Στις 7 Δεκεμβρίου 1941, η Ιαπωνία επιτέθηκε στη ναυτική βάση των ΗΠΑ στο Περλ Χάρμπορ της Χαβάης στις 7:48 π.μ. τοπική ώρα. Ήταν πρωί Κυριακής, όπως και το 2025.
Το χρηματιστήριο ήταν κλειστό την ημέρα της επίθεσης, αλλά ο βιομηχανικός δείκτης Dow Jones έκλεισε την Παρασκευή πριν από την επίθεση στις 115,90 μονάδες.
Την εποχή εκείνη ο μέσος Αμερικανός κέρδιζε 1.750 δολάρια ετησίως σε μισθούς και ένα γαλόνι βενζίνης κόστιζε περίπου 12 σεντς, μας πληροφορεί το οικονομικό site Benzinga
«Μια μέρα που θα μείνει στην Ιστορία ως ατιμία», είχε πει τότε ο Πρόεδρος Φράνκλιν Ντ. Ρούσβελτ κηρύσσοντας τον πόλεμο στην Ιαπωνία.
Τη Δευτέρα μετά την επίθεση, ο Dow έπεσε κατά 3,4% στις 112,53 μονάδες. Το μαζικό sell off συνεχίστηκε την Τρίτη με μια ακόμη πτώση 2,89%.
Οι αμερικανικές μετοχές ανέκαμψαν λίγο τις επόμενες ημέρες, αλλά οι μετοχές συνέχισαν να υφίστανται πιέσεις πωλήσεων μέχρι που οι ΗΠΑ εξασφάλισαν Νίκη στη Ναυμαχία της Θάλασσας των Κοραλλίων Θάλασσας τον Μάιο του 1942. Πριν από τη νίκη, ο Dow Jones έφτασε στο 92,69, το χαμηλότερο επίπεδό του από το 1934.
Μετά τη νίκη στη Θάλασσα των Κοραλίων, οι επενδυτές απέκτησαν εμπιστοσύνη ότι η νίκη των ΗΠΑ θα ήταν κοντά. Δυστυχώς, η Ιαπωνία δεν παραδόθηκε μέχρι τις 2 Σεπτεμβρίου 1945. Παρόλα αυτά, οι αμερικανικές μετοχές συνέχισαν να σημειώνουν άνοδο, κερδίζοντας περισσότερο από 130% σε μια τετραετία. Η άνοδος έληξε το 1945 μετά το τέλος του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου, όταν η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ άρχισε να αυξάνει τα επιτόκια.
Το άμεσο κόστος της 7ης Δεκεμβρίου 1941
Δεν υπάρχει ένα ενιαίο επίσημο ποσό σε δολάρια για το συνολικό οικονομικό κόστος της επίθεσης στο Περλ Χάρμπορ για τις ΗΠΑ, αλλά οι ιστορικοί και οι στρατιωτικοί οικονομολόγοι έχουν παράγει αξιόπιστες εκτιμήσεις με βάση την αξία των πλοίων, των αεροσκαφών και των εγκαταστάσεων που χάθηκαν ή υπέστησαν ζημιές.
Ο ιστορικός Τζέιμς Ντ. Πέρι μας πληροφορεί στο άρθρο του Pearl Harbor in Perspective: How Much of a Disaster? (2017) στο Study of Strategy and Politics για το κατά προσέγγιση κόστος της τραγικής ημέρας.
Πλοία
Η ιαπωνική επίθεση βύθισε ή προκάλεσε ζημιές σε 18 πλοία του Ναυτικού των ΗΠΑ, συμπεριλαμβανομένων 8 θωρηκτών. Χρησιμοποιώντας το κόστος κατασκευής πλοίων του 1941 τα 8 βυθισμένα θωρηκτά είχαν κόστος περίπου 40–50 εκατομμύρια δολάρια το καθένα για ένα σύνολο περίπου 320–400 εκατομμύρια δολάρια.
Τα 3 καταδρομικά που βυθίστηκαν στοίχιζαν το καθένα ~10–14 εκατομμύρια δολάρια και συνολικά ~30–40 εκατομμύρια δολάρια, ενώ τα 3 αντιτορπιλικά 3 ~5–7 εκατομμύρια δολάρια περίπου 15–21 εκατομμύρια δολάρια
Τα 4 βοηθητικά πλοία στοίχιζαν κατά προσέγγιση 1–3 εκατομμύρια δολάρια το καθένα για σύνολο περίπου 4–10 εκατομμύρια δολάρια
Οι συνολικές εκτιμώμενες απώλειες πλοίων στοίχισαν περίπου 370–470 εκατομμύρια δολάρια (σε αξίες του 1941).
Αεροσκάφη
Στην επίθεση των Ιαπώνων καταστράφηκαν 188 αεροσκάφη του Στρατού και του Ναυτικού των ΗΠΑ, ενώ άλλα 159 αεροσκάφη υπέστησαν ζημιές.
