Της Ελευθερίας Κούρταλη
Η συμφωνία για τις εμπορικές σχέσεις μεταξύ ΗΠΑ και Κίνας και για τη μείωση των μεταξύ τους δασμών φαίνεται να αποτελεί σημαντική αποκλιμάκωση του εμπορικού πολέμου μεταξύ των δύο χωρών, επισημαίνουν Fitch Ratings και Moody’s Analytics. Ωστόσο, σε καμία περίπτωση δεν σηματοδοτεί και το τέλος του, αλλά ούτε και την ομαλοποίηση του εμπορίου. Οι προκλήσεις για την οικονομία και τις επιχειρήσεις παραμένουν σημαντικές, ενώ, ελλείψει μιας διαρκούς συμφωνίας, η αβεβαιότητα σχετικά με το πού θα καθοριστούν οι δασμολογικοί συντελεστές και ο αντίκτυπος όσων έχουν ήδη εφαρμοστεί, θα παραμείνουν βασικοί παράγοντες κινδύνου.
Η συμφωνία ΗΠΑ - Κίνας αναστέλλει για 90 ημέρες τον αμοιβαίο συντελεστή 34% που επέβαλαν οι ΗΠΑ στις κινεζικές εισαγωγές στις 2 Απριλίου και ακυρώνει την επακόλουθη κλιμάκωση του αμοιβαίου συντελεστή στο 125% που ανακοίνωσαν στις 8-9 Απριλίου. Οι κυβερνήσεις των ΗΠΑ και της Κίνας θα μειώσουν τους συνολικούς διμερείς δασμούς (μη προσαρμοσμένους για τους δασμούς ανά τομέα και τις εξαιρέσεις) κατά 115 ποσοστιαίες μονάδες. Αυτό μειώνει τους βασικούς δασμούς των ΗΠΑ που επιβλήθηκαν φέτος στις κινεζικές εισαγωγές στο 30% (που περιλαμβάνουν τον αμοιβαίο συντελεστή 10% και τους δασμούς 20% που σχετίζονται με τη φαιντανύλη) και τους κινεζικούς δασμούς στις αμερικανικές εισαγωγές στο 10%. Θα "θεσπίσουν επίσης έναν μηχανισμό για τη συνέχιση των συζητήσεων σχετικά με τις οικονομικές και εμπορικές σχέσεις".
Όπως επισημαίνει η Fitch, η συμφωνία υποδηλώνει την προθυμία να αποφευχθεί μια διαρκής κατάρρευση των εμπορικών ροών ΗΠΑ - Κίνας, η οποία θα διατάρασσε σοβαρά τις δύο μεγαλύτερες οικονομίες του κόσμου. Η μείωση του αμοιβαίου δασμολογικού συντελεστή 34% στο 10% αντικατοπτρίζει την προσέγγιση που ακολούθησαν οι ΗΠΑ για πολλούς εμπορικούς εταίρους στο Εκτελεστικό Διάταγμα του Τραμπ της 9ης Απριλίου. Ακόμα πιο εντυπωσιακό είναι ότι αναιρεί επίσης την απότομη κλιμάκωση που είχε αυξήσει τους διμερείς δασμολογικούς συντελεστές ΗΠΑ - Κίνας σε τριψήφιο αριθμό.
Η Fitch μείωσε την πρόβλεψή της για το παγκόσμιο ΑΕΠ του 2025 στο 1,9% τον περασμένο μήνα, μετά την κλιμάκωση των δασμών τον Απρίλιο και τις προοπτικές ενός συνακόλουθου δραματικού πλήγματος στις εμπορικές ροές ΗΠΑ - Κίνας. Η συμφωνία της περασμένες Δευτέρας μειώνει τον πραγματικό δασμολογικό συντελεστή (ETR) των ΗΠΑ από περίπου 23% σε περίπου 13%.
Ενώ αυτό θα σήμαινε μικρότερο πλήγμα στην παγκόσμια ανάπτυξη, ο δασμολογικός συντελεστής παραμένει ακόμα πολύ υψηλότερος από το 2,3% που ίσχυε πριν 2024 ενώ είναι ο υψηλότερος από το 1941, τη στιγμή που συνεχίζει να υπάρχει ένας σχεδόν καθολικός γενικός δασμός 10% και ορισμένοι υψηλότεροι κλαδικοί δασμοί.
Παράλληλα, η συμφωνία ΗΠΑ - Κίνας δεν σημαίνει ότι ο εμπορικός πόλεμος, ο οποίος έχει ήδη απτό οικονομικό αντίκτυπο, έχει τελειώσει. Ο υπουργός Οικονομικών των ΗΠΑ, Σκοτ Μπέσεντ, δήλωσε ότι η συμφωνία συνέχισε μια διαδικασία "οικονομικής αποσύνδεσης για στρατηγικές ανάγκες", σύμφωνα με την οποία οι ΗΠΑ θα μείωναν την εξάρτησή τους από τις κινεζικές εισαγωγές, αλλά ότι η "γενικευμένη αποσύνδεση" δεν ήταν πολιτική των ΗΠΑ, επισημαίνει ο οίκος.
Ο δασμολογικός συντελεστής των ΗΠΑ για την Κίνα παραμένει το υψηλότερος από οποιονδήποτε άλλο εμπορικό εταίρο, με εκτιμώμενο ποσοστό 31,8%, σύμφωνα με τους υπολογισμούς της Fitch. Αυτό αντικατοπτρίζει τους δασμούς που επιβλήθηκαν από τις ΗΠΑ πριν από τις 2 Απριλίου, συμπεριλαμβανομένων των αυτοκινήτων και του χάλυβα, καθώς και έναν βασικό δασμό 10% που επιβλήθηκε στις περισσότερες χώρες. Ενσωματώνει επίσης τον αποκλεισμό των smartphones, των υπολογιστών και ορισμένων άλλων ηλεκτρονικών ειδών στις 13 Απριλίου.
