Στη συζήτηση που άρχισε την Τετάρτη στην Επιτροπή Νομικών της Βουλής για τα προβλήματα που αντιμετωπίζουν οι δημόσιοι κατήγοροι κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, στο τραπέζι τέθηκαν θέματα που άπτονται της ασφάλειας τους, ειδικότερα μετά και από τις πρόσφατες βομβιστικές επιθέσεις κατά λειτουργών, όπως επίσης και η μισθολογική τους αναβάθμιση.
Σε ό,τι αφορά το τελευταίο και τους μισθούς με τους οποίους αμείβονται σήμερα οι εργαζόμενοι στη Νομική Υπηρεσία, τα πράγματα φαίνεται να εκτείνονται πέραν από το δίπτυχο υψηλόμισθοι vs χαμηλόμισθοι στα του οίκου της Εισαγγελίας. Για την ακρίβεια, το ζήτημα δείχνει να έχει βαθιές προεκτάσεις, οι οποίες αγγίζουν -ακόμη βαθύτερα- τα δημόσια οικονομικά και τον προϋπολογισμό του κράτους.
Συγκεκριμένα, διαπιστώνεται πως από το 2020 που οι μισθοί των Δικηγόρων Α’, των Ανώτερων Δικηγόρων και των Εισαγγελέων εξομοιώθηκαν με τους αντίστοιχους μισθούς των δικαστών, πολλοί ήταν αυτοί που είδαν τους τραπεζικούς τους λογαριασμούς να φουσκώνουν εν μία νυκτί. Αντιθέτως, στην περίπτωση των Δικηγόρων της Δημοκρατίας και των Δημόσιων Κατηγόρων καμία διαφοροποίηση δεν υπήρξε, αφού εξακολούθησαν να υπηρετούν και να αμείβονται ανάλογα με το τι ισχύει στις κλίμακες Α9 και Α8, αντίστοιχα.
Αυτό είχε ως αποτέλεσμα όχι μόνο κάποιοι να παραμείνουν μισθολογικά στάσιμοι, αλλά να δημιουργηθεί παράλληλα και μία τεραστίων διαστάσεων απόκλιση σε περιπτώσεις προαγωγών, που αγγίζει λίγο ή πολύ τις 40 χιλιάδες ευρώ ανά προαγωγή ετησίως.
Για την ιστορία
Για να πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή θα πρέπει να υπενθυμίσουμε πως επί των ημερών του Κώστα Κληρίδη στη θέση του Γενικού Εισαγγελέα, έγιναν οι εξής μισθολογικές διαφοροποιήσεις:
- Οι Εισαγγελείς εξομοιώθηκαν μισθολογικά με τους Προέδρους των Επαρχιακών Δικαστηρίων (από €80.000 στις €135.000, συμπεριλαμβανομένων €18.000 ετησίως για έξοδα παραστάσεως)
- Οι Ανώτεροι Δικηγόροι της Δημοκρατίας από €76.000 που λάμβαναν ετησίως αναβαθμίστηκαν στις €101.000 ετησίως και
- Οι Δικηγόροι Α' αναβαθμίστηκαν από την κλίμακα Α13 στην Α16 (από τις €58.000 ετησίως στις €70.000).
Ταυτόχρονα, Δικηγόροι της Δημοκρατίας και Δημόσιοι Κατήγοροι παρέμειναν στις μισθολογικές κλίμακες Α9 και Α8, αντίστοιχα, με τις ετήσιες απολαβές τους να μεταφράζονται σε €30.413 και €24.500 (αρχική βαθμίδα, χωρίς προσαυξήσεις με ανώτατη βαθμίδα τις €48.252 και €42.877 αντίστοιχα). Σκοπός της ρύθμισης, σύμφωνα με τον κ. Κληρίδη, ήταν μέσα από την αναβάθμιση των κλιμάκων μισθοδοσίας των λειτουργών της Νομικής Υπηρεσίας, να αποτραπεί ένα κύμα φυγής προς τη δικαστική εξουσία.
«Εάν θέλουμε να έχουμε καλούς και ικανούς νομικούς στην Υπηρεσία και να τους κρατούμε, θα πρέπει να τους προσφέρουμε καλούς και συγκρίσιμους όρους εργασίας», έλεγε τότε ο Γενικός Εισαγγελέας.
Από την Α9 στην Α16 χωρίς.. ενδιάμεση στάση
Σήμερα οι δημόσιοι κατήγοροι εξεγείρονται, φθάνοντας μέχρι και την Κομισιόν, στην οποία απέστειλαν επιστολή υπογεγραμμένη από 38 εξ αυτών, προκειμένου να ανατρέψουν τα εις βάρος τους δεδομένα έχοντας στη φαρέτρα τους και τις συστάσεις των Ιρλανδών Εμπειρογνωμόνων, οι οποίοι έπειτα από σχετική μελέτη που διενήργησαν το 2018 εισηγούνταν την αναβάθμιση τους ώστε να έχουν και αυτοί τις «συνήθεις» και ίσες ευκαιρίες ανέλιξης με τους υπόλοιπους νομικούς λειτουργούς της Νομικής Υπηρεσίας.
