Μια μάχη που ενδέχεται να διαρκέσει έως και δύο χρόνια ξεκίνησε σήμερα στις Βρυξέλλες, αμέσως μετά την παρουσίαση της πρότασης του προϋπολογισμού της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την επταετία 2028 – 2034, από την πρόεδρο Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.
Προηγήθηκαν επίπονες διαπραγματεύσεις εντός του Κολεγίου των Επιτρόπων και ανάμεσα στην Επιτροπή και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, με αποτέλεσμα η ενημέρωση της επιτροπής προϋπολογισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου να καθυστερήσει για περισσότερες από 3 ώρες και η επίσημη παρουσίασή του από την πρόεδρο φον ντερ Λάιεν περίπου 4. Όπως δήλωσε μάλιστα χαρακτηριστικά η πρόεδρος της Κομισιόν «η συμφωνία για την πρόταση ήταν ένας μαραθώνιος».
This is a budget for the realities of today, as well as the challenges of tomorrow.
Today we present our proposal.
Now we continue the work, with the European Parliament, Member States, with citizens and businesses ↓ https://t.co/wq1t4kKjTx
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) July 16, 2025
Το Πολυετές Δημοσιονομικό Πλαίσιο (ΠΔΠ), όπως ονομάζεται ο προϋπολογισμός της ΕΕ, προβλέπει περισσότερα κεφάλαια αλλά παράλληλα μικρότερη πίτα σχεδόν για τους πάντες.
Σύμφωνα με την Κομισιόν, την επταετία 2028 – 2034 η ΕΕ θα χρειαστεί έναν προϋπολογισμό ύψους 2 τρισ. ευρώ για να χρηματοδοτηθούν οι υπάρχουσες αλλά και οι νέες προτεραιότητες ολόκληρης της ΕΕ, κάτι που σημαίνει περίπου 900 δισ. περισσότερα σε σχέση με τον προηγούμενο επταετή προϋπολογισμό.
Ο προϋπολογισμός που προτείνει η Επιτροπή έχει τρεις βασικούς πυλώνες. Περιλαμβάνει ένα ταμείο που θα θα “απορροφήσει” τις πολιτικές για τη γεωργία και τη συνοχή, το οποίο θα ισοδυναμεί με σχεδόν 1 τρισ. ευρώ.
Παράλληλα η Κομισιόν προτείνει ένα ακόμα ταμείο ανταγωνιστικότητας, ύψους 589,6 δισ. ευρώ που περιλαμβάνει πολιτικές όπως το πρόγραμμα Erasmus για ανταλλαγές φοιτητών και συνεργασία μεταξύ πανεπιστημίων, το περιβάλλον και το κλίμα, τα διευρωπαϊκά δίκτυα, InvestEU, Ψηφιακή Ευρώπη, Ταμείο Άμυνας και Ταμείο Διαστήματος: κ.α Κάτι που σημαίνει ότι τα κονδύλια για την άμυνα θα ανέρχονται σε περίπου 130 δισ. ευρώ.
Ο τρίτος πυλώνας είναι ένα ταμείο για την Παγκόσμια Ευρώπη, το οποίο περιλαμβάνει αναπτυξιακή βοήθεια και βοήθεια προς τις γειτονικές χώρες, και 215 δισεκατομμύρια ευρώ σε ένα ταμείο που ονομάζεται «διοίκηση» και καλύπτει τους μισθούς των υπαλλήλων της ΕΕ.
Κάτι που σημαίνει περίπου 30 δισ. κάθε έτος για τους δημοσίους υπαλλήλους της ΕΕ καθώς πρόκειται για προϋπολογισμό επταετίας. Ας σημειωθεί ότι στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής (ΗΠΑ), το κόστος της μισθοδοσίας των δημοσίων υπαλλήλων ανέρχεται στα 106 δισ. κάθε χρόνο.
Today we present the EU budget for 2028-2034.
It's a budget for a new era, that matches Europe’s ambition.
That addresses Europe’s challenges.
That strengthens our independence. pic.twitter.com/C9OmCJt91U
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) July 16, 2025
Παράλληλα προβλέπεται και ένα ταμείο, εκτός προϋπολογισμού, ύψους περίπου 100 δισ. για την Ουκρανία.
Λιγότερα χρήματα για τους αγρότες – Περισσότερα για φύλαξη συνόρων και φυσικές καταστροφές
Τα κονδύλια που προβλέπονται για την Κοινή Αγροτική Πολιτική είναι σημαντικά λιγότερα από αυτά του τρέχοντος προϋπολογισμού, καθώς η Κομισιόν προτείνει να διατεθούν λιγότερα από 300 δισ. ευρώ, κάτι που σημαίνει ότι στους αγρότες της ΕΕ θα αναλογούν περίπου 86 δισ. ευρώ λιγότερα. Η Κομισιόν ζητεί επίσης να τριπλασιαστούν τα κονδύλια στις επενδύσεις στη μετανάστευση και τη διαχείριση των συνόρων, καθώς και του ταμείου αλληλεγγύης, ώστε να μπορεί να ενεργεί γρήγορα και αποφασιστικά σε περίπτωση καταστροφών.
