Της Χριστιάνας Αντωνίου
Η επικείμενη θεσμοθέτηση του 13ου μισθού στον ξενοδοχειακό κλάδο είναι ακόμα πιο κοντά καθώς οι σχετικοί κανονισμοί είναι ενώπιον της Βουλής μετά που κατατέθηκαν στις 27 Μαΐου στη Βουλή των Αντιπροσώπων τροποποιητικοί κανονισμοί για εφαρμογή από τον Αύγουστο του 2025. Αναμένεται να επηρεάσει θετικά περίπου το 30% των εργαζομένων, δηλαδή 10.000 από τους συνολικά 30.000 απασχολούμενους στον τομέα, οι οποίοι δεν λάμβαναν μέχρι τώρα 13ο μισθό. Αξίζει να σημειωθεί ότι η πλειοψηφία αυτών των εργαζομένων είναι ντόπιοι.
Μιλώντας στο Economy Today, ο οικονομολόγος Γιάννης Τελώνης σχολίασε αυτή την εξέλιξη, τονίζοντας τρεις βασικούς παράγοντες που πρέπει να εξεταστούν:
Ανάγκη προσέλκυσης εργατικού δυναμικού
Ο κ. Τελώνης υπογράμμισε ότι η θεσμοθέτηση του 13ου μισθού δεν πρέπει να εκλαμβάνεται απλώς ως αύξηση κόστους για τους εργοδότες. Αντίθετα, είναι μια αναγκαία αναβάθμιση για την προσέλκυση και διατήρηση εργατικού δυναμικού, λαμβάνοντας υπόψη την έλλειψη προσωπικού. Η αγορά, όπως ανέφερε, ήδη πιέζει για υψηλότερες αποδοχές λόγω της περιορισμένης προσφοράς εργατών. Η σύνδεση του 13ου μισθού με τη διάρκεια της εργοδότησης ή την εποχιακή απασχόληση μπορεί να λειτουργήσει ως κίνητρο για τους υπαλλήλους να παραμείνουν περισσότερο στον ίδιο εργοδότη.
Σύμφωνα με τον κ. Τελώνη, αυτή η κίνηση δεν είναι πρωτίστως αύξηση μισθού ή κόστους, αλλά ένας τρόπος να ανοίξει η αγορά και να προσελκύσει ποιοτικότερο και εκπαιδευμένο προσωπικό. Η φήμη ενός ξενοδοχείου και το ενδεχόμενο οι τουρίστες να ξανά επισκεφθούν το νησί μας εξαρτώνται άμεσα από την ποιότητα εξυπηρέτησης, την οποία μπορεί να εξασφαλίσει μόνο επαρκώς στελεχωμένο και ικανοποιημένο προσωπικό.
Επιδράσεις στις μικρές μονάδες και την ανταγωνιστικότητα
Αναγνωρίζοντας ότι οι μικρότερες ξενοδοχειακές μονάδες, οι οποίες λειτουργούν οριακά κερδοφόρα, ενδέχεται να επηρεαστούν περισσότερο, ο κ. Τελώνης σημείωσε ότι αυτό αποτελεί μέρος των κανόνων του παιχνιδιού. Αυτές οι μονάδες ήδη δέχονται πίεση να χάσουν προσωπικό από μεγαλύτερες επιχειρήσεις που προσφέρουν καλύτερους όρους. Το πρόβλημα για τις μικρές μονάδες συχνά έγκειται στη χαμηλή βάση λειτουργίας και στο υψηλό λειτουργικό τους κόστος σε σχέση με τις κλίνες τους, κάτι που ευνοεί τις μεγαλύτερες επιχειρήσεις.
Όσον αφορά την ανταγωνιστικότητα, ο κ. Τελώνης τόνισε ότι η αύξηση του εργατικού κόστους μπορεί να επηρεάσει τις τιμές των τουριστικών πακέτων. Ωστόσο, σημείωσε ότι ο κυπριακός τουρισμός απευθύνεται σε μεσαία και ανώτερη τάξη και, με τα τρέχοντα ρεκόρ επισκεψιμότητας, οι τιμές παραμένουν ελκυστικές. Η ανταγωνιστικότητα επηρεάζεται περισσότερο από παράγοντες όπως το κόστος των καυσίμων, που επηρεάζει τα αεροπορικά εισιτήρια, παρά από ένα μισθό που έτσι κι αλλιώς δινόταν ως φιλοδώρημα.
Ευελιξία σε περιόδους κρίσης και ο ρόλος των συντεχνιών
Ένα βασικό σημείο που ανέδειξε ο κ. Τελώνης είναι η ανάγκη για ευελιξία στην οικονομία και στον τουριστικό κλάδο σε περίπτωση απρόβλεπτων καταστάσεων, όπως ένας πόλεμος ή μια οικονομική κρίση. Η θεσμοθέτηση του 13ου μισθού δημιουργεί ένα δεδομένο κόστος που μπορεί να οδηγήσει σε δυσκαμψία. Ωστόσο, εξέφρασε την πεποίθηση ότι οι συντεχνίες έχουν αποδείξει στο παρελθόν την ωριμότητά τους και την ικανότητά τους να ελίσσονται σε περιόδους κρίσεων, ώστε να διατηρηθούν οι θέσεις εργασίας και να αποφευχθούν μαζικές απολύσεις. Το ερώτημα για το αν θα υπάρχει ευελιξία για την απόσυρση του μέτρου σε περίπτωση κρίσης θα απαντηθεί εν μέρει από την αγορά, η οποία αυτή τη στιγμή πηγαίνει εξαιρετικά καλά.
Συνοψίζοντας, η θεσμοθέτηση του 13ου μισθού αναμένεται να ενισχύσει την προσέλκυση και διατήρηση ποιοτικού εργατικού δυναμικού στον ξενοδοχειακό κλάδο, πράγμα που είναι κορωνίδα για την ποιότητα του τουριστικού προϊόντος. Ενώ μπορεί να επηρεάσει κάποιες μικρότερες μονάδες, η συνολική ανταγωνιστικότητα δεν αναμένεται να πληγεί δραστικά, δεδομένης της υφιστάμενης κατάστασης της αγοράς και της υπεύθυνης στάσης των συντεχνιών σε περιόδους πρόκλησης.
Διαβάστε επίσης: ΕΤΥΚ: Συλλογική Σύμβαση και Ταμεία Προνοίας στο επίκεντρο του 57ου Συνεδρίου