Σημαντικό αντίκτυπο στην οικονομία της Ευρωζώνης θα έχει ο δασμολογικός πόλεμος που ξεκίνησε ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, με φωνές αναλυτών να προειδοποιούν ότι ένας συντελεστής 30% ουσιαστικά ακυρώνει το εμπόριο.
Οικονομολόγοι προβλέπουν ότι ένας δασμός στο 30% θα μπορούσε να αφαιρέσει περισσότερο από μία ποσοστιαία μονάδα από το ΑΕΠ της Ευρωζώνης έως τα τέλη του 2026, με τον αντίκτυπο να γίνεται πολύ πιο αισθητός σε οικονομίες τα μέγιστα εξαρτημένες από τις εξαγωγές, όπως οι Γερμανία και Ιταλία.
Και ενώ τα περιθώρια στενεύουν για την επίτευξη εμπορικής συμφωνίας με την Ουάσιγκτον, που ασκεί ολοένα και μεγαλύτερες πιέσεις, οι διαφορές εντός της Ε.Ε. καλά κρατούν, με μία ομάδα, καθοδηγούμενη από τη Γαλλία, να ζητά πιο επιθετική πολιτική κατά των ΗΠΑ, εάν δεν ευοδωθούν οι διαπραγματεύσεις. Το θέμα είναι ότι η χρήση επιθετικών πολιτικών και από τις δύο πλευρές αυξάνει τον κίνδυνο ενός αρνητικού αποτελέσματος, ειδικά καθώς ο Τραμπ φαίνεται να χρησιμοποιεί αυτόν τον τελευταίο γύρο κλιμάκωσης για να μεγιστοποιήσει τη διαπραγματευτική του ισχύ.
Η Γαλλία μαζί με περισσότερες από έξι χώρες φέρεται να ζητούν από τις Βρυξέλλες να ενεργοποιήσουν το «πυρηνικό όπλο» τους, το εργαλείο κατά μέτρων οικονομικού εξαναγκασμού (ACI), σύμφωνα με το Bloomberg, επικαλούμενο πηγές. Αρκετές χώρες-μέλη παραμένουν ωστόσο πιο επιφυλακτικές, ενώ άλλες δεν έχουν ακόμη τοποθετηθεί, όπως ανέφεραν πηγές, που δεν θέλησαν να κατονομαστούν.
Τεράστιες εξουσίες
Ο Μπέντζαμιν Χάνταντ, ο Γάλλος υπουργός για Ευρωπαϊκές Υποθέσεις, δήλωσε στην αρχή της εβδομάδας ότι η όποια απάντηση των Βρυξελλών θα πρέπει να περιλαμβάνει τη χρήση αυτού του εργαλείου, που δίδει τεράστιες εξουσίες για επιβολή αντιποίνων. Το εργαλείο αυτό περιλαμβάνει νέους φόρους στους αμερικανικούς τεχνολογικούς κολοσσούς ή στοχευμένους περιορισμούς σε επενδύσεις των ΗΠΑ στην Ε.Ε., περιορισμένη πρόσβαση σε ορισμένους τομείς της ενιαίας αγοράς της ή αποκλεισμό αμερικανικών επιχειρήσεων σε δημόσιους διαγωνισμούς στην Ευρώπη. Το εργαλείο αυτό εμπορικής πολιτικής, που δημιουργήθηκε το 2023, επιτρέπει στην Ευρωπαϊκή Ένωση να αναλαμβάνει δράση, σύμφωνα με το διεθνές δίκαιο και ως έσχατη λύση, σε περίπτωση που η ίδια ή τα κράτη-μέλη δεχθούν οικονομικό εκβιασμό από ξένη χώρα που προσπαθεί να επηρεάσει μία συγκεκριμένη πολιτική ή θέση.
