Από νωρίς το πρωί, στον σιδηροδρομικό σταθμό του Μπελβό, καθημερινά τα τρένα φέρνουν στο Λουξεμβούργο χιλιάδες εργαζόμενους από τη Γαλλία και το Βέλγιο. Κανείς δεν τους σταματά. Ούτε σύνορα, ούτε τελωνεία. Οι περισσότεροι κατεβαίνουν στο Κίρχμπεργκ, την σύγχρονη γειτονιά των ουρανοξυστών και των γραφείων. Η διαφορά με το πρόσφατο παρελθόν είναι πως ανάμεσά τους δεν βρίσκονται μόνο τραπεζικοί ή νομικοί, αλλά και data scientists, cloud engineers, software developers. Δεν είναι πολύ γνωστό, αλλά το Λουξεμβούργο έχει εξελιχθεί σε έναν από τους πιο προηγμένους τεχνολογικούς κόμβους της ηπείρου.
Κίρχμπεργκ, η σύγχρονη γειτονιά των ουρανοξυστών και των γραφείων.
Το Μεγάλο Δουκάτο της δυτικής Ευρώπης μπορεί να φημίζεται διεθνώς για την ανθεκτική του οικονομία, την τραπεζική του παράδοση και τους φαντασμαγορικούς του κήπους. Όμως, την τελευταία δεκαετία, εξελίσσεται σε μια νέα, ευρωπαϊκή Silicon Valley. Δεν κάνει, βέβαια, τόση φασαρία όσο η Καλιφόρνια, η Στοκχόλμη ή το Βερολίνο. Είναι μια τεχνολογική ανάπτυξη μεθοδική και σιωπηλή.
Το Λουξεμβούργο επενδύει στο ψηφιακό του μέλλον
Ήδη από το 2006, η κυβέρνηση του Λουξεμβούργου ανακοίνωσε επίσημα ότι θα κάνει «τεχνολογική στροφή». Ο τότε πρωθυπουργός (και μετέπειτα πολύ γνωστός μας από τα ευρωπαϊκά του αξιώματα) Ζαν Κλοντ Γιούνκερ έθεσε σε εφαρμογή το πρόγραμμα e-Luxembourg και ξεκίνησε τις πρώτες κρατικές επενδύσεις σε data centers και δίκτυα υψηλής ταχύτητας. Μέσα σε λίγα χρόνια, το Μεγάλο Δουκάτο είχε αποκτήσει μία από τις πιο πυκνές υποδομές οπτικών ινών στην Ευρώπη και ήταν ήδη έτοιμο να φιλοξενήσει διεθνείς παίκτες. Η Amazon βρισκόταν ήδη εκεί. Το 2003 ίδρυσε στο Λουξεμβούργο την ευρωπαϊκή της έδρα, μεταφέροντας εκεί πάνω από 1.000 θέσεις εργασίας και διοικητικές δομές. Ακολούθησε η eBay, η PayPal, η Rakuten και, κυρίως, η SES, η δορυφορική εταιρεία που εδρεύει στη Μπέτζντορφ και είναι ένας από τους μεγαλύτερους παρόχους δορυφορικών επικοινωνιών στον κόσμο.
Η Amazon ίδρυσε στο Λουξεμβούργο την ευρωπαϊκή της έδρα το 2003. Photo: commons.wikimedia.org
H SES, που εδρεύει στη Μπέτζντορφ, είναι ένας από τους μεγαλύτερους παρόχους δορυφορικών επικοινωνιών στον κόσμο. Photo: www.ses.com
Η παρουσία της SES μόνο τυχαία δεν είναι: το Λουξεμβούργο επένδυσε νωρίς και στον διαστημικό τομέα. Το 2016, το Μεγάλο Δουκάτο δημιούργησε την πρωτοβουλία «SpaceResources.lu», ένα φιλόδοξο εθνικό πρόγραμμα για την εμπορική αξιοποίηση πόρων από αστεροειδείς και άλλα ουράνια σώματα. Το Λουξεμβούργο δεν έχει διαστημικό πρόγραμμα με πυραύλους, αλλά διαθέτει νομική και τεχνολογική υποδομή για να προσελκύσει εταιρείες όπως η Planetary Resources, η ispace και η Deep Space Industries, δίνοντάς τους φορολογικά κίνητρα, πρόσβαση σε κεφάλαια και ένα σαφές νομικό πλαίσιο. Το πανεπιστήμιο του Λουξεμβούργου ιδρύθηκε μόλις το 2003. Κι όμως, έχει προλάβει να δημιουργήσει το Interdisciplinary Centre for Security, Reliability and Trust (SnT), που ειδικεύεται σε τομείς όπως η τεχνητή νοημοσύνη, τα blockchain και η κυβερνοασφάλεια. Το SnT συνεργάζεται στενά με μεγάλες εταιρείες, αλλά και με το ευρωπαϊκό δίκτυο αριστείας του Horizon Europe.
