Πριν από δύο εβδομάδες, η Κίνα σόκαρε τις ΗΠΑ με την ικανότητά της να κατασκευάζει και να αποστέλλει προϊόντα ταχύτερα και φθηνότερα σε πρωτοφανή κλίμακα. Η συνεπαγόμενη «έκρηξη» των εξαγωγών άλλαξε την οικονομία και την πολιτική των ΗΠΑ. Σήμερα, η Κίνα προκαλεί ένα νέο σοκ κατά μήκος του πλανήτη από την Ινδονησία μέχρι τη Γερμανία και τη Βραζιλία.
Όσο οι δασμοί του Donald Trump αποκλείουν σταδιακά την Κίνα από τις ΗΠΑ, τη μεγαλύτερή της αγορά, τα κινεζικά εργοστάσια στέλνουν τα παιχνίδια, αυτοκίνητα και παπούτσια που παράγουν σε άλλες χώρες, με ρυθμό που αλλάζει την οικονομική και γεωπολιτική σκηνή. Φέτος, το εμπορικό πλεόνασμα της Κίνας με τον υπόλοιπο κόσμο πλησίασε τα 500 δισ. δολάρια, εμφανίζοντας αύξηση τουλάχιστον 40% από την ίδια περίοδο πέρυσι.
Όσο οι δύο παγκόσμιες υπερδυνάμεις συγκρούονται για το εμπόριο, ο υπόλοιπος κόσμος ετοιμάζεται για ένα ακόμα μεγαλύτερο σοκ από την Κίνα. Η ασταμάτητη «πλημμύρα» των εξαγωγών είναι αποτέλεσμα της κυβερνητικής πολιτικής και της επιβράδυνσης της εγχώριας οικονομίας. Προκειμένου να μετριαστεί το πλήγμα από την κρίση των ακινήτων, το Πεκίνο επενδύει εδώ και αρκετά χρόνια στη μεταποίηση. Ετσι, κατασκευάζονται η προσφορά είναι πολύ μεγαλύτερη από τη ζήτηση στην Κίνα.
Το παγκόσμιο μερίδιό της για όλες τις κατηγορίες αγαθών αυξήθηκε κατακόρυφα και αυτό θα συνεχιστεί ανεξαρτήτως δασμών, καθώς το Πεκίνο δεν δείχνει διατεθειμένο να αλλάξει την εξαγωγική του στρατηγική.
Αναδρομολογώντας τη ροή των προϊόντων προς τη Νοτιοανατολική Ασία, τη Λατινική Αμερική και την Ευρώπη, η Κίνα έχει ήδη μετριάσει την πτώση της ζήτησης από τις ΗΠΑ. Ισως, όμως, δημιουργήσει νέο πρόβλημα έτσι, καθώς οι εμπορικοί της εταίροι δέχονται επίσης πίεση από την Ουάσιγκτον.
Οι χώρες που «πλημμυρίζουν» από περισσότερα κινεζικά αγαθά, όπως το Βιετνάμ, η Καμπότζη και η Ινδονησία, δέχονται απειλές από τον Trump για υψηλότατους δασμούς, οι δασμοί έχουν -τουλάχιστον προς το παρόν- ανασταλεί ενόψει διαπραγματεύσεων. Κάποιες χώρες ευνοήθηκαν από την αύξηση των επενδύσεων από ξένες εταιρείες, που προσπαθούν να μετακινήσουν την παραγωγή από την Κίνα όσο το δυνατόν ταχύτερα. Αλλες χώρες κατάφεραν να εξάγουν ξανά μέρος των κινεζικών αγαθών στις ΗΠΑ. Αν όμως δεν καταφέρουν να διαπραγματευτούν για τους δασμούς, ο ανταγωνισμός από τις κινεζικές εταιρείες μπορεί να συνθλίψει τις ντόπιες εταιρείες.
Η στρατηγική της Κίνας
Οι πολιτικές του Trump έχουν αναστατώσει με πρωτοφανή τρόπο το εμπόριο. Ωστόσο, η δραματική μεταβολή στις κινεζικές εξαγωγές ξεκίνησε πολύ πριν αναλάβει τα καθήκοντά του στον Λευκό Οίκο. Η κρίση στον τομέα των ακινήτων της Κίνας άρχισε να προκαλεί τριγμούς στην οικονομία το 2021. Οι αρμόδιοι αξιωματούχοι έσπευσαν να αναδρομολογήσουν τα φθηνά δάνεια από τις εταιρείες ανάπτυξης ακινήτων προς τους εξαγωγείς και τους βιομηχάνους, ώστε να αντισταθμίσουν την κατάρρευση στις κατασκευές, οι οποίες συνεισέφεραν έως και το ένα τρίτο της οικονομικής ανάπτυξης.
Τώρα, οι δασμοί αλλάζουν τις εμπορικές ροές και τις εφοδιαστικές αλυσίδες, ενώ αρχίζει να φαίνεται ο οικονομικός αντίκτυπος. Στη Γερμανία, φερειπείν, όπου οι εισαγωγές κινεζικών προϊόντων αυξήθηκαν κατά 20% τον περασμένο μήνα, οι εταιρείες εξέφρασαν ανησυχίες. Ιδιαίτερα έντονοι ήταν οι φόβοι της αυτοκινητοβιομηχανίας, καθώς, η Κίνα κατασκεύασε 45% περισσότερα ηλεκτρικά οχήματα φέτος και οι εξαγωγές τους εκτινάχθηκαν κατά 64,6%.
Οι χώρες που βλέπουν αύξηση στις κινεζικές εισαγωγές καταγράφουν επίσης κατακόρυφη πτώση στη δική τους βιομηχανία, οδηγώντας σε απώλεια θέσεων εργασίας και χρεοκοπίες. Στην Ινδονησία για παράδειγμα, κλείνουν εργοστάσια ρούχων, καθώς αδυνατούν να ανταγωνιστούν με τα φθηνότερα ρούχα από την Κίνα. Περίπου 250.000 άνθρωποι έχασαν τη δουλειά τους από τον κλάδο της ένδυσης το 2023 και το 2024. Αντίστοιχα, χρεοκόπησαν εταιρείες εξαρτημάτων αυτοκινήτων στην Ταϊλάνδη λόγω της εισροής κινεζικών ηλεκτρικών αυτοκινήτων. Τέλος, οι αυτοκινητοβιομηχανίες στη Βραζιλία ζήτησαν από την κυβέρνηση να ξεκινήσει έρευνα αντιντάμπινγκ στα κινεζικά αυτοκίνητα που πωλούνται στη χώρα.
Πηγή: moneyreview.gr με πληροφορίες από New York Times
Διαβάστε επίσης: Σχέδιο $10 δισ. για επιτάχυνση του εμπορίου των ΗΠΑ με το Μεξικό