Όλο και περισσότεροι Αμερικανοί εξετάζουν το ενδεχόμενο να μετακομίσουν στο εξωτερικό για να ξεφύγουν από την αναταραχή της διακυβέρνησης Τραμπ. Ωστόσο, όσοι στρέφονται στην Ευρώπη βλέπουν τις επιλογές τους να περιορίζονται μέρα με τη μέρα, όπως εξηγεί σε ρεπορτάζ του το Bloomberg.
Περιορισμοί στις βίζες για εξειδικευμένους εργαζόμενους, αυστηρότεροι κανόνες στα προγράμματα απόκτησης υπηκοότητας μέσω καταγωγής και πιέσεις στα κάποτε διαδεδομένα «χρυσές βίζες» διαβρώνουν τις νομικές οδούς που έχουν οι Αμερικανοί – και όχι μόνο – για να εγκατασταθούν στην Ευρώπη. Χώρες όπως η Ιταλία, που στο παρελθόν παρείχαν ευέλικτα δικαιώματα σε όσους μπορούσαν να αποδείξουν καταγωγή, καθιστούν πλέον τη διαδικασία δυσκολότερη.
Οι αλλαγές αυτές πυροδοτούν έναν «αγώνα δρόμου» ανάμεσα σε όσους έχουν ξεκάθαρο δικαίωμα διαμονής μέσω οικογενειακής σύνδεσης, ώστε να αποκτήσουν βίζες και διαβατήρια όσο αυτό είναι ακόμα εφικτό. Άλλοι εξετάζουν πιο δημιουργικές λύσεις, όπως βίζες για ψηφιακούς νομάδες ή άδειες διαμονής για συνταξιούχους. Παράλληλα, ευρωπαϊκά πανεπιστήμια και ερευνητικά ινστιτούτα προσπαθούν να προσελκύσουν επιστήμονες που είτε έχουν χάσει τη δουλειά τους στις ΗΠΑ είτε ανησυχούν για μελλοντικές περικοπές στη χρηματοδότηση.
Σύμφωνα με δεδομένα της Deel, μιας παγκόσμιας εταιρείας ανθρώπινου δυναμικού με έδρα το Σαν Φρανσίσκο, οι προσλήψεις Αμερικανών από ευρωπαϊκές εταιρείες αυξήθηκαν κατά 16% το διάστημα Ιανουαρίου – Απριλίου. Ταυτόχρονα, οι αναζητήσεις για εργασία σε Ιρλανδία και Πορτογαλία έχουν εκτοξευθεί σύμφωνα με την πλατφόρμα εύρεσης εργασίας Glassdoor.
Άνοδος στις αιτήσεις για ιρλανδική υπηκοότητα
«Δεν έχουμε ξαναδεί κάτι τέτοιο», δηλώνει στο Bloomberg η Κέλι Κόρντες, ιδρύτρια της εταιρείας Irish Citizenship Consultants που εδρεύει στο Ιλινόις. «Οι άνθρωποι νιώθουν έντονη ανησυχία και επείγουσα ανάγκη να αποκτήσουν υπηκοότητα».
Η Κόρντες καταθέτει 20 έως 25 αιτήσεις για ιρλανδική υπηκοότητα την εβδομάδα για λογαριασμό Αμερικανών πελατών της – υπερδιπλάσιες από τις περίπου 10 που είχε την αντίστοιχη περίοδο πέρυσι, όταν καταγράφηκε ρεκόρ 32.000 αιτήσεων. Οι περισσότεροι πληρούν τα κριτήρια λόγω γονέων ή παππούδων από την Ιρλανδία. Αν στο παρελθόν πολλοί έβλεπαν το ιρλανδικό διαβατήριο ως «σχέδιο Β», φέτος αυξάνεται ο αριθμός όσων φεύγουν πράγματι από τις ΗΠΑ.
Αντίστοιχα, η Ιταλία – που επίσης έχει μεγάλη διασπορά στις ΗΠΑ – περιορίζει πλέον το δικαίωμα υπηκοότητας μόνο σε όσους έχουν γονείς ή παππούδες Ιταλούς. Με έκτακτο διάταγμα του Μαρτίου, η κυβέρνηση κατήργησε τη δυνατότητα απόκτησης ιθαγένειας για όσους είχαν ρίζες που έφταναν πίσω ως την ενοποίηση της Ιταλίας το 1861.
Περιορισμοί και στο Ηνωμένο Βασίλειο
Το Ηνωμένο Βασίλειο έχει επίσης σφίξει τη μεταναστευτική του πολιτική.
Πέρυσι καταγράφηκε ρεκόρ αιτήσεων Αμερικανών για βρετανική υπηκοότητα. Η κυβέρνηση αύξησε το ελάχιστο όριο αποδοχών για όσους αιτούνται βίζα συζύγου, απαγόρευσε σε φοιτητές με φοιτητική βίζα να φέρνουν οικογένεια και ετοιμάζει νέους αυστηρότερους κανόνες: υψηλότερες μισθολογικές απαιτήσεις, μεταπτυχιακό τίτλο για τις βίζες εργασίας και περισσότερα χρόνια παραμονής για να δοθεί άδεια μόνιμης διαμονής.
