Τα αμερικανικά πλήγματα στις βασικές πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν (Φορντό, Νατάνζ, Ισφαχάν) έρχονται σε μια κρίσιμη στιγμή κατά την οποία οι διεθνείς οργανισμοί –Παγκόσμια Τράπεζα, ΔΝΤ, ΟΟΣΑ– έχουν ήδη υποβαθμίσει τις προβλέψεις για την παγκόσμια ανάπτυξη. Το παγκόσμιο οικονομικό τοπίο παραμένει εύθραυστο, και κάθε διατάραξη στις ροές ενέργειας ή στο διεθνές εμπόριο ενδέχεται να λειτουργήσει ως καταλύτης μιας νέας κρίσης.
«Η επίθεση πιθανότατα βάζει τη σύγκρουση σε μια πορεία κλιμάκωσης», προειδοποιούν αναλυτές του Bloomberg Economics.
«Θα δούμε πώς θα αντιδράσει η Τεχεράνη, αλλά η επίθεση πιθανότατα θέτει τη σύγκρουση σε μια πορεία κλιμάκωσης», έγραψαν σε έκθεσή τους οι αναλυτές, μεταξύ των οποίων και ο Ziad Daoud. «Για την παγκόσμια οικονομία, μια επέκταση της σύγκρουσης αυξάνει τον κίνδυνο υψηλότερων τιμών πετρελαίου και μιας ανοδικής ώθησης στον πληθωρισμό».
Το πετρέλαιο στο επίκεντρο – Στα 130 δολάρια το βαρέλι;
Οι πρώτες ενδείξεις από τις αγορές δείχνουν άνοδο των τιμών πετρελαίου. Στην IG Weekend Markets, τα παράγωγα που βασίζονται στην τιμή του WTI κατέγραψαν άλμα 8,8%. Ο στρατηγικός αναλυτής Tony Sycamore εκτίμησε ότι το άνοιγμα της Δευτέρας μπορεί να φέρει το WTI κοντά στα 80 δολάρια.
Το ακραίο σενάριο –σύμφωνα με το Bloomberg– ενός κλεισίματος των Στενών του Ορμούζ (μέσω νάρκης ή ναυτικής παρενόχλησης) θα μπορούσε να στείλει το αργό πάνω από τα 130 δολάρια το βαρέλι, με τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ να σκαρφαλώνει κοντά στο 4% το καλοκαίρι, τινάζοντας στον αέρα τις προσδοκίες για μειώσεις επιτοκίων από τη Fed.
Το Στενό του Ορμούζ, που διακινεί περίπου το 20% της παγκόσμιας ημερήσιας προσφοράς πετρελαίου, αποτελεί κρίσιμο ενεργειακό διάδρομο. Οποιαδήποτε στρατιωτική ενέργεια που θα το επηρεάσει, μεταφράζεται άμεσα σε ενεργειακές και πληθωριστικές πιέσεις παγκοσμίως.
Η Κίνα –μεγάλος αγοραστής ιρανικού πετρελαίου– ενδέχεται να βρεθεί σε δύσκολη θέση, ενώ το Κατάρ, που εξάγει το 20% του παγκόσμιου LNG μέσω του ίδιου διαδρόμου, δεν διαθέτει εναλλακτική διαδρομή. Αυτό θα άφηνε την παγκόσμια αγορά υγροποιημένου φυσικού αερίου εξαιρετικά περιορισμένη, ωθώντας τις ευρωπαϊκές τιμές του φυσικού αερίου σημαντικά υψηλότερα, σημειώνει το Bloomberg Economics.
Ενώ οι επενδυτές μπορεί να ανησυχούν ότι οι προμήθειες θα μπορούσαν να διακοπούν σε περίπτωση κλιμάκωσης των εχθροπραξιών, τα μέλη του ΟΠΕΚ+, συμπεριλαμβανομένης της de facto ηγέτιδας του ομίλου Σαουδικής Αραβίας, εξακολουθούν να διαθέτουν άφθονη πλεονάζουσα παραγωγική ικανότητα που θα μπορούσε να ενεργοποιηθεί. Επιπλέον, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας μπορεί να επιλέξει να συντονίσει την απελευθέρωση αποθεμάτων έκτακτης ανάγκης για να προσπαθήσει να κατευνάσει τις τιμές.
Κρίσιμη η αντίδραση του Ιράν
Την ίδια στιγμή όλοι αναμένουν τα αντίποινα του Ιράν. Ο Ιρανός ΥΠΕΞ, Αμπάς Αραγκτσί, κατήγγειλε τις αμερικανικές επιθέσεις ως «εξωφρενικές» και υποστήριξε ότι η Τεχεράνη «διατηρεί κάθε δικαίωμα αντίδρασης». Με βάση τις εκτιμήσεις του Bloomberg, η απάντηση του Ιράν μπορεί να λάβει τρεις μορφές:
- Επίθεση σε αμερικανικά συμφέροντα και προσωπικό στην περιοχή
- Χτυπήματα σε ενεργειακές υποδομές γειτονικών χωρών
- Κλείσιμο του Στενού του Ορμούζ
Πίεση σε ανάπτυξη, επιτόκια και πληθωρισμό
Στο πλαίσιο αυτό οι επιπτώσεις στους οικονομικούς δείκτες θα παίζουν μεγάλο ρόλο για τη συνέχεια. Η Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (Fed) έχει ήδη περιορίσει την πρόβλεψή της για την αμερικανική ανάπτυξη στο 1,4% από 1,7%, καθώς οι οικονομολόγοι αφομοιώνουν τις επιπτώσεις από την κλιμάκωση των εμπορικών δασμών και των διεθνών συγκρούσεων.
«Οι εντάσεις στη Μέση Ανατολή αντιπροσωπεύουν άλλο ένα δυσμενές σοκ σε μια ήδη αδύναμη παγκόσμια οικονομία», ανέφερε ο Ben May, διευθυντής παγκόσμιας μακροοικονομικής έρευνας στην Oxford Economics, σε έκθεσή του ενόψει της τελευταίας κλιμάκωσης. «Οι υψηλότερες τιμές του πετρελαίου και η σχετική αύξηση του πληθωρισμού ΔΤΚ θα παράσχουν στις κεντρικές τράπεζες έναν σημαντικό πονοκέφαλο».
Τι να προσέξουν επενδυτές και αναλυτές
Οι παράγοντες που θα καθορίσουν την πορεία των αγορών τις επόμενες ημέρες είναι οι εξής:
- Αντίδραση του Ιράν: άμεση ή στρατηγικά καθυστερημένη
- Επίδραση στις ναυτιλιακές και ενεργειακές μεταφορές
- Ενεργοποίηση αποθεμάτων από IEA ή παραγωγική αύξηση από Σαουδική Αραβία
- Πορεία του πληθωρισμού και αναπροσαρμογή νομισματικής πολιτικής
Πηγή: newmoney.gr
- Διαβάστε επίσης: Τρέχουν για την αποκρατικοποίηση του ΧΑΚ και υπάρχει λόγος