Κόστος στρατιωτικών αεροσκαφών των ΗΠΑ το 1941:
Μαχητικά (π.χ., P-40): ~44.000 δολάρια
Αεροσκάφη περιπολίας (π.χ., PBY Catalina): ~90.000 δολάρια
Βομβαρδιστικά: ~100.000+ δολάρια
Οι συνολικές εκτιμώμενες απώλειες αεροσκαφών έφτασαν κατά προσέγγιση τα 20–30 εκατομμύρια δολάρια (1941)
Ζημιές σε υποδομές βάσεων
Οι Ιάπωνες έπληξαν δεξαμενές καυσίμων, αποβάθρες, υπόστεγα, στρατώνες και κτίρια υποστήριξης. Αν και οι εκτιμήσεις ποικίλλουν, μπορούμε να πούμε ότι ήταν ~20–40 εκατομμύρια δολάρια.
Το μνημείο πάνω από το βυθισμένο κουφάρι του θωρηκτού Arizona
Συνολικό εκτιμώμενο κόστος για τις ΗΠΑ
Συνδυασμός ζημιών από πλοία, αεροσκάφη και βάσεις: 410–540 εκατομμύρια σε δολάρια του 1941
Προσαρμοσμένο για τον πληθωρισμό (δηλαδή σε σημερινά δολάρια) αυτό ισοδυναμεί ~8–10 δισεκατομμύρια δολάριο σε άμεσο κόστος από την επίθεση της 7ης Δεκεμβρίου.
Αυτό περιλαμβάνει μόνο απώλειες υλικών και υποδομών. Δεν περιλαμβάνει ιατρικά έξοδα, παροχές επιζώντων, οικονομικές επιπτώσεις, εκπαίδευση αντικατάστασης
Το κόστος του πολέμου που ακολούθησε έφτασε τις εκατοντάδες δισεκατομμύρια δολάρια.
Μακροπρόθεσμες Οικονομικές Επιπτώσεις στις ΗΠΑ μετά το Περλ Χάρμπορ
Το Περλ Χάρμπορ προκάλεσε άμεσα την είσοδο των ΗΠΑ στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, πυροδοτώντας μαζική επέκταση των στρατιωτικών δαπανών των ΗΠΑ και μια από τις μεγαλύτερες οικονομικές κινητοποιήσεις στην ιστορία.
Πριν από την επίθεση (1940) ο αμυντικός προϋπολογισμός των ΗΠΑ έφτανε περίπου στα 1,9 δισεκατομμύρια δολάρια. Μετά από την επίθση στο Περλ Χάρμπορ, ο αμυντικός προϋπολογισμός έφτασε τα 83 δισεκατομμύρια δολάρια. Οι αμυντικές δαπάνες αυξήθηκαν περισσότερο από 40 φορές. Η ομοσπονδιακή κυβέρνηση ανέλαβε μόνιμα έναν πολύ μεγαλύτερο οικονομικό ρόλο.
Οι πολεμικές δαπάνες τερμάτισαν τη Μεγάλη Ύφεση δημιουργώντας πλήρη απασχόληση, και η επίθεση επιτάχυνε τη μετάβαση σε μια «πολεμική οικονομία».
Ευρύτερες επιπτώσεις και μόνιμα αποτελέσματα
Μπορεί οι αυτοκινητοβιομηχανίες να σταμάτησαν την παραγωγή πολιτικών αυτοκινήτων μεταξύ 1942 και 1945, αλλά η παραγωγή αεροσκαφών αυξήθηκε κατά τουλάχιστον 25 φορές. Τα ναυπηγεία επεκτάθηκαν μαζικά, ενώ οι δαπάνες για έρευνα εκτοξεύτηκαν στα ύψη (ραντάρ, πύραυλοι, πυρηνική φυσική).
Η είσοδος των ΗΠΑ στον πόλεμο, εξαιτίας του Περλ Χάρμπορ, δημιούργησε το περιβόητο αμερικανικό στρατιωτικοβιομηχανικό σύμπλεγμα, δημιουργώντας την τεχνολογική ηγεσία που διαμόρφωσε την μεταπολεμική Αμερική.
Ένα τραγικό υστερόγραφο
Μία από τις πιο καταστροφικές πτυχές της επίθεσης ήταν οι τραγικοί θάνατοι που προκλήθηκαν από φίλια πυρά. Πολλά από τα αντιαεροπορικά βλήματα 5 ιντσών που εκτοξεύτηκαν εναντίον των ιαπωνικών αεροσκαφών δεν κατάφεραν να εκραγούν σωστά στον αέρα και εξερράγησαν όταν έπληξαν αστικές περιοχές γύρω από το Περλ Χάρμπορ και τη Χονολουλού. Με πολλές πυροσβεστικές υπηρεσίες να έχουν ήδη αναπτυχθεί σε στρατιωτικές περιοχές όπως το Χίκαμ Φιλντ και το Περλ Χάρμπορ, οι πυρκαγιές σε αστικές περιοχές εξαπλώθηκαν ανεξέλεγκτα.
Πηγή: ot.gr
Διαβάστε επίσης: Από το «δόγμα Μονρόε», στη νέα στρατηγική Τραμπ - Τι αλλάζει