Με δραματικό τόνο και ένα αυστηρό πακέτο λιτότητας ύψους 44 δισ. ευρώ ο πρωθυπουργός της Γαλλίας, Φρανσουά Μπαϊρού, προειδοποίησε χθες ότι η χώρα του κινδυνεύει να βιώσει μία κρίση χρέους ανάλογη με εκείνη της Ελλάδας το 2010.
Η σύγκριση δεν είναι τυχαία — ούτε χρονικά ασύνδετη. Ήδη από τον Νοέμβριο του 2024 ήδη οι Financial Times και άλλα διεθνή μέσα έθεταν ανοιχτά το ερώτημα: οδεύει η Γαλλία σε μια κρίση τύπου Ελλάδας; Τότε το κόστος δανεισμού της Γαλλίας στις αγορές — για πρώτη φορά στα χρονικά — ξεπερνούσε εκείνο της Ελλάδας, προκαλώντας σοκ.
Η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της Ευρωζώνης σε δύσβατο μονοπάτι
Η Γαλλία μπήκε στο 2025 με δημοσιονομικό έλλειμμα 5,8% του ΑΕΠ (€168,6 δισ.) και δημόσιο χρέος στο 116% του ΑΕΠ, ενώ προβλέπεται να φτάσει στο 118,4% το 2026. Ο προϋπολογισμός που παρουσίασε ο Μπαϊρού στοχεύει να μειώσει το έλλειμμα κάτω από το όριο του 3% ως το 2029, μέσω παγώματος δαπανών, αύξησης φόρων, κατάργησης αργιών και μεταρρυθμίσεων στο ασφαλιστικό. Το πρόβλημα; Δεν έχει πείσει ούτε την Εθνοσυνέλευση, ούτε τις αγορές.
Το Συμβούλιο Οικονομικής Ανάλυσης της ίδιας της κυβέρνησης είχε ήδη προειδοποιήσει από τις αρχές του 2024 ότι η χώρα δεν μπορεί πλέον να βασίζεται στην ανάπτυξη και το χαμηλό κόστος δανεισμού για να διατηρήσει βιώσιμο χρέος. Η Γαλλία δεν έχει ισοσκελισμένο προϋπολογισμό εδώ και 50 χρόνια — όμως για δεκαετίες «αγοράζει χρόνο» μέσω εύκολης πρόσβασης στις αγορές.
Σήμα κινδύνου
Τον Ιούλιο του 2025, η απόδοση του 10ετούς γαλλικού ομολόγου κινείται στο 3,4% — ακριβώς στα ίδια επίπεδα με της Ελλάδας και ελαφρώς κάτω από της Ιταλίας (3,6%). Το spread έναντι των γερμανικών Bunds έχει εκτιναχθεί κατά 90 μονάδες βάσης, ενώ για πρώτη φορά εδώ και δεκαετίες οι αποδόσεις των πενταετών γαλλικών ομολόγων ξεπερνούν τις αντίστοιχες ιταλικές.
Η πολιτική αβεβαιότητα και ο φόβος πολιτικής αποσταθεροποίησης — με τη Λεπέν να απειλεί με πρόταση μομφής αν δεν τροποποιηθεί το πακέτο μέτρων — επιτείνουν τις πιέσεις. Οι επενδυτές ανησυχούν εύλογα για το αν η κυβέρνηση μπορεί να περάσει τον προϋπολογισμό αλλά και να επιβιώσει πολιτικά.
Είναι υπερβολικός ο φόβος;
Παρά τα ανησυχητικά σημάδια, η Γαλλία εξακολουθεί να δανείζεται χωρίς προβλήματα από τις αγορές, με το κόστος να παραμένει εντός των πλαισίων για μία χώρα του μεγέθους και της πιστοληπτικής της ικανότητας. Αυτό ωθεί ορισμένους αναλυτές να μιλήσουν για υπερβολική αντίδραση και να επισημάνουν επενδυτικές ευκαιρίες, καθώς η χώρα εξακολουθεί να θεωρείται από τους «πυλώνες» της Ευρωζώνης.
Παρότι η απειλή είναι υπαρκτή, υπάρχουν και εμφανείς διαφορές με την ελληνική κρίση του 2010:
Διαφορά μεγέθους και μοντέλου. Η Γαλλία είναι η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία της ευρωζώνης, με πιο διαφοροποιημένο παραγωγικό μοντέλο από την Ελλάδα του 2010. Τα δημοσιονομικά της είναι πολύ πιο υγιή από ό,τι της Ελλάδας πριν από 15 χρόνια. Δεν είναι στο χείλος της χρεοκοπίας ούτε έχει αποκλειστεί από τις αγορές.
Εύρωστη τράπεζα και χρηματοπιστωτικό σύστημα. Το ΔΝΤ, σε έκθεσή του (11 Ιουλίου 2025), διαπιστώνει πως ο χρηματοπιστωτικός τομέας διαθέτει ικανούς δείκτες κεφαλαιακής επάρκειας και ρευστότητας.
Ευελιξία της ΕΚΤ. Έχει στη διάθεσή της εργαλεία όπως το TPI, που μπορεί να αποτρέψει κρίση διάδοσης.
Ωστόσο, το στοίχημα είναι εύθραυστο.
Αν φοβάται την ελληνική κρίση, ας διδαχθεί από αυτήν
Αν ο Μπαϊρού προειδοποιεί για κρίση τύπου Ελλάδας, καλό θα ήταν να θυμηθεί και πού οδήγησε τότε η συνταγή της υπερβολικής λιτότητας: σε βαθιά, παρατεταμένη ύφεση, κοινωνική αποσταθεροποίηση και υποβάθμιση της εμπιστοσύνης. Η Ελλάδα εγκλωβίστηκε τότε σε βαθιά ύφεση, γεγονός που ανάγκασε ακόμη και το ΔΝΤ να πει το γνωστό mea culpa του 2013.
Αυτό δεν σημαίνει ότι έχει την πολυτέλεια να αφήσει το έλλειμμα να γιγαντώνεται. Σημαίνει όμως πρέπει να τηρήσει λεπτές ισορροπίες αν θέλει να αποτρέψει πραγματικά μία νέα «Ελλάδα». Η κρίση του 2025 δεν είναι ζήτημα ταμειακής αδυναμίας. Είναι κρίση εμπιστοσύνης. Και αυτή, όπως απέδειξε η ιστορία της ευρωκρίσης, μπορεί να αποδειχθεί εξίσου τοξική.
Πηγή: naftemporiki.gr
Διαβάστε επίσης: Χρυσός: Από την… πηγή αγοράζουν οι κεντρικές τράπεζες