Οι φορολογικοί παράδεισοι αποτελούν διαχρονικά ένα από τα πιο πολυσυζητημένα φαινόμενα της διεθνούς οικονομίας. Πρόκειται για χώρες και περιοχές που προσφέρουν ελάχιστη ή ακόμη και μηδενική φορολογία, προσελκύοντας κεφάλαια, επιχειρήσεις και ιδιώτες επενδυτές από όλο τον κόσμο. Αν και σε ορισμένες περιπτώσεις λειτουργούν ως μοχλός ανάπτυξης, σε άλλες εγείρουν ερωτήματα για τη διαφάνεια, τη φοροδιαφυγή και την άνιση κατανομή των φορολογικών βαρών.
Η γεωγραφία των φορολογικών παραδείσων
Η λίστα των φορολογικών παραδείσων εκτείνεται σε όλες τις ηπείρους:
Ευρώπη: Ανδόρα, Λιχτενστάιν, Μονακό και Τζέρσεϊ. Χώρες που συνδυάζουν μικρό μέγεθος, ιδιαίτερο καθεστώς και μακρά παράδοση στην προσέλκυση κεφαλαίων.
Καραϊβική: Μπαχάμες, Βρετανικές Παρθένες Νήσοι, Κάιμαν και Άγιος Χριστόφορος. Πρόκειται για περιοχές που έχουν χτίσει την οικονομία τους πάνω στις υπεράκτιες δραστηριότητες.
Ασία: Χονγκ Κονγκ, Σιγκαπούρη και Μακάο ξεχωρίζουν για τον ρόλο τους ως περιφερειακά χρηματοοικονομικά κέντρα με ισχυρή διεθνή δικτύωση.
Μέση Ανατολή: Το Κατάρ και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα έχουν μετατραπεί σε κομβικά κέντρα, με μηδενική φορολογία για πολλές επιχειρηματικές δραστηριότητες.
Ωκεανία: Οι Νήσοι Κουκ και το Βανουάτου παραμένουν ελκυστικοί προορισμοί για offshore εταιρείες.
Γιατί προτιμούν οι επενδυτές τους φορολογικούς παραδείσους
Η έλξη που ασκούν οι φορολογικοί παράδεισοι συνδέεται με συγκεκριμένα πλεονεκτήματα:
-Μηδενικοί ή πολύ χαμηλοί φορολογικοί συντελεστές για επιχειρήσεις και φυσικά πρόσωπα.
-Ευελιξία στη νομοθεσία, που επιτρέπει γρήγορη ίδρυση εταιρειών και μυστικότητα.
-Προστασία περιουσιακών στοιχείων και τραπεζικό απόρρητο.
-Διεθνή χρηματοπιστωτικά δίκτυα που εξυπηρετούν συναλλαγές με όλο τον κόσμο.
Αυτά τα χαρακτηριστικά τα καθιστούν ελκυστικά για πολυεθνικές που θέλουν να περιορίσουν το φορολογικό τους βάρος αλλά και για ιδιώτες που αναζητούν εναλλακτικούς τρόπους διαχείρισης πλούτου.
Οι διεθνείς αντιδράσεις και οι πιέσεις
Η ύπαρξη φορολογικών παραδείσων δεν αφήνει αδιάφορες τις μεγάλες οικονομίες. Οργανισμοί όπως ο ΟΟΣΑ και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχουν καταρτίσει «μαύρες λίστες» για χώρες που αρνούνται να συμμορφωθούν με τους διεθνείς κανόνες διαφάνειας.
Η κριτική εστιάζει στο ότι μέσω αυτών των καθεστώτων χάνονται σημαντικά φορολογικά έσοδα, εντείνοντας τις ανισότητες ανάμεσα στα κράτη. Επίσης, τίθεται ζήτημα αθέμιτου ανταγωνισμού, καθώς οι επιχειρήσεις που εδρεύουν σε φορολογικούς παραδείσους αποκτούν αθέμιτο πλεονέκτημα έναντι όσων δραστηριοποιούνται σε χώρες με κανονική φορολογία.
Οικονομική σημασία και προοπτικές
Παρά τις διεθνείς πιέσεις, οι φορολογικοί παράδεισοι εξακολουθούν να διαδραματίζουν κρίσιμο ρόλο στη διαχείριση κεφαλαίων. Οι προσπάθειες ελέγχου τους συχνά προσκρούουν στην αδυναμία διεθνούς συντονισμού και στις γεωπολιτικές ισορροπίες.
Το μέλλον τους εξαρτάται από την ικανότητα των μεγάλων οικονομιών να επιβάλουν κοινούς κανόνες. Μέχρι τότε, η χρήση τους θα συνεχίσει να αποτελεί εργαλείο στρατηγικής για όσους θέλουν να περιορίσουν τη φορολογική τους επιβάρυνση, παρά την αυξανόμενη πίεση για περισσότερη διαφάνεια.
Πηγή: newmoney.gr
Διαβάστε επίσης: Πέντε χρόνια μετά την πανδημία: Η μοναδική χώρα που παραμένει σε καραντίνα μέχρι σήμερα