Ωστόσο, η χρήση ενός τέτοιου εργαλείου για πρώτη φορά θα μπορούσε να κλιμακώσει ακόμη περισσότερο τον διατλαντικό εμπορικό πόλεμο, λαμβάνοντας υπόψη τις προειδοποιήσεις του Τραμπ ότι τα όποια αντίποινα κατά των αμερικανικών συμφερόντων θα αναγκάσουν την κυβέρνησή του σε ακόμη πιο σκληρές τακτικές. «Σε αυτή τη διαπραγμάτευση, θα πρέπει να επιδείξετε δυναμική, πυγμή, ενότητα και αποφασιστικότητα. Μπορούμε να πάμε πιο πέρα από τα αντίμετρα ύψους περίπου 100 δισ. ευρώ που ετοιμάζει η Κομισιόν», είπε ο Γάλλος υπουργός, αναφερόμενος στη χρήση του ACI.
Η Κομισιόν, η οποία καθοδηγεί τις εμπορικές διαπραγματεύσεις εκ μέρους της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχει μέχρι στιγμής αποκλείσει τη χρήση αυτού του εργαλείου, τουλάχιστον προς το παρόν. Η πρόεδρος Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν είπε την Κυριακή ότι το εργαλείο αυτό δημιουργήθηκε για να χρησιμοποιηθεί σε εξαιρετικές περιπτώσεις και δεν έχουμε φθάσει ακόμη σε ένα τέτοιο σημείο.
Συνέχιση διαπραγματεύσεων
Αυτό που προκρίνουν οι περισσότερες ευρωπαϊκές πρωτεύουσες είναι η συνέχιση των διαπραγματεύσεων και η εύρεση λύσης μέσω αυτών, διατηρώντας ταυτόχρονα την απειλή των αντιποίνων που θα είναι αναλογικά με τη ζημιά που θα προκαλέσουν οι αμερικανικοί δασμοί. Ο επίτροπος για το Εμπόριο Μάρος Σέφκοβιτς θα συναντηθεί με Αμερικανούς αξιωματούχους στην Ουάσιγκτον αυτή την εβδομάδα, σύμφωνα με τον εκπρόσωπο της Κομισιόν Όλοφ Γκιλ.
Πάντως, ο Αμερικανός πρόεδρος ανέβασε ξανά τους τόνους, προειδοποιώντας ότι θα επιβάλει δασμούς και στα φάρμακα σύντομα τον επόμενο μήνα, ξεκινώντας από χαμηλό δασμό, που θα τον ανεβάσει σταδιακά ακόμη και στο 200%, προκειμένου να δώσει τα περιθώρια στις φαρμακοβιομηχανίες να μεταφέρουν την παραγωγή τους στις ΗΠΑ. Μία τέτοια κίνηση θα έπληττε τα μέγιστα τις ευρωπαϊκές φαρμακοβιομηχανίες.
Σε ό,τι αφορά το εργαλείο ACI, η Κομισιόν μπορεί να προτείνει τη χρήση του, αλλά στη συνέχεια εναπόκειται στα κράτη-μέλη να καθορίσουν εάν υπάρχει περίπτωση εξαναγκασμού και εάν πρέπει να εφαρμοστεί. Καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας, η Ε.Ε. θα επιδιώξει να συμβουλευτεί το μέρος που ασκεί τον εξαναγκασμό για να βρει μια λύση και μπορεί επίσης να συνεργαστεί με εταίρους που αντιμετωπίζουν παρόμοιες πιέσεις.
Τα έσοδα από τους δασμούς
Μέχρι στιγμής πάντως, ο Ντόναλντ Τραμπ έχει συγκεντρώσει από τελωνειακούς δασμούς σχεδόν 50 δισ. δολάρια σε επιπλέον έσοδα με ελάχιστο κόστος, σύμφωνα με τους F.T. Τέσσερις μήνες αφότου ο Τραμπ εξαπέλυσε το πρώτο χτύπημα στον εμπορικό του πόλεμο, μόνο η Κίνα και ο Καναδάς τόλμησαν να απαντήσουν στην Ουάσιγκτον, η οποία επέβαλε παγκόσμιο ελάχιστο δασμό 10%, επιβαρύνσεις 50% στον χάλυβα και το αλουμίνιο και 25% στα αυτοκίνητα. Τα έσοδα των ΗΠΑ από τελωνειακούς δασμούς έφτασαν σε ιστορικό υψηλό ρεκόρ των 64 δισ. δολαρίων στο δεύτερο τρίμηνο – 47 δισ. περισσότερα από την αντίστοιχη περσινή περίοδο, σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε το αμερικανικό υπουργείο Οικονομικών.
