Τα δάνεια αυτοκινήτων, που κάποτε θεωρούνταν από τα ασφαλέστερα καταναλωτικά προϊόντα, έχουν μετατραπεί σε έναν από τους πιο επισφαλείς τύπους πίστωσης των τελευταίων 15 ετών στις ΗΠΑ, καθώς οι καθυστερήσεις πληρωμών αυξήθηκαν πάνω από 50%. Αιτία, σύμφωνα με νέα μελέτη της VantageScore, είναι οι εκρηκτικές τιμές των αυτοκινήτων και τα υψηλά επιτόκια.
Η μελέτη δείχνει ότι οι καταναλωτές όλων των εισοδηματικών κατηγοριών δυσκολεύονται πλέον να πληρώσουν τις μηνιαίες δόσεις. Όπως σημειώνεται, «οι οδηγοί κάποτε έβαζαν σε προτεραιότητα την αποπληρωμή του αυτοκινήτου τους, σε σχέση με άλλες οφειλές», όμως η εικόνα έχει πλέον αντιστραφεί.
Από το πρώτο τρίμηνο του 2010 έως το πρώτο τρίμηνο του 2025, οι καθυστερήσεις άνω των 60 ημερών αυξήθηκαν κατά 51,5%, ενώ τα αντίστοιχα ποσοστά για τις πιστωτικές κάρτες και τα προσωπικά δάνεια μειώθηκαν. Τον Ιούλιο του 2025, το 1,6% των συνολικών δανείων αυτοκινήτων ήταν σε καθυστέρηση άνω των δύο μηνών, όταν στα στεγαστικά και στις κάρτες το ποσοστό είναι κάτω από 1%.
Οι Αμερικανοί αγόρασαν περίπου 16 εκατομμύρια νέα αυτοκίνητα το περασμένο έτος, τα περισσότερα με δανεισμό, ενώ στους αμερικανικούς δρόμους κυκλοφορούν περίπου 300 εκατομμύρια οχήματα. Η VantageScore διαπίστωσε επίσης ότι οι μηνιαίες δόσεις για αυτοκίνητα αυξάνονται ταχύτερα από τις δόσεις στεγαστικών δανείων.
«Βλέπουμε το κόστος των αυτοκινήτων και της κατοχής τους να αυξάνεται δραματικά», δήλωσε ο Ρίκαρντ Μπάντεμπο, επικεφαλής οικονομολόγος της VantageScore. «Τα τελευταία πέντε χρόνια, η αύξηση αυτή έχει επιταχυνθεί ακόμη περισσότερο».
Από το 2019, οι τιμές των νέων αυτοκινήτων έχουν αυξηθεί πάνω από 25% και ξεπερνούν πλέον τα 50.000 δολάρια κατά μέσο όρο, σύμφωνα με τα στοιχεία της Cox Automotive. Η μέση μηνιαία δόση έφτασε στα 767 δολάρια το τρίτο τρίμηνο του έτους, ενώ ένας στους πέντε δανειολήπτες πληρώνει πάνω από 1.000 δολάρια το μήνα, σύμφωνα με τα στοιχεία της Edmunds.com. Τα επιτόκια στα νέα δάνεια αυτοκινήτων έχουν υπερβεί το 9%, εντείνοντας την κρίση προσιτότητας της αυτοκίνησης.
«Είναι ένα διπλό πλήγμα», σχολίασε ο Μπάντεμπο. «Πλήττεσαι τόσο από το αυξημένο κόστος του αυτοκινήτου όσο και από το κόστος χρηματοδότησής του».
Η μελέτη καταδεικνύει ότι καμία εισοδηματική ομάδα δεν μένει ανεπηρέαστη. Μάλιστα, οι δανειολήπτες με καλή ή σχεδόν καλή πιστοληπτική ικανότητα καθυστερούν πλέον τις πληρωμές τους σε μεγαλύτερο ποσοστό από εκείνους με χαμηλότερη βαθμολογία, καθώς οι τράπεζες έχουν αυστηροποιήσει τα κριτήρια δανεισμού για τους πιο «επικίνδυνους» πελάτες.
«Όσο υψηλότερο είναι το εισόδημά σου, τόσο περισσότερο νιώθεις ότι μπορείς να αποκτήσεις ένα ακριβότερο αυτοκίνητο», εξήγησε ο Μπάντεμπο.
Η μέση οφειλή από δάνεια αυτοκινήτων έχει αυξηθεί κατά 57% από το 2010, ξεπερνώντας κάθε άλλη μορφή καταναλωτικής πίστωσης, σύμφωνα με τα στοιχεία της VantageScore.
Πολλοί αγοραστές προσπαθούν να εξασφαλίσουν χαμηλότερες μηνιαίες δόσεις επεκτείνοντας τη διάρκεια των δανείων τους σε επτά ή και περισσότερα χρόνια, γεγονός που οδηγεί όλο και περισσότερους δανειολήπτες σε κατάσταση «αρνητικής καθαρής θέσης», δηλαδή να οφείλουν περισσότερα από όσα αξίζει το αυτοκίνητό τους.
Η τάση αυτή φαίνεται δύσκολο να αντιστραφεί, καθώς οι Αμερικανοί συνεχίζουν να αγοράζουν ακριβότερα SUV και φορτηγά, ενώ οι κατασκευαστές περιορίζουν την παραγωγή φθηνότερων μοντέλων.
«Οι καταναλωτές βρίσκονται πλέον σε πιο ευάλωτη θέση απ’ ό,τι από την εποχή της τελευταίας ύφεσης», τόνισε ο Μπάντεμπο. «Τα τελευταία χρόνια βλέπουμε όλο και περισσότερους ανθρώπους να δυσκολεύονται να τα βγάλουν πέρα, και όλα δείχνουν ότι αυτή η τάση θα συνεχιστεί και το επόμενο έτος».
Πηγή: newmoney.gr