Η Δανία είναι ανάμεσα στις λίγες ευρωπαϊκές χώρες που η οικονομία τους σημειώνει ανάπτυξη, η οποία εξαρτάται ωστόσο ως ένα (σημαντικό) βαθμό στην εταιρεία που βρίσκεται πίσω από τα εξαιρετικά επιτυχημένα σκευάσματα για τον διαβήτη και την απώλεια βάρους: Ozempic και Wegovy.
Ο λόγος για τον φαρμακευτικό κολοσσό Novo Nordisk A/S, χάρη στην τεράστια επιτυχία του οποίου η Δανία σημείωσε πέρυσι ανάπτυξη 3,5%, ξεπερνώντας τις περισσότερες χώρες της περιοχής. Η εταιρεία ωστόσο αντιμετωπίζει σήμερα μια σειρά από προβλήματα, ενισχύοντας τις ανησυχίες για την υπερβολική εξάρτηση της χώρας από την επιτυχία μιας μόνο εταιρείας.
Τα προβλήματα της Novo
Η χρηματιστηριακή αξία της Novo έπεσε κατά σχεδόν 100 δισ. δολάρια αυτή την εβδομάδα, αφότου η εταιρεία αναθεώρησε προς τα κάτω τις προβλέψεις της για τα κέρδη, επικαλούμενη τον εντεινόμενο ανταγωνισμό και τα φάρμακα που είναι προϊόν αντιγραφής των σκευασμάτων της στις ΗΠΑ. Αυτή ήταν η δεύτερη φορά φέτος που η φαρμακευτική εταιρεία υποβάθμισε τις προβλέψεις της για τα κέρδη.
Ως αποτέλεσμα, οι μετοχές της υποχώρησαν κατά 23% στη μεγαλύτερη ημερήσια «βουτιά» που έχει καταγραφεί ποτέ . Ακολούθησαν την ίδια πτωτική πορεία και τις επόμενες ημέρες.
Το οικονομικό πλήγμα για τα νοικοκυριά της Δανίας ήταν άμεσο. Εκτός από τις συνταξιοδοτικές αποταμιεύσεις, οι Δανοί έχασαν 38 δισ. κορώνες (5,8 δισ. δολάρια) σε χαρτοφυλάκια μετοχών μόνο την Τρίτη, σύμφωνα με εκτιμήσεις της Sydbank A/S, που ισοδυναμεί με σχεδόν το 3% της συνολικής ετήσιας ιδιωτικής κατανάλωσης.
«Υπάρχουν μέτοχοι που έχουν χάσει αρκετά μεγάλα ποσά», δήλωσε ο Mikael Bak, διευθύνων σύμβουλος της Ένωσης Μετόχων της Δανίας. «Είναι αρκετά πιθανό να δούμε ορισμένους Δανούς επενδυτές να διστάζουν να αγοράσουν νέο αυτοκίνητο ή να κλείσουν ακριβές διακοπές».
Οι συνέπειες
Δεδομένου του μεγέθους της Novo, οι επιπτώσεις θα μπορούσαν να επεκταθούν πέρα από την χρηματιστηριακή αγορά, σημειώνει το πρακτορείο Bloomberg. Οικονομολόγοι έχουν προειδοποιήσει ότι μια παρατεταμένη κάμψη της Novo θα μπορούσε να επηρεάσει αρνητικά τις εξαγωγές της χώρας – μια ανησυχία που συμμερίζεται και η οικονομική εποπτική αρχή της Δανίας- και να έχει αντίκτυπο στα επιτόκια.
Επιπλέον, δεδομένου ότι η παραγωγή της φαρμακευτικής εταιρείας συνυπολογίζεται στο ακαθάριστο εγχώριο προϊόν της Δανίας, οποιαδήποτε υποχώρηση των προσδοκιών θα επηρεάσει «σχεδόν μηχανικά» τους αριθμούς ανάπτυξης της χώρας, όπως δήλωσε ο Las Olsen, επικεφαλής οικονομολόγος της Danske Bank. «Χαμηλότερη ανάπτυξη στη Novo σημαίνει χαμηλότερη αύξηση του ΑΕΠ στη Δανία, είναι τόσο απλό», είπε χαρακτηριστικά.
Για την ακρίβεια, ήδη η μείωση των πωλήσεων των φαρμάκων προκάλεσε μικρή συρρίκνωση της οικονομίας της Δανίας κατά το πρώτο τρίμηνο, σύμφωνα με τη Στατιστική Υπηρεσία της χώρας.
Η Novo εξακολουθεί να αναπτύσσεται, τόνισε ο Olsen, προσθέτοντας πως εάν η ανάπτυξη της εταιρείας μηδενιζόταν, η Δανία θα έχανε τη θέση της ανάμεσα στις οικονομίες με τους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης στην Ευρώπη.
