Όταν ο πρίγκιπας της Σαουδικής Αραβίας Μοχάμεντ μπιν Σαλμάν φτάσει στην Ουάσινγκτον, θα λάβει λαμπρή υποδοχή από τον Ντόναλντ Τραμπ. Θα ελπίζει να φύγει από τη χώρα «φορτωμένος» με συμφωνίες για την εμβάθυνση των μακροχρόνιων δεσμών μεταξύ της μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου και του μεγαλύτερου εξαγωγέα πετρελαίου.
Ωστόσο, μέχρι πρόσφατα, η επίσκεψη της επόμενης εβδομάδας κινδύνευε να αναβληθεί, σύμφωνα με πληροφορίες.
Οι δύο ηγέτες έχουν αναπτύξει μια θερμή σχέση από τις αρχές της πρώτης θητείας του Τραμπ και η επόμενη φάση της σχέσης αυτής θα έχει επιπτώσεις στην γεωπολιτική ισορροπία της Μέσης Ανατολής. Παρά τα χαμόγελα, όμως, παραμένει η ένταση σχετικά με την ασφάλεια, την πρόσβαση σε τσιπ τεχνητής νοημοσύνης και πυρηνική τεχνολογία, το μέλλον της Γάζας και το ευαίσθητο ζήτημα των σχέσεων με το Ισραήλ.
Ο πρίγκιπας Μοχάμεντ, γνωστός ως MBS, έχει προγραμματίσει να συναντηθεί με τον Τραμπ στο Λευκό Οίκο την Τρίτη, μετά από εβδομάδες συχνά τεταμένων διαπραγματεύσεων στο παρασκήνιο μεταξύ Αμερικανών και Σαουδαραβών αξιωματούχων. Την επόμενη μέρα, στελέχη από τον τομέα της ενέργειας και της τεχνολογίας αναμένεται να παρευρεθούν σε ένα επενδυτικό φόρουμ ΗΠΑ-Σαουδικής Αραβίας στην Ουάσινγκτον.
Το ταξίδι αυτό αποτελεί το πρώτο του 40χρονου πρίγκιπα στην Ουάσινγκτον μετά την διεθνή κατακραυγή για τη δολοφονία του δημοσιογράφου Τζαμάλ Κασόγκι στο σαουδαραβικό προξενείο στην Κωνσταντινούπολη το 2018. Η δολοφονία αυτή δημιούργησε ρήξη μεταξύ των ΗΠΑ και του βασιλείου, αν και οι σχέσεις έχουν βελτιωθεί σταθερά από το 2022.
Το ερώτημα είναι αν ο πρίγκιπας μπορεί να αξιοποιήσει τους δεσμούς τους μετά την λαμπερή επίσκεψη του Τραμπ στο βασίλειο τον Μάιο, όταν ανακοίνωσαν συμφωνίες αξίας 1 τρισεκατομμυρίου δολαρίων, αν και το ποσό αυτό αργότερα αναθεωρήθηκε στα 600 δισεκατομμύρια δολάρια.
Η συνάντηση λαμβάνει χώρα μετά την αύξηση της προσφοράς πετρελαίου από τον ΟΠΕΚ+. Οι αυξήσεις έχουν βλάψει τα οικονομικά του βασιλείου, με το Brent να σημειώνει πτώση 15% φέτος, στα 63 δολάρια το βαρέλι. Ωστόσο, είναι πιθανό να έχουν ευχαριστήσει τον Τραμπ, ο οποίος έχει επανειλημμένα καυχηθεί για την πτώση των τιμών της βενζίνης, προκειμένου να περιορίσει την πολιτική πίεση που δέχεται για την αύξηση του κόστους άλλων αγαθών.
Ενώ το ενδιαφέρον θα επικεντρωθεί στις συμφωνίες που θα υπογράψουν ο Τραμπ και ο Μπιν Σαλμάν, για τον Σαουδάραβα ηγέτη η επίσκεψη έχει ως τελικό στόχο τη συνεργασία με τις ΗΠΑ για τη δημιουργία των θεμελίων μιας νέας Μέσης Ανατολής, σύμφωνα με τον Μπερνάρντ Χάικελ, καθηγητή μεσανατολικών σπουδών στο Πανεπιστήμιο του Πρίνστον.
Στον τομέα της άμυνας, ο Μπιν Σαλμάν πιθανότατα θα εξασφαλίσει από τον Τραμπ μια εκτελεστική εντολή παρόμοια με αυτή που προσέφερε στο Κατάρ στα τέλη Σεπτεμβρίου, η οποία θα ενισχύσει την ασφάλεια της Σαουδικής Αραβίας.
Αυτό θα λειτουργούσε ως πρότυπο για μια ισχυρότερη αμυντική συμφωνία όταν οι συνθήκες θα είναι κατάλληλες, σύμφωνα με τον Φιράς Μακσάντ, διευθύνοντα σύμβουλο για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική της Eurasia Group. Ο Μπιν Σαλμάν το θεωρεί κρίσιμο για το πρόγραμμα Vision 2030, μια μεταμόρφωση του βασιλείου αξίας πολλών τρισεκατομμυρίων δολαρίων, που έχει σχεδιαστεί για να ανοίξει τη χώρα σε περισσότερες ξένες επενδύσεις.