Και μιλώντας για ευκαιρίες ανέλιξης, εδώ είναι που μπαίνουν στο κάδρο οι Δικηγόροι της Δημοκρατίας, οι οποίοι σε αντίθεση με τους Δημόσιους Κατήγορους τηρούν χαμηλότερο προφίλ σε σχέση με το ότι έμειναν στην.. απέξω κατά τη “μοιρασιά” των εξομοιώσεων. Πηγές από νομικούς κύκλους, οι οποίοι μίλησαν στο Economy Today απέδωσαν τη στάση των Δικηγόρων της Δημοκρατίας κυρίως στο φόβο στιγματισμού, καθώς όταν ανοίγουν θέσεις πρώτου διορισμού ή προαγωγής Δικηγόρων Α’, οι συνήθεις ύποπτοι που τις διεκδικούν είναι εκείνοι που υπηρετούν στην αμέσως χαμηλότερη βαθμίδα της Νομικής Υπηρεσίας, δηλαδή ως Δικηγόροι.
Ένα φαινόμενο που δεν θα πρέπει να προκαλεί εντύπωση καθότι η μισθολογική αναβάθμιση που λαμβάνουν, αξιώνοντας μία τέτοια προαγωγή ανέρχεται σε μερικές δεκάδες χιλιάδες ευρώ. Δεδομένου πως οι Δικηγόροι Α’ της Δημοκρατίας μετά την εξομοίωση ανήκουν στην κλίμακα Α16, αυτόματα αυτό σημαίνει πως οι Δικηγόροι που προάγονται στη θέση του Δικηγόρου Α’ μεταπηδούν - ή καλύτερα κάνουν απευθείας άλμα - από την Α9 στην Α16.
Δεδομένου πως η αρχική βαθμίδα της Α16 αγγίζει τις 71,020 ακόμα και αν κάποιος προαχθεί από την ανώτατη βαθμίδα της Α9, δηλαδή τις 45,083, η προαγωγή του έρχεται με κρατικό “μπόνους” περίπου €25.000. Βέβαια σε αρκετές περιπτώσεις το ποσό εκτοξεύεται αφού στα απαιτούμενα προσόντα, η πείρα που πρέπει να διαθέτει κάποιος για να υποβάλει άιτηση για τη θέση του Δικηγόρου Α’ είναι μόλις τα έξι χρόνια. Επομένως, σε πολλές περιπτώσεις το όφελος από αυτή την προαγωγή ξεπερνά τις €40.000. Φυσικά και οι δημόσιοι κατήγοροι έχουν τη δυνατότητα να διεκδικήσουν τις θέσεις αυτές που σε αυτό το σενάριο το ποσό αυξάνεται ακόμα περισσότερο.
Εφαρμογή συστάσεων, αλλά..
Επιπρόσθετα, ένα άλλο ζήτημα που δημιουργεί προβληματισμό έχει να κάνει με τις συστάσεις της Ομάδας Κρατών κατά της Διαφθοράς (GRECO) γύρω από το όλο θέμα “μισθολογικές αναβαθμίσεις”. Ισχύει ότι η GRECO στην έκθεσή της καλωσορίζει την ευθυγράμμιση των κλιμάκων αμοιβής μεταξύ δικαστικών και νομικών αξιωματούχων, υποδεικνύοντας πως “σύμφωνα με τις αρχές, οι λειτουργοί/εισαγγελείς θα επωφεληθούν έτσι περισσότερη ανεξαρτησία και αυτονομία, κατάλληλη για την εκτέλεση των καθηκόντων τους”.
Παράλληλα, σημείωνε πως «μέσω του προϋπολογισμού της Νομικής Υπηρεσίας για το 2020, εγκεκριμένου από την Βουλή τον Δεκέμβριο του 2019, ο μισθός σχεδόν όλων των βαθμίδων των νομικών λειτουργών, συμπεριλαμβανομένων των εισαγγελέων που ασχολούνται με την δίωξη αδικημάτων διαφθοράς, έχει εξομοιωθεί με τις ισότιμες κλίμακες των μισθών των δικαστικών λειτουργών».
Εδώ είναι που νομικοί κύκλοι εκφράζουν επιφυλάξεις και μιλούν για “ξεχείλωμα” των συστάσεων, αφού πέραν του γεγονότος πως οι χαμηλόμισθοι τελικά δεν επωφελήθηκαν, υποδεικνύουν πως οι μισθολογικές αναβαθμίσεις θα έπρεπε να αφορούν λειτουργούς των οποίων οι αρμοδιότητες και τα καθήκοντα άπτονται κατά βάση αδικήματα οικονομικής φύσεως και δη, αδικημάτων διαφθοράς. Εντούτοις, η Κυπριακή Δημοκρατία, όπως εξηγούν, εξομοίωσε -αδιακρίτως- τους μισθούς των λειτουργών από την κλίμακα του Δικηγόρου της Δημοκρατίας Α’ και άνω.
Για παράδειγμα, ένας Δικηγόρος Α’ ο οποίος υπηρετεί στον Τομέα Διοικητικού της Νομικής Υπηρεσίας δεν ασχολείται με θέματα τα οποία εμπίπτουν στη σφαίρα των αδικημάτων διαφθοράς. Βέβαια θα πρέπει να τονιστεί πως αυτό δεν αποτελεί ευθύνη του οποιουδήποτε δικηγόρου που σήμερα υπηρετεί στη Νομική Υπηρεσία, καθώς με βάση την υφιστάμενη δομή της δεν αποκλείεται η μετακίνηση από ένα Τομέα σε άλλο, αναλόγως των αναγκών που προκύπτουν. Παράλληλα, στην Κύπρο δεν λειτουργεί δικαστήριο το οποίο να εξετάζει αμιγώς οικονομικής φύσεως αδικήματα.
Διαβάστε επίσης: Πόθεν έσχες: Το capital statement και ο ρόλος του Εφόρου Φορολογίας – Τι θα δημοσιοποιείται