Μακροπρόθεσμα, η αποτυχία ανταπόδοσης μπορεί επίσης να δώσει στις αμερικανικές επιχειρήσεις ένα σχετικά ελεύθερο πέρασμα στις παγκόσμιες εφοδιαστικές αλυσίδες, την ώρα που Ευρωπαίοι και Ασιάτες κατασκευαστές εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν υψηλούς δασμούς στις ΗΠΑ, σύμφωνα με τον Κρέον Μπάτλερ, επικεφαλής του Τμήματος Παγκόσμιας Οικονομίας στο Chatham House. «Ο υπολογισμός είναι μεταξύ βραχυπρόθεσμου και μακροπρόθεσμου οφέλους. Βραχυπρόθεσμα έχει νόημα να μην ανταποδώσεις. Μακροπρόθεσμα, όμως, οι άλλες χώρες πρέπει να αποφασίσουν πόσο μακριά θα φτάσουν για να υπερασπιστούν τις παγκόσμιες αλυσίδες εφοδιασμού εκτός των ΗΠΑ», δήλωσε στους F.T.
Οι προοπτικές που ανοίγονται για το ευρώ
Την ίδια στιγμή, το ευρώ αναμένεται να δεχθεί νέα ώθηση, σύμφωνα με στρατηγικούς αναλυτές της Μorgan Stanley, καθώς πολλοί Ευρωπαίοι επενδυτές επιδιώκουν να αντισταθμίσουν αμερικανικό ενεργητικό αξίας σχεδόν 4 τρισ. δολαρίων.
Ομάδα αναλυτών με επικεφαλής τον Ντέιβιντ Άνταμς, ο οποίος κάνει μια από τις πιο αισιόδοξες προβλέψεις για το ευρώ στη Wall Street, αναφέρει ότι μια άνοδος πάνω από το 1,30 έναντι του δολαρίου δεν αποτελεί κίνδυνο που πρέπει να υποτιμηθεί, καθώς η αμφισβήτηση του δολαρίου ως «ασφαλούς καταφυγίου» ωθεί τους επενδυτές να προστατευτούν από περαιτέρω αστάθεια. Αυτή είναι μια ακόμη υψηλότερη πρόβλεψη από το επίπεδο του 1,27 που αναμένουν μέχρι το τέλος του επόμενου έτους.
Το ευρώ καταγράφει μέχρι στιγμής φέτος άνοδο 12%, με τις προσδοκίες ότι εκατοντάδες δισεκατομμύρια σε αμυντικές δαπάνες και υποδομές θα αναζωογονήσουν την οικονομία. Η ασταθής χάραξη πολιτικής του Τραμπ έχει επίσης βελτιώσει την ελκυστικότητα του κοινού νομίσματος.
Η Morgan Stanley ακολουθεί τις Deutsche Bank, BNP Paribas και Barclays, προβλέποντας περισσότερα κέρδη για το ευρώ, καθώς οι μακροπρόθεσμοι Ευρωπαίοι επενδυτές, συμπεριλαμβανομένων των ασφαλιστών ζωής και των συνταξιοδοτικών ταμείων, αναζητούν τρόπους για να προστατεύσουν το ενεργητικό τους από την αστάθεια του δολαρίου. Οι Ευρωπαίοι επενδυτές κατέχουν συνολικά περίπου 8 τρισ. δολάρια σε αμερικανικό ενεργητικό στην αγορά σταθερού εισοδήματος και μετοχών, με περίπου 3,6 τρισ. δολάρια από αυτό το ποσό να μην έχει αντισταθμιστεί, σύμφωνα με τη Morgan Stanley.
Πηγή: naftemporiki.gr
Διαβάστε επίσης: Politico: Θύελλα μετά την πρόταση της Κομισιόν για νέο φόρο στις μεγάλες επιχειρήσεις