Ευνοϊκά δάνεια στα κράτη – μέλη για να επενδύσουν σε κοινούς ευρωπαϊκούς στόχους
Η πρόταση της Κομισιόν προβλέπει για πρώτη φορά και δανεισμό έως και 50 δισ. ευρώ, με ευνοϊκούς όρους σε κράτη – μέλη που θέλουν να επενδύσουν σε κοινούς ευρωπαϊκούς στόχους, όπως την αμυντική βιομηχανία, τις ενεργειακές υποδομές, τις στρατηγικές τεχνολογίες και άλλα.
Παράλληλα στην επιτροπή προϋπολογισμού του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ο επικεφαλής διαπραγματευτής για την πρόταση του ΠΔΠ, ο Ρουμάνος ευρωβουλευτής Ζίγκφριντ Μουρεσάν (ΕΛΚ), επέπληξε δημόσια τον Επίτροπο προϋπολογισμού της ΕΕ Πιοτρ Σεραφίν – επίσης από το ΕΛΚ – για τον τρόπο με τον οποίο η Επιτροπή παρουσίασε τα μακροπρόθεσμα σχέδια προϋπολογισμού της.
«Σας ευχαριστούμε για το όμορφο PowerPoint», είπε ο Μουρεσάν με νόημα, επικρίνοντας την έλλειψη συγκεκριμένων νομοθετικών προτάσεων στην παρουσίαση της Επιτροπής.
«Ελπίζουμε να φέρατε μαζί σας κάποια επίσημα έγγραφα, καθώς και αυτό το διακεκριμένο Σώμα δεν έχει ενημερωθεί επίσημα από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέχρι στιγμής για τις αποφάσεις που λάβατε σήμερα». Ο κ. Μουρεσάν τόνισε ότι η παρουσίαση έθεσε «περισσότερα ερωτήματα παρά απαντήσεις» και τόνισε ότι «υπάρχει πολλή δουλειά μπροστά μας – αν θέλω να είμαι ευγενικός», κερδίζοντας χειροκροτήματα από τους συναδέλφους του ευρωβουλευτές.
LIVE NOW
Commissioner @Piotr_Serafin briefs MEPs on the @EP_Budgets on the Commission's proposal on the post-2027 EU long-term budget.
Watch https://t.co/gAF0nHGsJM
— BUDG Committee Press (@EP_Budgets) July 16, 2025
Όλοι δυσαρεστημένοι (;)
Οι προκλήσεις που αντιμετωπίζει η ΕΕ τα επόμενα χρόνια είναι τεράστιες. Η Ευρώπη είναι σήμερα μια ήπειρος σε πόλεμο. Η ΕΕ βρίσκεται σε σοβαρή εμπορική σύγκρουση με τις ΗΠΑ. Η κλιματική αλλαγή πλήττει την Ευρώπη περισσότερο από πολλά άλλα μέρη του πλανήτη. Οι ευρωπαϊκές εταιρείες δυσκολεύονται με την ανταγωνιστικότητά τους και πολλά κράτη – μέλη της ΕΕ επιβαρύνονται από μεγάλα δημόσια χρέη. Οι προσδοκίες είναι τεράστιες. Όλοι αντιμετωπίζουν προκλήσεις που πρέπει να επιλυθούν. Όλοι θέλουν οι λύσεις στα προβλήματά τους να χρηματοδοτηθούν από τον προϋπολογισμό της ΕΕ.
Ταυτόχρονα, κανείς δεν είναι διατεθειμένος να πληρώσει περισσότερα. Η EE πρέπει να δαπανήσει χρήματα σε προτεραιότητες εκτός της γεωργίας. Η EE απλά δεν έχει την πολυτέλεια να εξαρτάται από αμερικανικούς τεχνολογικούς γίγαντες στο μέλλον. Πρέπει να δαπανηθούν χρήματα για στρατιωτικούς εξοπλισμούς.
Πρέπει να δαπανηθούν περισσότερα χρήματα για την έρευνα και την ψηφιακή ανάπτυξη – για παράδειγμα, όσον αφορά την τεχνητή νοημοσύνη. Πρέπει να δαπανηθούν χρήματα για την αναδιάρθρωση του ευρωπαϊκού ενεργειακού τομέα. Αυτό είναι απολύτως κρίσιμο εάν θέλουμε να μειωθούν οι τιμές της ενέργειας στην Ευρώπη. Και η μείωση των τιμών της ενέργειας είναι απαραίτητη για τη βελτίωση της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών επιχειρήσεων.
