Ηρεμία και σταθερότητα. Δυο λέξεις που, τουλάχιστον ο πολιτικός κόσμος της Γαλλίας θα πρέπει να ξεχάσει αν δεν το έχει ήδη κάνει τα τελευταία δυο χρόνια, από εκείνη την πρώτη παραίτηση της Ελιζαμπέτ Μπορν το όχι τόσο μακρινό 2023. Στην επιστολή παραίτησης, τότε είχε κάνει λόγο για «άμεση ανάγκη διαρθρωτικών αλλαγών».
Η Ελιζαμπέτ Μπορν
Για να θυμίσουμε το χρονικό των… παραιτηθέντων Γάλλων πρωθυπουργών, μετά την Μπορν ήρθε ο Γκαμπριέλ Ατάλ, ο νεότερος σε ηλικία (34) και ο πρώτος ανοιχτά ομοφυλόφιλος πρωθυπουργός στη Γαλλία, πιστός σύμμαχος του Μακρόν, το όνομα του οποίου είχε ακουστεί και για τις προεδρικές εκλογές του 2027. Η παραίτησή του ήρθε ως κάτι φυσικό μετά τον β’ γύρο των βουλευτικών εκλογών τον Ιούλιο του 2024.
Ο Γκαμπριέλ Ατάλ
Ακολούθησε ο Μισέλ Μπαρνιέ που παραιτήθηκε τον Δεκέμβριο του 2024, μετά την υπερψήφιση της πρότασης μομφής εναντίον του από την Εθνοσυνέλευση.
Ακολούθησε για πολύ λίγο (9 μήνες) ο Φρανσουά Μπαϊρού μέχρι τον Σεπτέμβριο του 2025, μετά την αποτυχία της κυβέρνησής του να λάβει ψήφο εμπιστοσύνης που ο ίδιος ζήτησε από την Εθνοσυνέλευση. Και για ακόμα πιο λίγο (27 ημέρες) ο Σεμπαστιάν Λεκορνί, επίσης στενός πολιτικός σύμμαχος του Μακρόν. Μόλις χθες, 5 Οκτωβρίου, ο Λεκορνί ανακοίνωσε παραίτηση μετά από διαπραγματεύσεις 4 εβδομάδων την κυβέρνησή του. Και η οποία ήταν… πανομοιότυπη με την προηγούμενη. 12 ώρες μετά έγινε γνωστή η είδηση της παραίτησής του.
O Φρανσουά Μπαϊρού
Η ερώτηση είναι «και τώρα τι;»
Το αμέσως επόμενο διάστημα θα παραμείνει στη θέση του ως μεταβατικός πρωθυπουργός και οι υπουργοί του στη θέση του «ministre demissionaire» (παραιτηθέντος υπουργού), τίτλος που τους παρέχει περιορισμένες εξουσίες για την αντιμετώπιση επειγόντων ή χρονικά ευαίσθητων θεμάτων που εμπίπτουν στο χαρτοφυλάκιό τους.
Αμέσως μετά, τα φώτα πέφτουν στον… ιθύνοντα νου όλων αυτών: τον Εμανουέλ Μακρόν. Κι αυτό γιατί μοιραία η σκέψη που γεννάται είναι ότι δεν μπορεί να φταίνει και οι 5 παραιτηθέντες. Πιο λογικό είναι η ευθύνη να αναζητηθεί στον άνθρωπο που τους επέλεξε: κι αυτός δεν είναι άλλος από τον πρόεδρο Μακρόν.
Όπως επιτάσσει το γαλλικό Σύνταγμα το τι θα συμβεί τώρα επαφίεται ξανά σε αυτόν: μπορεί είτε να ανακηρύξει νέο πρωθυπουργό (όπως ήδη κάνει από το καλοκαίρι του 2024) ή να πάει τη χώρα σε νέες βουλευτικές εκλογές με την ελπίδα να σπάσει το πολιτικό αδιέξοδο.
Η τελευταία αναταραχή θα αυξήσει την πίεση να προκηρύξει νέες εκλογές – αν και οι δημοσκοπήσεις του τελευταίου έτους δείχνουν ότι το αποτέλεσμα μπορεί να μην διαφέρει ουσιαστικά από την ψηφοφορία του Ιουνίου/Ιουλίου 2024, και έτσι το αδιέξοδο μπορεί να παραμείνει.
Σε αυτό προστίθεται και το ενδεχόμενο ο Μακρόν να … ξεμένει πια από υποψηφίους πρωθυπουργούς.
Σε κάθε περίπτωση το χάος δεν επηρεάζει άμεσα τη δουλειά του Μακρόν – παραμένει στη θέση του ως το 2027, εκτός κι αν επιλέξει να… παραιτηθεί και ο ίδιος – κάτι που η αντιπολίτευση μετ’ επιτάσεως τον καλεί να πράξει. Μετά το 2027 δεν μπορεί να ξαναβάλει υποψηφιότητα για πρόεδρος. Αλλά μέχρι τότε έχουμε ακόμα δυο χρόνια.