Σε μόλις δύο δεκαετίες, το Λουξεμβούργο δημιούργησε ένα πλήρως λειτουργικό οικοσύστημα έρευνας, τεχνολογίας και επιχειρηματικότητας, από το μηδέν. Κι όλα αυτά χωρίς να θυσιάσει την παραδοσιακή του ταυτότητα. Οι κρατικές υπηρεσίες παραμένουν εξαιρετικά αποδοτικές, ο ΦΠΑ παραμένει χαμηλός (17% – ο χαμηλότερος στην Ευρωπαϊκή Ένωση) και το κράτος διατηρεί σταθερούς συντελεστές φορολόγησης για τεχνολογικές επενδύσεις. Το Luxembourg Future Fund, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων, χρηματοδοτεί startups με έμφαση στην τεχνολογία και την καινοτομία, ενώ το πρόγραμμα Fit4Start παρέχει καθοδήγηση και έως 150.000 ευρώ σε αρχικά κεφάλαια για καινοτόμες νεοφυείς επιχειρήσεις.
Σύμφωνα με την επίσημη στατιστική υπηρεσία STATEC και την Luxinnovation (τον εθνικό φορέα καινοτομίας), το Λουξεμβούργο φιλοξενεί περίπου 550 ενεργές startups (τεχνολογικού και καινοτόμου χαρακτήρα), από τις οποίες σχεδόν το 60% ιδρύθηκαν μετά το 2017. Το 35% εξ αυτών είναι fintech, 15% δραστηριοποιούνται στον τομέα της κυβερνοασφάλειας και 12% στη διαστημική τεχνολογία.
Tο Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων έχει την έδρα του στην περιοχή Κίρχμπεργκ της πόλης του Λουξεμβούργου. Photo: en.wikipedia.org
Ευρωπαϊκή Επενδυτική Τράπεζα. Photo: Getty Images/Ideal Image
Η νομική σταθερότητα
Η χώρα δεν έχει αλλάξει ουσιαστικά το φορολογικό της καθεστώς εδώ και 20 χρόνια, ενώ εφαρμόζει αυστηρά τις οδηγίες GDPR και φιλοξενεί αρκετές βάσεις δεδομένων του ίδιου του ευρωπαϊκού μηχανισμού. Ο Ευρωπαϊκός Μηχανισμός Σταθερότητας, το Δικαστήριο των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων και η Ευρωπαϊκή Επενδυτική Τράπεζα έχουν έδρα εκεί. Καθόλου τυχαίο. Από το 2021 και μετά, το Λουξεμβούργο εστιάζει έντονα στη ψηφιακή κυριαρχία. Η κυβέρνηση δημιούργησε το LuxProvide, το εθνικό data center που φιλοξενεί τον υπερυπολογιστή MeluXina. Ο MeluXina, σε λειτουργία από τον Ιούνιο του 2021, είναι ο έβδομος ισχυρότερος υπερυπολογιστής της Ευρώπης και παρέχει ισχύ σε ερευνητές, startups και βιομηχανίες, κυρίως για εφαρμογές που σχετίζονται με βιοτεχνολογία, φαρμακευτική έρευνα και τεχνητή νοημοσύνη. Η κατασκευή του κόστισε περίπου 30 εκατ. ευρώ, με χρηματοδότηση από την Ευρωπαϊκή Ένωση και το ίδιο το κράτος.
Την ίδια στιγμή, η χώρα εφαρμόζει πιλοτικά προγράμματα 5G σε συνεργασία με την POST Luxembourg και την Orange, με στόχο την πλήρη κάλυψη του εδάφους μέχρι το 2026. Όμως, ίσως, πιο εντυπωσιακό είναι ότι το Λουξεμβούργο φιλοξενεί data centers της Google, της Apple, της Amazon και της Microsoft, καθιστώντας το έναν από τους σημαντικότερους κόμβους ψηφιακής υποδομής στην Ευρώπη, μαζί με την Ολλανδία και τη Φρανκφούρτη της Γερμανία.
Το πανεπιστήμιο του Λουξεμβούργου ειδικεύεται σε τομείς όπως η τεχνητή νοημοσύνη, τα blockchain και η κυβερνοασφάλεια. Photo: www.uni.lu
Στην περίπτωση του Λουξεμβούργου, δε είναι τα μεγέθη που εντυπωσιάζουν. Ακόμα και τώρα δεν μπορεί να συγκριθεί με την ανάπτυξη της Καλιφόρνια ή ακόμα και της Κίνας. Το Μεγάλο Δουκάτο δεν θέλει να είναι απλώς τεχνολογικό, επιθυμεί να είναι αυτάρκες τεχνολογικά. Να μην εξαρτάται από καμία υπερδύναμη για τις υποδομές του. Σε μια εποχή κυβερνοεπιθέσεων, ενεργειακής αστάθειας και γεωπολιτικών κρίσεων, το μικρό δουκάτο λειτουργεί σαν το «αντι-πρότυπο» της φανταχτερής Silicon Valley. Μπορεί να μην έχει τους influencers, αλλά έχει σίγουρα τον έλεγχο όσων κάνει.
Eξωτερική φωτογραφία: Getty Images / Ideal Image
Πηγή: newmoney.gr
Διαβάστε επίσης: Πόσο εύκολα μπορεί να ελέγξει την Fed ο Τραμπ