Η Ευρωπαϊκή Ένωση θέλει να γίνει παγκόσμιο κέντρο καινοτομίας, αλλά οι επιχειρηματίες που προσπαθούν να αναπτυχθούν διασυνοριακά βρίσκουν μπροστά τους έναν παλιό εχθρό: τη γραφειοκρατία.
Τα τελευταία χρόνια, ο αριθμός των startups στην Ευρώπη έχει εκτοξευθεί, ενισχυμένος από πανεπιστημιακά ερευνητικά κέντρα, ζωντανούς τεχνολογικούς κόμβους σε Γαλλία και Γερμανία, την άνθηση του venture capital στην Εσθονία και τη στήριξη των συνταξιοδοτικών ταμείων στη Σουηδία.
Ωστόσο, οι περίπλοκες διαδικασίες – από τις ρυθμίσεις για προσλήψεις και περιβαλλοντικούς όρους έως τους κανόνες χρηματοδότησης και εποπτείας – αποτελούν τροχοπέδη για όσους επιχειρούν να επεκταθούν εκτός συνόρων, σύμφωνα με τους New York Times.
Η Ευρώπη έχει ιδέες, αλλά όχι τα μέσα να τις μεγεθύνει
Σύμφωνα με στοιχεία της Atomico (σ.σ. εταιρεία venture capital στην Ευρώπη), στην ΕΕ και το Ηνωμένο Βασίλειο υπήρχαν το 2024 περίπου 35.000 νεοφυείς επιχειρήσεις πρώιμου σταδίου, τετραπλάσιες σε σχέση με δέκα χρόνια πριν. Οι επενδύσεις εκτοξεύθηκαν στα 426 δισ. δολάρια, δεκαπλάσια αύξηση σε μια δεκαετία.
Και όμως, οι ευρωπαϊκές εταιρείες εξακολουθούν να υστερούν: εξασφαλίζουν μόνο τα δύο τρίτα των χρηματοδοτήσεων που λαμβάνουν οι αμερικανικές σε σχέση με το ΑΕΠ και επιτυγχάνουν μόνο τις μισές εξαγορές ή εισαγωγές στο χρηματιστήριο.
Ο πρώην πρόεδρος της ΕΚΤ Μάριο Ντράγκι, σε έκθεσή του το 2024, προειδοποίησε ότι η Ευρώπη κινδυνεύει να μείνει πίσω στον παγκόσμιο ανταγωνισμό αν δεν απλοποιήσει το ρυθμιστικό της πλαίσιο. Ο ίδιος κάλεσε για τη δημιουργία μιας ενιαίας κεφαλαιαγοράς, ώστε οι startups να αντλούν κεφάλαια πιο εύκολα και να δραστηριοποιούνται χωρίς εμπόδια.
Λείπει και η νοοτροπία της φιλοδοξίας
Ακόμη και όταν υπάρχει κοινή ευρωπαϊκή οδηγία, η εφαρμογή της διαφέρει από χώρα σε χώρα, σημειώνει ο Μαξ Φλότοτο της McKinsey & Company στο Μόναχο. «Αυτό σημαίνει περισσότερο έργο, περισσότερη γραφειοκρατία και περισσότερη καθυστέρηση», εξηγεί.
Η απουσία ενιαίας κεφαλαιαγοράς είναι το μόνιμο παράπονο των επιχειρηματιών. Ο Πέτερ Βέστερμπακα, ο Φινλανδός που μετέτρεψε το Angry Birds σε παγκόσμιο φαινόμενο, είναι κατηγορηματικός:
«Η Ευρώπη πρέπει επιτέλους να οργανωθεί και να δημιουργήσει μια πραγματικά ενιαία αγορά κεφαλαίου», λέει.
Ο ίδιος θεωρεί πως πέρα από τη γραφειοκρατία, λείπει και η νοοτροπία της φιλοδοξίας.
Η ελληνική εμπειρία
Ο Γιάννης Γκιώκας, επιχειρηματίας που δραστηριοποιήθηκε σε Ευρώπη και ΗΠΑ, γνωρίζει τη γραφειοκρατία από πρώτο χέρι.
Το 2011, εν μέσω της ελληνικής κρίσης, ίδρυσε μια εταιρεία κυβερνοασφάλειας, την οποία μετέφερε σύντομα στις ΗΠΑ για να αναπτυχθεί ταχύτερα. Λίγα χρόνια αργότερα εξαγοράστηκε από τηλεπικοινωνιακό όμιλο του Χονγκ Κονγκ.
Το 2018, επέστρεψε στην Ευρώπη ιδρύοντας την Finclude στην Ιρλανδία, με στόχο τη δημιουργία ενός ενιαίου ευρωπαϊκού πιστωτικού σκορ.
Παρά την αρχική επιτυχία σε Ελλάδα και Κύπρο, η εταιρεία δεν κατάφερε να εισέλθει σε άλλες αγορές.
«Η νομοθεσία λειτουργεί περισσότερο ως νομικό πλαίσιο παρά ως τεχνικός οδηγός», εξηγεί. «Έτσι υπάρχουν εκατοντάδες διαφορετικές ερμηνείες και υλοποιήσεις».
Ελπίδες για απλούστευση
Υπάρχουν πάντως, σημάδια προόδου. Η ΕΕ σχεδιάζει ενιαίο κανονιστικό πλαίσιο για τις startups το 2026, ώστε να λειτουργούν πιο εύκολα σε ολόκληρη την Ένωση.
Έκθεση της McKinsey και του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ προειδοποίησε πως, αν η Ευρώπη συνεχίσει να καθυστερεί, θα χάσει έως και 4 τρισ. ευρώ σε τεχνολογικές επενδύσεις μέχρι το 2040 — ποσό μεγαλύτερο από τις συνολικές δαπάνες για υγεία, άμυνα και πράσινη μετάβαση.
Η ελληνική επανεκκίνηση
Η νέα γενιά επιχειρηματιών στην Ελλάδα δείχνει το δρόμο.
Με τη βοήθεια του Λαρς Ράσμουσεν, συνιδρυτή των Google Maps, ιδρύθηκε φέτος η Panathenea, η πρώτη διεθνής έκθεση νεοφυών επιχειρήσεων στην Αθήνα.
«Μετά από μια δεκαετία κρίσης, οι Έλληνες έχουν καταλάβει ότι η επιχειρηματικότητα είναι ο δρόμος προς τα εμπρός», λέει ο Ράσμουσεν, ο οποίος έχει ήδη επενδύσει σε δώδεκα ελληνικά startups, ανάμεσά τους και την PhosPrint, εταιρεία βιοεκτύπωσης με λέιζερ για αναγεννητική ιατρική.
«Η έλλειψη φιλοδοξίας είναι αυτοτροφοδοτούμενη», προσθέτει. «Χρειάζεται μόνο ένα επιτυχημένο παράδειγμα, όπως το Spotify, για να δείξει ότι η Ευρώπη μπορεί να αλλάξει τον κόσμο».
Πηγή: newmoney.gr
- Διαβάστε επίσης: Άνοιξε η Ανταγωνιστική Αγορά Ηλεκτρισμού: Νέα εποχή στην ενέργεια