περίοδο Ιανουαρίου-Οκτωβρίου σε σχέση με την ίδια περίοδο πέρυσι, φτάνοντας τα 7,5 τρισεκατομμύρια ρούβλια, σύμφωνα με εκτιμήσεις του Bloomberg με βάση στοιχεία του Υπουργείου Οικονομικών. Η πτώση των τιμών του αργού πετρελαίου, οι κυρώσεις και η ενίσχυση του νομίσματος είχαν ως αποτέλεσμα οι παραγωγοί της χώρας να λαμβάνουν λιγότερα ρούβλια για κάθε βαρέλι πετρελαίου που πωλούσαν.
Ο πληθωρισμός μειώθηκε σε περίπου 6,8% στις αρχές Νοεμβρίου, αλλά ο βασικός λόγος είναι η εξασθένιση της καταναλωτικής ζήτησης, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του ρωσικού Center for Macroeconomic Analysis and Short-Term Forecasting. Συγκεκριμένα, οι Ρώσοι περιορίζουν τις δαπάνες τους για τρόφιμα, σύμφωνα με το SberIndex, την πλατφόρμα ανοιχτών δεδομένων της τράπεζας Sberbank που παρακολουθεί τα εισοδήματα, τις δαπάνες και την επιχειρηματική δραστηριότητα σε πραγματικό χρόνο.
Πολλοί αναλυτές εξακολουθούν να αναμένουν μέτρια ανάπτυξη φέτος και το επόμενο έτος, αλλά το ρωσικό think tank Center for Strategic Research, κατέληξε στις 18 Νοεμβρίου στο συμπέρασμα ότι «δεν υπάρχει σχεδόν καμία πιθανότητα να αποφευχθεί η ύφεση», καθώς η παραγωγή έχει μειωθεί σε περισσότερες από τις μισές ρωσικές βιομηχανίες.
Αν και είναι απίθανο οι οικονομικές εντάσεις να αποσπάσουν τον Πούτιν από τους πολεμικούς του στόχους, ο ίδιος προσπαθεί ενεργά να διασφαλίσει ότι οι ΗΠΑ δε θα αυξήσουν την πίεση στην ρωσική οικονομία. Τον Οκτώβριο, όπως αναφέρει το Bloomberg, όταν ο Ντόναλντ Τραμπ σκεφτόταν να στείλει πυραύλους Tomahawk μεγαλύτερης εμβέλειας στο Κίεβο και εξέφραζε δημοσίως την απογοήτευσή του για τον Ρώσο ηγέτη, ο Πούτιν έδειξε ενδιαφέρον για περισσότερες ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις. Χωρίς συμφωνία, οι ρωσικές αποστολές καυσίμων κατά το πρώτο μισό του Νοεμβρίου μειώθηκαν στο χαμηλότερο επίπεδο από την έναρξη της εισβολής στην Ουκρανία. Εν τω μεταξύ, ακόμη και η εμπορική άνθηση της Ρωσίας με την Κίνα έχει σταματήσει.
Παράλληλα, καθώς το έλλειμμα διευρύνεται, η κυβέρνηση αυξάνει το χρέος μέσω ακριβών εγχώριων πωλήσεων ομολόγων. Ο ΦΠΑ αναμένεται να αυξηθεί το επόμενο έτος και να εφαρμοστεί σε ευρύτερη βάση, επηρεάζοντας τις μικρότερες επιχειρήσεις και, τελικά, τους καταναλωτές. Αυτό αναμένεται να προσθέσει 1,2 τρισεκατομμύρια ρούβλια στα κρατικά ταμεία. Προβλέπεται επίσης η επιβολή φόρου τεχνολογίας στα ηλεκτρονικά εξαρτήματα και συσκευές, καθώς και αύξηση του φόρου που καταβάλλεται κατά την αγορά αυτοκινήτου.
Αφού ο Πούτιν υποσχέθηκε στους Ρώσους ότι δε θα υπάρξουν περαιτέρω αυξήσεις φόρων το 2023, το Κρεμλίνο έδωσε εντολή στα μέσα ενημέρωσης να μην αναφέρουν το όνομά του σε ρεπορτάζ σχετικά με τους νέους φόρους, σύμφωνα με το αντιπολιτευτικό μέσο Meduza, το οποίο είναι απαγορευμένο στη Ρωσία.
Πηγή: newmoney.gr
Διαβάστε επίσης: Μπλόκο στις εξαγωγές χοιρινού απο την Ισπανία λόγω πανώλης