Οι ΗΠΑ και το βασίλειο συζήτησαν την άμυνα στο πλαίσιο της πιθανής ομαλοποίησης των σχέσεων της Σαουδικής Αραβίας με το Ισραήλ πριν από δύο χρόνια, κάτι που ματαιώθηκε λόγω του ξεσπάσματος του πολέμου στη Γάζα. Η ανάγκη για συμφωνία εντάθηκε από τις συγκρούσεις που ακολούθησαν, συμπεριλαμβανομένης της 12ήμερης ανταλλαγής πυραύλων μεταξύ Ισραήλ και Ιράν, της ισραηλινής επίθεσης εναντίον της Χαμάς στη Ντόχα τον Σεπτέμβριο και της απειλής από τους υποστηριζόμενους από το Ιράν μαχητές Χούθι.
Η Σαουδική Αραβία, παράλληλα, θέλει να παραγγείλει αεροσκάφη F-35, ένα από τα πιο προηγμένα μαχητικά αεροσκάφη στον κόσμο, σύμφωνα με πληροφορίες του Bloomberg. Ένα εμπόδιο στο παρελθόν, όμως, ήταν το γεγονός ότι το Ισραήλ είναι το μόνο κράτος στη Μέση Ανατολή που τα διαθέτει και θέλει να διατηρήσει αυτό το μονοπώλιο, το οποίο, όπως ισχυρίζεται, είναι ζωτικής σημασίας για την ασφάλειά του.
Ωστόσο, ενώ οι ΗΠΑ έχουν δεσμευτεί να διασφαλίσουν ότι το Ισραήλ θα διατηρήσει αυτό που αποκαλεί στρατιωτικό πλεονέκτημα στη Μέση Ανατολή, υπάρχουν ενδείξεις ότι ο Τραμπ είναι διατεθειμένος να επιτρέψει στο Ριάντ να αγοράσει F-35, τα οποία κοστίζουν περίπου 100 εκατομμύρια δολάρια έκαστο.
Ένα άλλο σημαντικό θέμα συζήτησης ήταν η αποφασιστικότητα της Σαουδικής Αραβίας να εισαγάγει προηγμένα αμερικανικά τσιπ τεχνητής νοημοσύνης από εταιρείες όπως η Nvidia Corp. και η Advanced Micro Devices Inc., εξαγωγές που η Ουάσιγκτον έχει περιορίσει από το 2023 λόγω ανησυχιών όπως οι σχέσεις του βασιλείου με την Κίνα.
Παρά τις πρόσφατες εξελίξεις, οι ΗΠΑ δεν έχουν χορηγήσει ακόμα τις απαραίτητες άδειες εξαγωγής, γεγονός που έχει προκαλέσει την απογοήτευση ορισμένων Σαουδαράβων αξιωματούχων.
Μια άλλη πρόκληση είναι οποιαδήποτε διμερής συμφωνία που θα επιτρέπει στη Σαουδική Αραβία να κατασκευάσει πυρηνικούς αντιδραστήρες, η οποία ενδέχεται να απαιτεί την έγκριση του Κογκρέσου. Η Σαουδική Αραβία επιδιώκει από καιρό να αποκτήσει πυρηνικές δυνατότητες και τη βοήθεια των ΗΠΑ, παρά τις ανησυχίες της Ουάσιγκτον για την επιθυμία του βασιλείου να εμπλουτίσει το δικό του ουράνιο.
Υπό την προεδρία του Μπάιντεν, οι ΗΠΑ βρίσκονταν σε προχωρημένες συνομιλίες με τους Σαουδάραβες για μια δεσμευτική αμυντική συνθήκη και μια συμφωνία συνεργασίας στον τομέα της πολιτικής πυρηνικής ενέργειας, σε αντάλλαγμα για την αποδοχή από το Ριάντ της ομαλοποίησης των σχέσεων με το Ισραήλ. Η διαδικασία αυτή σταμάτησε όταν ξέσπασε ο πόλεμος στη Γάζα.
Η Σαουδική Αραβία έχει δηλώσει δημοσίως ότι η παλαιστινιακή κρατική υπόσταση είναι προϋπόθεση για τη σύναψη επίσημων σχέσεων με το Ισραήλ, μια κόκκινη γραμμή που έρχεται σε αντίθεση με τις επανειλημμένες δηλώσεις του Τραμπ ότι η συμφωνία είναι βασικός στόχος της κυβέρνησής του.
Τέλος, ενώ ο MBS έχει επιδιώξει να εμβαθύνει τις σχέσεις με την Κίνα, η προτεραιότητά του παραμένουν οι ΗΠΑ και η διατήρηση της υποστήριξης από τον Τραμπ. Η απόφασή του να μεταβεί στην Ουάσινγκτον σημαίνει, πάντως, ότι πιθανότατα θα λείπει από τη σύνοδο κορυφής του γκρουπ των G-20 στο Γιοχάνεσμπουργκ αργότερα αυτό το μήνα, όπως θα κάνουν ο Τραμπ και ο Κινέζος πρόεδρος Σι Τζινπίνγκ.
Πηγή: newmoney.gr