Η τεράστια παραγωγή της Novo συνέβαλε στην αύξηση του μεγάλου πλεονάσματος της Δανίας και ενίσχυσε την κορώνα. Αυτό ανάγκασε την κεντρική τράπεζα της Δανίας να διατηρήσει χαμηλότερα επιτόκια από της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας για να κρατήσει σταθερή τη συναλλαγματική ισοτιμία. Ωστόσο, σε περίπτωση που οι εξαγωγές υποστούν σημαντικό πλήγμα, η Δανία ίσως χρειαστεί να αλλάξει πορεία αυξάνοντας τα επιτόκιά της, σύμφωνα με τον Soren Kristensen, επικεφαλής οικονομολόγο στη Sydbank.
Εφόσον διατηρηθεί αυτή η κατάσταση για τη Novo, θα μπορούσε να έχει αρνητικό αντίκτυπο επίσης στις αυξήσεις στη χρηματοδότηση επιστημονικών ερευνών, την υγειονομική περίθαλψη και τα κοινωνικά προγράμματα, κατά τον Olsen. Αυτό συμβαίνει επειδή το Ίδρυμα Novo Nordisk, το οποίο κατέχει πλειοψηφικό μερίδιο στην εταιρεία, έχει αυξήσει σημαντικά τις επιχορηγήσεις του σε αυτούς τους τομείς χάρη στα αυξανόμενα κέρδη από τα Wegovy και Ozempic. Το ίδρυμα υποστηρίζει το έργο και τους μισθούς περίπου 9.500 επιστημόνων.
Όπως η Nokia στη Φινλανδία
Η ανοδική πορεία της Novo τα τελευταία χρόνια έχει τροφοδοτήσει τις ανησυχίες για το ενδεχόμενο η Δανία να εξαρτάται υπερβολικά από μία μόνο εταιρεία.
Για όσους ανησυχούν για τον ρόλο της φαρμακευτικής εταιρείας στην οικονομία της χώρας, βλέπουν παραλληλισμούς με την περίπτωση της Nokia, του φινλανδικού γίγαντα των τηλεπικοινωνιών, του οποίου η κατάρρευση στις αρχές της δεκαετίας του 2000 έπληξε ολόκληρη την οικονομία της Φινλανδίας.
Η πρωθυπουργός της Δανίας, Μέτε Φρέντερικσεν, παραδέχτηκε σε συνέντευξή της πέρυσι ότι οι αξιωματούχοι πρέπει να παρακολουθούν τους κινδύνους που συνδέονται με την πορεία της Novo, αλλά απέρριψε τις συγκρίσεις με τη Nokia, σημειώνοντας ότι τα δυνατά σημεία της οικονομίας δεν εξαρτώνται μόνο από τον φαρμακευτικό τομέα.
Ο Olsen από την Danske Bank συμφωνεί υπογραμμίζοντας ότι η Novo εξακολουθεί να αναπτύσσεται, ενώ η Nokia υπέστη σοβαρή συρρίκνωση. Υποστήριξε επίσης ότι ακόμη και αν η Novo βιώσει παρόμοια ύφεση, η οικονομία της Δανίας θα είναι σε καλύτερη θέση να απορροφήσει το σοκ. Παρά την ανάπτυξή της, είπε, η φαρμακευτική εταιρεία έχει περιορισμένο αντίκτυπο στην εθνική απασχόληση και τους μισθούς – και τα δύο παραμένουν ανθεκτικά – και η δανική οικονομία είναι πιο ευέλικτη λόγω των προσαρμοστικών μισθολογικών δομών και κανόνων που διευκολύνουν την απόλυση εργαζομένων.
Η Δανία βασίζεται επίσης σε μεγάλες εισροές ξένου εργατικού δυναμικού για την κάλυψη των αναγκών σε εργατικό δυναμικό, οι οποίες μπορούν να προσαρμοστούν ανάλογα με τις ανάγκες.
Παρόλα αυτά, η εταιρεία απασχολεί άμεσα πάνω από 30.000 ανθρώπους στη Δανία. Εάν επίκεινται απολύσεις, όπως έχει υπονοήσει ο νέος διευθύνων σύμβουλος Maziar Mike Doustdar, οι βασικοί κόμβοι της Novo, όπως οι Kalundborg – όπου βρίσκονται οι κύριες εγκαταστάσεις παραγωγής της εταιρείας- και Bagsvaerd, είναι πιθανό να δεχθούν πλήγμα.
Πηγή: naftemporiki.gr
Διαβάστε επίσης: UBS: Συμφωνία $300 εκατ. με Υπ. Δικαιοσύνης των ΗΠΑ για την υπόθεση Credit Suisse