Νομικά και συνταγματικά δεν υπάρχει προθεσμία για να λάβει αυτή την απόφαση, αλλά η κατάσταση του προϋπολογισμού ασκεί πίεση για μια γρήγορη λύση.
Το αυξανόμενο έλλειμμα της Γαλλίας σημαίνει ότι απαιτείται επειγόντως ένας προϋπολογισμός για το 2026 και οι συζητήσεις επρόκειτο να ξεκινήσουν στο κοινοβούλιο την Τρίτη, πριν η αιφνιδιαστική κατάρρευση της κυβέρνησης το καταστήσει αδύνατο.
Πόσο σοβαρό είναι αυτό το χάος
Το σύνταγμα της Πέμπτης Δημοκρατίας παρέχει σημαντικές εξουσίες στον πρόεδρο, ο οποίος παραμένει στη θέση του, οπότε δεν είναι ότι η Γαλλία βρίσκεται σε πλήρες αδιέξοδο.
Ωστόσο, το συνεχιζόμενο κοινοβουλευτικό χάος σημαίνει ότι η πιθανότητα οποιαδήποτε κυβέρνηση να είναι σε θέση να αντιμετωπίσει το αυξανόμενο δημοσιονομικό έλλειμμα σε βραχυπρόθεσμο ή ακόμη και μεσοπρόθεσμο ορίζοντα φαίνεται πλέον πολύ απομακρυσμένη.
Το δημόσιο χρέος της Γαλλίας έχει φτάσει σε ιστορικά υψηλά επίπεδα, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία που δημοσιεύθηκαν την περασμένη εβδομάδα.
Ο λόγος χρέους προς ΑΕΠ της Γαλλίας είναι πλέον ο τρίτος υψηλότερος στην Ευρωπαϊκή Ένωση μετά την Ελλάδα και την Ιταλία και είναι σχεδόν διπλάσιος από το 60% που επιτρέπεται σύμφωνα με τους κανόνες της ΕΕ.
Η χώρα έχει ήδη υποβαθμιστεί από έναν οίκο αξιολόγησης και άλλοι ενδέχεται να ακολουθήσουν. Το χρηματιστήριο του Παρισιού έπεσε 1,7% μετά την ανακοίνωση της παραίτησης του Λεκορνί και στη συνέχεια έφτασαν κοντά στο 2%.
Ωστόσο, από ιστορική άποψη, αυτό δεν είναι καν συγκρίσιμο – τα τελευταία 250 χρόνια περίπου, η Γαλλία ήταν, για να χρησιμοποιήσουμε έναν τεχνικό πολιτικό όρο, κάτι σαν «drama queen».
Όπως αναφέρει άρθρο στο ειδησεογραφικό δίκτυο LocalFrance, υπήρξαν επαναστάσεις, αντεπαναστάσεις, αυτοαποκαλούμενοι αυτοκράτορες, στρατιωτικά πραξικοπήματα, λαϊκές κοινότητες και πολλά άλλα.
Πιο πρόσφατα, η Τέταρτη Δημοκρατία (1946-1958) ήταν διαβόητα ασταθής, με κυβερνήσεις που ανέβαιναν και έπεφταν με ιλιγγιώδη ταχύτητα και με θητείες πρωθυπουργών που μετρούνταν σε ημέρες και όχι σε εβδομάδες.
Το σύνταγμα της Πέμπτης Δημοκρατίας, που δημιουργήθηκε το 1958, δίνει εκτεταμένες εξουσίες στον πρόεδρο σε βάρος του κοινοβουλίου και συντάχθηκε με αυτόν τον τρόπο ειδικά για να αποφευχθεί η αστάθεια της Τέταρτης Δημοκρατίας.
Η αστάθεια ωστόσο έχει ήδη χτυπήσει την πόρτα για να μην πούμε ότι η πόρτα έχει ήδη ανοίξει, καθώς τώρα ο Μακρόν έχει στη διάθεσή του άλλους 15 πιεστικούς μήνες για να καταφέρει αυτό που δεν κατάφερε με 5 διαφορετικούς πρωθυπουργούς: να ενώσει ένα κομματικά πολυδιασπασμένο κοινοβούλιο χωρίς σαφείς πλειοψηφίες και να αποχωρήσει από την προεδρία χωρίς να έχει απολέσει στο εσωτερικό της Γαλλίας αυτό που βγάζει στη διεθνή πολιτική σκηνή: το προφίλ του δυναμικού ηγέτη…
Πηγή: newmoney.gr
Διαβάστε επίσης: Ξεκίνησε η συζήτηση στη Βουλή για το νέο ωράριο στο Δημόσιο – Νέα ώρα προσέλευσης