Το δάνειο των 140 δισ. ευρώ της Ευρωπαϊκής Ένωσης προς την Ουκρανία παραμένει στον αέρα — και όπως όλα δείχνουν, θα καθυστερήσει τουλάχιστον για ακόμη δύο μήνες — αφού ο πρωθυπουργός του Βελγίου, Μπαρτ ντε Βέβερ, αρνήθηκε να συναινέσει στη χρήση των δεσμευμένων ρωσικών περιουσιακών στοιχείων για τη χρηματοδότησή του.
Όπως υπενθυμίζει το Politico, το Βέλγιο, ένα από τα έξι ιδρυτικά μέλη της Ε.Ε. και παραδοσιακά υπέρμαχο των ευρωπαϊκών συμβιβασμών, πέτυχε να αποδυναμώσει σημαντικά το τελικό κείμενο που δημοσιεύθηκε μετά τη χθεσινή σύνοδο κορυφής στις Βρυξέλλες. Το αποτέλεσμα δεν φέρνει καμία ουσιαστική πρόοδο, παρά μόνο αναβάλλει την απόφαση για το αν θα προχωρήσει το σχέδιο έως την επόμενη σύνοδο των ηγετών, αναζωπυρώνοντας τις ανησυχίες για τη δέσμευση της Ε.Ε. προς το Κίεβο.
Ο Μπαρτ ντε Βέβερ, αντιμετωπίζει εσωτερικές πιέσεις, υποστηρίζοντας ότι η πρόταση ενέχει τεράστιους οικονομικούς και νομικούς κινδύνους για το Βέλγιο, όπου φυλάσσεται το μεγαλύτερο μέρος των ρωσικών περιουσιακών στοιχείων. Οι ηγέτες της Ε.Ε. δήλωσαν ότι κατανοούν τις ανησυχίες του, αλλά δεν κατάφεραν να τον πείσουν. «Είναι κάπως πικρό για μένα να μας χαρακτηρίζουν τώρα ως τη χώρα που δεν θέλει», δήλωσε ο Ντε Βέβερ στους δημοσιογράφους, προσθέτοντας ότι η ιδέα να επωμιστούν οι Βέλγοι φορολογούμενοι το βάρος είναι «εντελώς παράλογη».
Η διφορούμενη στάση του Ντόναλντ Τραμπ σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης της ρωσικής εισβολής, παρά τις πρόσφατες κυρώσεις στις δύο μεγαλύτερες ρωσικές πετρελαϊκές εταιρείες, έχει μεταφέρει το βάρος στην Ευρώπη να ενισχύσει τη στήριξή της προς την Ουκρανία. Αν και επί χρόνια κυβερνήσεις και θεσμοί της Ε.Ε. θεωρούσαν αδιανόητη τη χρήση ρωσικών κεφαλαίων για τη χρηματοδότηση της Ουκρανίας, η ιδέα άρχισε να κερδίζει έδαφος τους τελευταίους μήνες, καθώς ο πόλεμος συνεχίζεται χωρίς ορατό τέλος.
Η Ε.Ε. ευελπιστούσε να δώσει στην Κομιισόν σαφή εντολή να παρουσιάσει νομική πρόταση για τη δανειοδότηση ήδη από την επόμενη εβδομάδα, όμως ο Ντε Βέβερ φρόντισε να το αποτρέψει.
«Ισορροπημένο» αποτέλεσμα
Μετά από μια ολόκληρη ημέρα έντονων διαπραγματεύσεων, οι συνομιλίες διακόπηκαν χωρίς αποτέλεσμα — για να επαναληφθούν αργότερα το βράδυ, ύστερα από επεξεργασία νέας συμβιβαστικής διατύπωσης. Ο Ντε Βέβερ τελικά επέτρεψε το τελικό ανακοινωθέν να αναφέρει ότι δεν θα εμποδίσει την Κομισιόν να «εξετάσει περαιτέρω» την ιδέα της δέσμευσης ρωσικών περιουσιακών στοιχείων. Ένα αποτέλεσμα μακριά από αυτό που ήλπιζε το Κίεβο, σχολιάζει το Politico.
«Πρόκειται για ένα αρκετά ισορροπημένο κείμενο, που επιτρέπει διαφορετικές ερμηνείες, ώστε όλοι να μπορούν να πουν ότι κέρδισαν κάτι», ανέφερε ένας Ευρωπαίος διπλωμάτης, που συμμετείχε στις διαπραγματεύσεις. Η έκβαση, ωστόσο, εντείνει τις αμφιβολίες για την αντοχή της ευρωπαϊκής υποστήριξης προς την Ουκρανία, καθώς ο πόλεμος πλησιάζει στην τέταρτη του χρονιά.