Η πρόταση της Επιτροπής είναι βέβαιο ότι θα δυσαρτησει σχεδόν τους πάντες. Πολλοί θα είναι δυσαρεστημένοι που ο προϋπολογισμός της ΕΕ δεν περιέχει αρκετά χρήματα για να λύσει τα προβλήματά τους. Αυτό ισχύει για τους αγρότες, τις περιφέρειες, τους ερευνητές, την αμυντική βιομηχανία και την Ουκρανία. Άλλοι θα είναι δυσαρεστημένοι με την αύξηση του προϋπολογισμού. Άλλοι με την προοπτική να πρέπει τώρα να συζητήσουν την πιθανή εισαγωγή νέων φόρων. Άλλοι για το ότι η ΕΕ δεν δανείζεται από κοινού και η λίστα των δυσαρεστημένων θα μπορούσε να συνεχίζεται επ’ αόριστον. Παράλληλα η Κομισιόν θα χρειαστεί να πληρώνει, μετά το 2028, τα δάνεια που έλαβε για λογαριασμό όλων των κρατών μελών της ΕΕ για το ταμείο ανάκαμψης μετά την πανδημία, κάτι που αναμένεται να κοστίζει από 25 έως 30 δισεκατομμύρια ευρώ ετησίως.
Από πού θα βρεθούν τα χρήματα
Η πρώτη επιλογή θα ήταν τα κράτη – μέλη της ΕΕ να καταβάλουν απλώς περισσότερα χρήματα στα ταμεία της ΕΕ. Ωστόσο χώρες όπως όπως η Γαλλία, η Ιταλία και η Ισπανία πλήττονται οικονομικά. Έχουν μεγάλα ελλείμματα, και υψηλό χρέος, το οποίου η διαχείριση έχει γίνει ακριβότερη καθώς τα επιτόκια ανεβαίνουν. Αυτό αφήνει δύο άλλες επιλογές για τη χρηματοδότηση νέων ευρωπαϊκών επενδύσεων.
Μια επιλογή είναι η ΕΕ να δανειστεί εκ νέου από τις αγορές για λογαριασμό των κρατών – μελών, κάτι που είχε ζητήσει και ο Μάριο Ντράγκι στην περίφημη έκθεσή του και που συνέβη κατά τη διάρκεια της πανδημίας. Ωστόσο μια τέτοια πρόταση συναντάει πολλές αντιρρήσεις από αρκετά κράτη – μέλη της ΕΕ, όπως η Γερμανία.
Τέλος, υπάρχει μια τρίτη επιλογή, δηλαδή αυτό που στην ορολογία της ΕΕ ονομάζεται «ίδιοι πόροι». Δηλαδη χρήματα που εισρέουν απευθείας στα ταμεία της ΕΕ. Δύο τέτοια παραδείγματα «ιδίων πόρων» που ήδη ισχύουν στην ΕΕ, είναι οι τελωνειακοί δασμοί που εισπράττονται επί των εμπορευμάτων που εισέρχονται στην εσωτερική αγορά της ΕΕ και τα πρόστιμα που επιβάλλει η Κομισιόν.
Ωστόσο δεν αρκούν. Στην σημερινή της πρόταση για το ΠΔΠ, το εκτελεστικό όργανο της ΕΕ ζητεί πρόσθετους «ιδίους πόρους» ύψους περίπου 58 δισ. ευρώ τον χρόνο και συγκεκριμένα.
Ειδικός φόρος κατανάλωσης στον καπνό, Εταιρικός Πόρος για την Ευρώπη (CORE) και φόρους στα ηλεκτρονικά απόβλητα και το ηλεκτρονικό εμπόριο
Η μάχη μόλις ξεκίνησε
Πλέον οι συζητήσεις περνούν στο Συμβούλιο της ΕΕ και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στα δύο νομοθετικά όργανα δηλαδή της ΕΕ, η συμφωνία των οποίων απαιτείται για να εγκριθεί ο επόμενος επταετής προϋπολογισμός της ΕΕ. Στο μοναδικό ζήτημα στο οποίο το ΕΚ δεν έχει λόγο είναι αυτό των ιδίων πόρων, καθώς χρειάζεται συμφωνία στο Συμβούλιο της ΕΕ.
Σημειώνεται ότι η Ευρωπαϊκή Επιτροπή συνήθως προτείνει έναν υψηλότερο προϋπολογισμό, ο οποίος στη συνέχεια περιορίζεται μετά από επίπονες διαπραγματεύσεις.
Πηγή: newmoney.gr
Διαβάστε επίσης: Σίριαλ Τραμπ-Πάουελ & Wall Street: Κέρδη στους δείκτες