Τέλος εποχής για τα «χρυσά διαβατήρια»
Μια άλλη διαδρομή που χρησιμοποιούσαν ευκατάστατοι Αμερικανοί ήταν τα λεγόμενα «χρυσά διαβατήρια» — προγράμματα που προσέφεραν δικαίωμα διαμονής (και σταδιακά υπηκοότητα) σε όσους επένδυαν σε ακίνητα ή επιχειρηματικά κεφάλαια.
Όμως κι εκεί η πόρτα κλείνει. Η Ισπανία τα κατάργησε πρόσφατα, το ίδιο είχε κάνει το Ηνωμένο Βασίλειο από το 2022, ενώ χώρες όπως η Πορτογαλία και η Ελλάδα επέβαλαν περιορισμούς. Παρότι το Λονδίνο εξετάζει νέο πρόγραμμα επενδυτικής βίζας, το Δικαστήριο της ΕΕ έκρινε παράνομο το «χρυσό διαβατήριο» της Μάλτας, προϊδεάζοντας για το μέλλον.
Άνοδος της ζήτησης για βίζες νομάδων και συνταξιούχων
Η Σαμάνθα Γουίλσον, ιδρύτρια της εταιρείας μετεγκατάστασης Smart Move Italy που εδρεύει στη Φλωρεντία, λέει πως η ζήτηση για βίζες επενδυτών, ψηφιακών νομάδων και συνταξιούχων έχει τριπλασιαστεί φέτος σε σχέση με τα τέλη του 2024.
Οι βίζες νομάδων συχνά συνοδεύονται από φορολογικά κίνητρα και δικαίωμα διαμονής για εξ αποστάσεως εργαζομένους, ενώ οι βίζες συνταξιούχων δίνονται σε όσους αποδεικνύουν ότι διαθέτουν επαρκές μηνιαίο εισόδημα για να συντηρηθούν.
Η Χέδερ ΜακΛιν, 50 ετών, πρώην αστυνομικός από τη Μινεσότα, δεν σκεφτόταν να φύγει από τις ΗΠΑ πριν από τις εκλογές του Νοεμβρίου, όπως λέει στο Bloomberg. Πλέον όμως ετοιμάζει φακέλους και εξετάζει τη μετεγκατάσταση στη Γαλλία ή την Ισπανία. Ο σύζυγός της, υδρογεωλόγος σε κρατική υπηρεσία, φοβάται ότι οι περικοπές στη χρηματοδότηση θα του στερήσουν τη δουλειά του και σκέφτεται πρόωρη συνταξιοδότηση ώστε να μπορέσουν να αιτηθούν από κοινού βίζα συνταξιούχου — έστω κι αν αυτό σημαίνει μείωση εισοδήματος.
Βίζα νομάδων: Ένα «παράθυρο» για την Ευρώπη
Οι βίζες για ψηφιακούς νομάδες καθιερώθηκαν την εποχή της πανδημίας, όταν η τηλεργασία έγινε κανόνας και αρκετές χώρες προσπάθησαν να προσελκύσουν αυτούς τους νέου τύπου εργαζομένους. Σήμερα, αρκετοί Αμερικανοί τις βλέπουν ως εργαλείο για να πατήσουν πόδι στην Ευρώπη.
Η Τζακλίν Μπαλόνε, 43 ετών, θέλει να φύγει από το Πόρτλαντ του Όρεγκον και να εργαστεί εξ αποστάσεως από την Ούμπρια της Ιταλίας, κοντά στους γονείς της που έχουν μετακομίσει εκεί. Η ίδια και ο σύζυγός της βιάζονται να αποκτήσουν άδεια διαμονής, καθώς φοβούνται ότι οι κανόνες θα σφίξουν ακόμα περισσότερο — ήδη άλλαξαν μία φορά στη διάρκεια της αίτησής της.
Αν και είχε σκεφτεί τη μετεγκατάσταση ήδη από την εποχή της πανδημίας, τώρα νιώθει έντονη ανησυχία για την κατάσταση στις ΗΠΑ. Αναφέρει παρελάσεις ακροδεξιών ομάδων, όπως οι Proud Boys, στη γειτονιά της και νεοναζιστικά γκράφιτι, ως ενδεικτικά της κατάστασης που την ώθησαν να αποφασίσει.
«Θέλουμε να φύγουμε», λέει. «Έχω φτάσει στο όριό μου».
Πηγή: naftemporiki.gr
Διαβάστε επίσης: Ισπανία: «Μπλόκο» της κυβέρνησης σε περισσότερες από 65.000 καταχωρίσεις στο Airbnb