Το σχέδιο «δεν έχει θαφτεί», δήλωσε ο Εμανουέλ Μακρόν, προσθέτοντας ότι συζητήθηκαν «τεχνικές λεπτομέρειες» και ότι δεν υπάρχουν εναλλακτικές πηγές χρηματοδότησης. Η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, διαβεβαίωσε τους ηγέτες ότι οι σχετικοί κίνδυνοι είναι «διαχειρίσιμοι».
Διπλωμάτες της Ε.Ε. προσπαθούσαν επί ημέρες να βρουν νομική φόρμουλα που να καθησυχάζει τον Ντε Βέβερ, ενώ επιτρέπει στην Kομισιόν να προχωρήσει με το σχέδιο. Αρχικά, τα προσχέδια του κοινού ανακοινωθέντος ανέφεραν ρητά εντολή για νομική πρόταση· όμως η τελική εκδοχή απλώς «προσκαλεί την Επιτροπή να παρουσιάσει επιλογές χρηματοδότησης», μεταθέτοντας την απόφαση στην επόμενη σύνοδο του Δεκεμβρίου.
Οι ευαισθησίες του Βελγίου
Το Βέλγιο έχει λόγους να είναι επιφυλακτικό: η Euroclear, η χρηματοπιστωτική εταιρεία, όπου είναι παγιδευμένα τα περισσότερα ρωσικά κεφάλαια στην Ευρώπη, έχει την έδρα της στις Βρυξέλλες. Ο Ντε Βέβερ υποστήριξε επανειλημμένα ότι το σχέδιο ενέχει τεράστιους νομικούς κινδύνους για τη χώρα.
Η στάση του συνδέεται και με τις ατελέσφορες εσωτερικές διαπραγματεύσεις για την εξισορρόπηση του βελγικού προϋπολογισμού, γεγονός που τον καθιστά ακόμη πιο προσεκτικό σε ενδεχόμενους κινδύνους. Ο ίδιος απέρριψε πρόταση της τελευταίας στιγμής που θα ενίσχυε τη στήριξη προς το δάνειο.
«Συμφωνήσαμε στο τι, τώρα πρέπει να δούμε το πώς», είπε η πρόεδρος της Επιτροπής Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν. Παρά τις διαβεβαιώσεις της Επιτροπής ότι η επιχείρηση είναι ασφαλής, Βέλγοι διπλωμάτες απάντησαν ότι «και ένα αεροπλάνο έχει μικρή πιθανότητα να πέσει, αλλά αν συμβεί, χάνονται ζωές» — παραλληλίζοντας έτσι τον κίνδυνο για το χρηματοπιστωτικό σύστημα.
Κατά τις προηγούμενες εβδομάδες, οι Βέλγοι αξιωματούχοι ζήτησαν από την Επιτροπή να διαχειριστεί τις πιο ευαίσθητες πτυχές κατ’ ιδίαν, όμως συνάντησαν άρνηση, κάτι που ενίσχυσε τη δυσπιστία τους.
«Η αίσθησή μου είναι ότι οι φίλοι από την Κομισιόν υποτίμησαν την πολυπλοκότητα αυτής της εξαιρετικά περίπλοκης οικονομικής κατασκευής», σχολίασε Ευρωπαίος διπλωμάτης στο Politico. «Και αυτή η υποτίμηση είναι ο λόγος που το Βέλγιο ανησυχεί».
Το μεταμεσονύκτιο συμβιβαστικό αποτέλεσμα επέτρεψε σε όλους να σώσουν τα προσχήματα, αφήνοντας ωστόσο στον Ντε Βέβερ τη δυνατότητα να ασκήσει βέτο σε οποιαδήποτε μελλοντική πρόταση δεν πληροί τους όρους του. «Αν η Ρωσία για οποιονδήποτε λόγο μπορεί να αξιώσει αυτά τα χρήματα, τα μετρητά πρέπει να είναι διαθέσιμα αμέσως», προειδοποίησε, προσθέτοντας ότι «θα διακυβευτεί η εμπιστοσύνη στο σύνολο του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού συστήματος».
«Ποιος θα δώσει αυτή την εγγύηση;» ρώτησε ο Ντε Βέβερ. «Εσείς; Τα κράτη-μέλη;» — μια ερώτηση που, όπως είπε, δεν προκάλεσε ιδιαίτερο ενθουσιασμό γύρω από το τραπέζι των ηγετών.
Πηγή: newmoney.gr
- Διαβάστε επίσης: Οι δασμοί Τραμπ, η Ρωσία και το πορτοφόλι του Κυπραίου