Η διακοπή λειτουργίας των υπηρεσιών της ομοσπονδιακής κυβέρνησης των ΗΠΑ (shutdown), μετά την αποτυχία επίτευξης διακομματικής συμφωνίας για τη χρηματοδότηση των δημοσίων δαπανών, είχε περιορισμένο αντίκτυπο στις διεθνείς αγορές, όπως προέβλεπαν αναλυτές και επενδυτικοί οίκοι.
Την Τετάρτη, όταν τέθηκε σε ισχύ το shutdown και εκατοντάδες χιλιάδες δημόσιοι υπάλληλοι τέθηκαν σε αναγκαστική άδεια άνευ αποδοχών, οι βασικοί δείκτες σε Wall Street και Ευρώπη έκλεισαν με κέρδη, με την ανοδική πορεία να συνεχίζεται τις επόμενες ημέρες.
Η εμπειρία από τα 15 προηγούμενα shutdown στην ιστορία των ΗΠΑ από το 1981, που διήρκεσαν από λίγες ημέρες έως εβδομάδες, λειτούργησε καθησυχαστικά για τους επενδυτές. Έτσι, η ευφορία στα χρηματιστήρια συνεχίζεται αδιάκοπα από τον Απρίλιο, στηριζόμενη στο αφήγημα της τεχνητής νοημοσύνης και στις προσδοκίες νέων μειώσεων επιτοκίων από τη Fed. Ο μόνος τομέας που επηρεάστηκε ήταν ο χρυσός, του οποίου η τιμή εκτινάχθηκε κοντά στα 3.900 δολάρια/ουγκιά, λόγω αβεβαιότητας και προσδοκιών χαμηλότερων επιτοκίων.
Ιστορικά, η επίδραση των shutdown στο ΑΕΠ των ΗΠΑ είναι περιορισμένη και ανακτάται μετά την πλήρη λειτουργία των δημοσίων υπηρεσιών. Το τελευταίο shutdown (Δεκ. 2018–Ιαν. 2019), το μεγαλύτερο σε διάρκεια (35 ημέρες) επί προεδρίας Τραμπ, μείωσε το ΑΕΠ κατά 0,1% για κάθε εβδομάδα χωρίς πληρωμές, δηλαδή περίπου 11 δισ. δολάρια συνολικά. Από αυτά, 8 δισ. ανακτήθηκαν μετά την αναδρομική καταβολή μισθών, καθιστώντας τις μακροοικονομικές επιπτώσεις ασήμαντες.
Η μη καταβολή μισθών σε πάνω από 1,5 εκατομμύριο εργαζομένους καθιστά απίθανη τη μακροχρόνια αναστολή λειτουργίας των δημοσίων υπηρεσιών, λόγω του κοινωνικού και οικονομικού κόστους. Κατά τη διάρκεια του shutdown ούτε όσοι εργάζονται ούτε όσοι τίθενται σε αργία πληρώνονται, ακόμη και σε κρίσιμες υπηρεσίες, όπως οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας.
Στο shutdown του 2018, οι Δημοκρατικοί διαφώνησαν με τη χρηματοδότηση του τείχους του Τραμπ στα σύνορα με το Μεξικό. Όταν όμως οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας έμειναν για δεύτερο μήνα απλήρωτοι, άρχισαν μαζικές απουσίες λόγω ασθενείας, προκαλώντας καθυστερήσεις και ακυρώσεις πτήσεων – γεγονός που οδήγησε στον τερματισμό του shutdown.
Σήμερα, οι Δημοκρατικοί αντιδρούν στο νομοσχέδιο του Λευκού Οίκου και των Ρεπουμπλικάνων για βραχυπρόθεσμο δανεισμό, ζητώντας να μη μειωθούν οι δικαιούχοι του Medicare/Obamacare και να συνεχιστούν οι φοροαπαλλαγές για δαπάνες υγείας – μέτρα που είχαν θεσπιστεί με το φορολογικό νομοσχέδιο του Τραμπ την Άνοιξη.
Και οι δύο πλευρές ανταλλάσσουν κατηγορίες για την ευθύνη του shutdown, επιχειρώντας να αποφύγουν τη φθορά της κοινής γνώμης. Ο Τραμπ πιέζει τους Δημοκρατικούς, προειδοποιώντας για χιλιάδες απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων, στις οποίες είχε ήδη προχωρήσει ο Ίλον Μασκ.
Το φαινόμενο του shutdown είναι μοναδικό στις ΗΠΑ, καθώς σε άλλες χώρες η χρηματοδότηση του κράτους συνεχίζεται. Βασίζεται σε νόμο του 19ου αιώνα, ο οποίος επί προεδρίας Τζίμι Κάρτερ (1980) ερμηνεύθηκε περιοριστικά, καθιστώντας υποχρεωτική την έγκριση δαπανών με ενισχυμένη πλειοψηφία 60 γερουσιαστών. Έτσι, παρά την πλειοψηφία του, ο Τραμπ χρειάζεται στήριξη Δημοκρατικών για να εγκριθεί η νέα χρηματοδότηση.
Πηγή: newmoney.gr