Ενώ είναι ξεκάθαρα μειωμένος από το 103,6% που ίσχυε πριν από τις 12 Μαΐου, η κυβέρνηση Τραμπ φαίνεται να χρησιμοποιεί τους δασμούς για να επιδιώξει μια ατζέντα υποκατάστασης εισαγωγών που στοχεύει στην ενίσχυση της αμερικανικής μεταποίησης και στη μείωση του εμπορικού ελλείμματος, καθιστώντας πιθανή περαιτέρω διαταραχή των εμπορικών ροών και των αλυσίδων εφοδιασμού, τονίζει ο οίκος.
Η αύξηση των εισαγωγών εν αναμονή των υψηλότερων δασμών συνέβαλε σε ετήσια συρρίκνωση του ΑΕΠ των ΗΠΑ κατά 0,3% στο πρώτο τρίμηνο του 2025. Το εμπόριο και τα σχετικά δεδομένα είναι πιθανό να παραμείνουν ασταθή τα επόμενα τρίμηνα, καθώς αυτές οι επιπτώσεις θα εκδηλωθούν. Η ζήτηση του ιδιωτικού τομέα στις ΗΠΑ παρέμεινε αρκετά ισχυρή, αλλά η αβεβαιότητα σχετικά με το αποτέλεσμα των συνομιλιών ΗΠΑ - Κίνας και άλλων διμερών εμπορικών διαπραγματεύσεων θα συνεχίσει να λειτουργεί ως τροχοπέδη για τις επενδύσεις σε πολλούς τομείς και δικαιοδοσίες.
Από την πλευρά της, η Moody’s Analytics υπολογίζει πως ο γενικός δασμολογικός συντελεστής των ΗΠΑ, έπειτα από τη συμφωνία της Δευτέρας με την Κίνα, έχει μειωθεί στο 13,7% από 25% πριν. Κατά τον οίκο, τα πολλά ανησυχητικά σημάδια από την οικονομία ώθησαν τον Τραμπ να υποχωρήσει.
Ο όγκος του εμπορίου μεταξύ των δύο χωρών είχε καταρρεύσει τις τελευταίες εβδομάδες. Η δραστηριότητα έχει μειωθεί σημαντικά στα λιμάνια της Δυτικής Ακτής, τα σημεία εκφόρτωσης προϊόντων που κατασκευάζονται στην Ασία. Αυτό έχει εγείρει φόβους ότι οι λιανικοί έμποροι των ΗΠΑ σύντομα δεν θα μπορούν να αναπληρώσουν τα ράφια. Οι ελλείψεις θα επιδείνωναν τον πληθωρισμό που προκαλείται από άλλους δασμούς και θα απειλούσαν τη βιωσιμότητα πολλών επιχειρήσεων, ιδιαίτερα για τις μικρές και μεσαίες. Αυτή η πίεση πιθανότατα συνέβαλε στην προθυμία της κυβέρνησης Τραμπ να υποχωρήσει.
Σε αντάλλαγμα, η αντίστοιχη μείωση των δασμών στα αμερικανικά προϊόντα από την κινεζική κυβέρνηση συνδυάστηκε με την άρση άλλων αντιποίνων και τη δέσμευση για συνέχιση των διαπραγματεύσεων.
Όπως επισημαίνει ωστόσο η Moody’s, ένας δασμός 30% στην Κίνα, σε συνδυασμό με τη σειρά δασμών που επιβάλλονται σε άλλες χώρες και τομείς, θα συνεχίσει να θέτει σημαντικές προκλήσεις για την οικονομία και τις επιχειρήσεις. Οι ταυτόχρονες παύσεις σημαίνουν ότι οι εταιρείες - εισαγωγείς αφήνονται να μαντεύουν πού θα είναι οι συντελεστές σε λίγους μήνες. Για πολλά αγαθά, οι τρεις μήνες δεν είναι επαρκής χρόνος για να παραγγείλουν και να αποκτήσουν φυσικά προϊόντα, πόσο μάλλον να αναδιαμορφώσουν τις αλυσίδες εφοδιασμού μακριά από τα πιο επικίνδυνα μέρη του κόσμου, τονίζει ο οίκος. Αν και η συμφωνία των ΗΠΑ με την Κίνα είναι μια ευπρόσδεκτη εξέλιξη, η αβεβαιότητα και η επακόλουθη παράλυση που έχουν περιορίσει τις επιχειρήσεις τους τελευταίους μήνες θα συνεχιστούν, ακόμη και αν τα χειρότερα σενάρια έχουν αποσυρθεί.
Η Moody’s επισημαίνει ότι το χρονικό περιθώριο των 90 ημερών λήγει στα μέσα Αυγούστου. Σύμφωνα με τον Λευκό Οίκο, εάν δεν επιτευχθεί συμφωνία μέχρι τότε, οι δασμοί στην Κίνα θα αυξηθούν στο 54%. Αυτό αντιπροσωπεύει τον "αμοιβαίο" συντελεστή που ανακοινώθηκε στις αρχές Απριλίου, συν τον προηγούμενο δασμό 20% στην Κίνα που επιβλήθηκε σε απάντηση στην απόφαση της κυβέρνησης Τραμπ ότι η κινεζική κυβέρνηση δεν έκανε αρκετά για να αποτρέψει την παραγωγή και την εξαγωγή πρόδρομων ουσιών φαιντανύλης.
Πηγή: capital.gr
Διαβάστε επίσης: FT: «Επίθεση» Κίνας στην εμπορική συμφωνία Βρετανίας-ΗΠΑ