Στις μέρες μας βλέπουμε ολοένα και περισσότερους YouTubers και TikTokers να ενθαρρύνουν το κοινό να επενδύσει, υπογραμμίζοντας τις «ψηλές αποδόσεις» που υπόσχονται οι αγορές. «Ο κόσμος μπαίνει σε πειρασμό», ανέφερε η Έλενα Καρκώτη, Λειτουργός Α’ της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου, μιλώντας στην εκπομπή του ΣΙΓΜΑ «Μεσημέρι και Κάτι».
Η κ. Καρκώτη σημείωσε πως «έχουν ψηφιοποιηθεί τα πάντα — οι αγορές, οι πληρωμές, οι επενδύσεις, οι αποταμιεύσεις». Ωστόσο, όπως τόνισε, μαζί με τις ευκαιρίες υπάρχουν και σημαντικοί κίνδυνοι. Το θέμα αυτό βρίσκεται στο επίκεντρο της Παγκόσμιας Εβδομάδας Επενδυτή, μιας διεθνούς εκστρατείας που διεξάγεται κάθε χρόνο με τη συμμετοχή περισσότερων από 120 χωρών, με στόχο την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση του κοινού.
Τα «καμπανάκια» των διαδικτυακών απατών
Η κ. Καρκώτη εξήγησε ότι υπάρχουν ορισμένα προειδοποιητικά σημάδια που πρέπει να αναγνωρίζει το κοινό.
- Πίεση χρόνου, οι απατεώνες επιμένουν ότι η «ευκαιρία» λήγει σύντομα και πρέπει να επενδύσετε άμεσα.
- Υψηλές αποδόσεις χωρίς ρίσκο,υπόσχονται αποδόσεις πολύ μεγαλύτερες από αυτές της αγοράς, χωρίς να αναφέρονται στους κινδύνους.
- Πολύπλοκα προϊόντα, προωθούν επενδυτικά προϊόντα που δύσκολα κατανοεί ο μέσος επενδυτής.
Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στους λεγόμενους financial influencers, οι οποίοι προβάλλουν έναν πολυτελή τρόπο ζωής — αυτοκίνητα, ταξίδια, πολυτελή ξενοδοχεία — ώστε να πείσουν το κοινό να ακολουθήσει το παράδειγμά τους. «Δεν γνωρίζουμε αν έχουν τις απαραίτητες γνώσεις ή αν μιλούν επειδή πληρώνονται», προειδοποίησε.
Πολλοί έχουν ήδη πέσει θύματα
Πολλοί άνθρωποι έχουν εξαπατηθεί, όπως ανέφερε, από άτομα που εμφανίζονται ξαφνικά στα κοινωνικά δίκτυα ή επικοινωνούν τηλεφωνικά, προσφέροντας επενδυτικές «ευκαιρίες» που είναι πολύ καλές για να είναι αληθινές. Μετά την εξαπάτηση, τα άτομα αυτά εξαφανίζονται, καθιστώντας δύσκολο για τις εποπτικές αρχές να τα εντοπίσουν.
Πριν επενδύσουμε – Τι πρέπει να προσέξουμε
«Η επένδυση δεν είναι για όλους», τόνισε η κ. Καρκώτη. Πρόκειται για μια μακροχρόνια διαδικασία που απαιτεί προγραμματισμό και ξεκάθαρους στόχους.
Πριν επενδύσουμε, πρέπει να εξετάζουμε τον επενδυτικό μας ορίζοντα, τους στόχους και την απόδοση που επιδιώκουμε, και αν ο σύμβουλος ή ο οργανισμός με τον οποίο συνεργαζόμαστε είναι αδειοδοτημένος από εποπτική αρχή.
Στην Κύπρο, αυτόν τον ρόλο έχει η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς, ενώ στο εξωτερικό κάθε χώρα διαθέτει τον δικό της εθνικό επόπτη.
Η AI ως εργαλείο, αλλά με μέτρο
Η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να προσφέρει χρήσιμα εργαλεία για έρευνα και κατανόηση πολύπλοκων χρηματοοικονομικών θεμάτων, ανέφερε. Ωστόσο, δεν μπορεί να δώσει εξατομικευμένες επενδυτικές συμβουλές. Μπορούμε να τη χρησιμοποιούμε υποστηρικτικά, αλλά όχι ως βάση για λήψη επενδυτικών αποφάσεων.