Το Υπουργικό Συμβούλιο ενέκρινε τον κρατικό προϋπολογισμό για το 2026, ο οποίος, σύμφωνα με τον Υπουργό Οικονομικών Μάκη Κεραυνό, είναι πλεονασματικός, αναπτυξιακός και με έμφαση στις κοινωνικές παροχές.
Ο οικονομολόγος Γιάννης Τελώνης, μιλώντας στην εκπομπή του ΣΙΓΜΑ «Μεσημέρι και Κάτι», σχολίασε ότι ο προϋπολογισμός ενσωματώνει «μεγάλη δόση ανάπτυξης», κάτι αναμενόμενο, καθώς βασίζεται στο δημοσιονομικό πλαίσιο 2026-2028. Όπως εξήγησε, η αξιοπιστία μιας χώρας στους διεθνείς οίκους χτίζεται μέσα από τη συνέπεια. «Αν λες ότι θα κάνεις Α, Β, Γ και τελικά εφαρμόζεις αυτό το πρόγραμμα, τότε ενισχύεις την πιστοληπτική σου ικανότητα. Αν λες Α και κάνεις Γ, αρχίζουν τα προβλήματα», τόνισε.
Αισιοδοξία για το '26 και η μείωση του χρέους
Ο κ. Τελώνης σημείωσε επίσης ότι το μήνυμα του Υπουργού είναι πως ο προϋπολογισμός σηματοδοτεί αισιοδοξία, αφού προβλέπει ενισχυμένες κοινωνικές και αναπτυξιακές δαπάνες, κάτι που επιτρέπουν τα δημοσιονομικά περιθώρια.
Ένα ακόμη στοιχείο που χαρακτήρισε ως καθοριστικό είναι η συνεχιζόμενη μείωση του δημόσιου χρέους. «Κάποτε βρισκόμασταν στο 120%-130% του ΑΕΠ. Αν η στόχευση επιτευχθεί, μέχρι το 2028 θα πέσουμε στο 45%, που αποτελεί εξαιρετική επίδοση και θα μας κατατάξει στον σκληρό πυρήνα της Ευρωζώνης».
Τι σημαίνει για τους πολίτες
Για την πραγματική οικονομία, εξήγησε ότι η μείωση του χρέους έχει άμεσο όφελος για τον πολίτη. «Κάθε 1% που πέφτει το χρέος σημαίνει λιγότερους φόρους. Είναι σαν να ξεπληρώνεις ένα δάνειο, βρίσκεις 200-300 ευρώ παραπάνω στην τσέπη σου. Αυτό μεταφράζεται σε περισσότερες δαπάνες για ανάπτυξη, υγεία και κοινωνική πολιτική». Προειδοποίησε, ωστόσο, ότι τα χρήματα δεν πρέπει να σπαταληθούν σε μη παραγωγικές δαπάνες, όπως για παράδειγμα ένα ωραίο κτίριο της Βουλής.
Σχετικά με τις δαπάνες υγείας, ανέφερε ότι παρόλο που είναι ήδη υψηλές, χρειάζεται μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα. «Δεν είναι μόνο να δίνεις λεφτά, πρέπει ο κόσμος να βλέπει όφελος. Η αυτονόμηση των νοσοκομείων και η ενίσχυση του ΓΕΣΥ αποτελούν δομικές μεταρρυθμίσεις που πρέπει να γίνουν». Εξήγησε ότι κατά την πανδημία δαπανήθηκε περίπου 1 δισ. ευρώ, αλλά πλέον απαιτούνται νέα κονδύλια για εκσυγχρονισμό και ποιοτικές υπηρεσίες.
Διαχείριση κινδύνων
Ο Υπουργός Κεραυνός, πρόσθεσε, αναγνώρισε ως κινδύνους έργα όπως το τερματικό στο Βασιλικό και το καλώδιο ηλεκτρικής διασύνδεσης, αλλά και τη γενικότερη γεωπολιτική αστάθεια. Ο κ. Τελώνης σχολίασε ότι η συστηματική αποτίμηση κινδύνου είναι «νέο φρούτο» για την Κύπρο και αποτελεί απαραίτητο εργαλείο προστασίας, ιδίως σε μια χώρα με που στηρίζεται στα έσοδα του τουρισμού.
Σε ό,τι αφορά το κρατικό μισθολόγιο, ανέφερε ότι παραμένει ένας από τους έξι βασικούς δημοσιονομικούς στόχους, με συγκράτηση στο 0,5% σε σχέση με το 2025. Υπογράμμισε, ωστόσο, ότι πρέπει να υπάρξει περαιτέρω πρόνοια ενόψει των τεχνολογικών αλλαγών, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, που θα καταργήσουν πολλές μεσαίες θέσεις εργασίας μέσα στα επόμενα χρόνια. «Η δημόσια υπηρεσία πρέπει να προετοιμαστεί, ώστε με εσωτερικές μετακινήσεις να μην χρειαστούν νέες προσλήψεις».
ΑΤΑ και οι ασφαλιστικές δικλείδες
Για την Αυτόματη Τιμαριθμική Αναπροσαρμογή (ΑΤΑ), επεσήμανε ότι σήμερα καλύπτει μόλις το 30-35% του πληθυσμού, δημιουργώντας αίσθημα αδικίας. «Η ιδέα για ΑΤΑ για όλους μπορεί να συζητηθεί, νοουμένου ότι η οικονομία μπορεί να το αντέξει και ότι θα μπουν ασφαλιστικές δικλείδες, όπως μηχανισμός αναστολής σε περιόδους υψηλού πληθωρισμού».
Διαβάστε επίσης: Στηρίζει το μονοπώλιο ο Παπαναστασίου αλλά δεν αναβαθμίζει την ΑΗΚ