Κίνδυνος καθυστερήσεων σε 38.000 πτήσεις την ημέρα: O εφιάλτης επιστρέφει

Ελλείψεις προσωπικού, κατακερματισμένο σύστημα και απεργίες συνθέτουν ένα εκρηκτικό μείγμα στον ευρωπαϊκό εναέριο χώρο, προκαλώντας έντονες αντιδράσεις και ανησυχίες για νέες καθυστερήσεις ενόψει της θερινής περιόδου

Οι Γάλλοι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας κατέβασαν διακόπτες την Πέμπτη και την Παρασκευή. Η απεργία αυτή αποτελεί απλώς ένα ακόμη επεισόδιο σε μια συνεχιζόμενη κρίση που απειλεί να παραλύσει τις αερομεταφορές σε ολόκληρη την Ευρώπη. Ο βασικός λόγος είναι το κατακερματισμένο, υπερφορτωμένο και υποστελεχωμένο σύστημα ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας της ηπείρου.

Ενώ οι ελεγκτές εναέριας κυκλοφορίας επικαλούνται υπερβολική εργασία και επαγγελματική εξάντληση, αεροπορικές εταιρείες όπως η Ryanair απαιτούν από τους πολιτικούς να αναλάβουν δράση, ώστε να μην ακυρωθούν οι πτήσεις. «Η γαλλική απεργία έχει αναμφίβολα αρνητικό αντίκτυπο στο δίκτυο», δήλωσε ο Φρεντερίκ Ντελώ, αντιπρόεδρος Ευρώπης της διεθνούς ομοσπονδίας ενώσεων ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας (IFATCA), ενός παγκόσμιου οργανισμού του οποίου τα μέλη δεν περιλαμβάνουν γαλλικά συνδικάτα.

«Όταν προκύπτουν απεργίες ή άλλα προβλήματα, δημιουργείται ένα φαινόμενο ντόμινο. Οι ελεγκτές κρατούν τα αεροσκάφη στο έδαφος, επιβραδύνουν την εναέρια κυκλοφορία ώστε να μην φτάνουν έγκαιρα, και μόνο όταν λυθεί το πρόβλημα επανέρχεται το σύστημα σε φυσιολογικούς ρυθμούς», εξήγησε ο ίδιος.

«Κάθε καλοκαίρι χειρότερο από το προηγούμενο»

Ο Πάουλ Ρόιτερ, αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Ένωσης πιλότων και κυβερνήτης Boeing 737 στην Luxair, δίνει το στίγμα «Κάθε καλοκαίρι από την πανδημία και μετά είναι χειρότερο από το προηγούμενο».

«Ο εναέριος χώρος είναι πεπερασμένος, οι διάδρομοι προσγείωσης περιορισμένοι, τα αεροδρόμια έχουν συγκεκριμένα όρια χωρητικότητας… και κάθε διαταραχή προκαλεί αλυσιδωτές επιπτώσεις, καθώς δεν υπάρχουν περιθώρια ελιγμών. Αυτό θα ζήσουμε και φέτος», προειδοποιεί.

Οι πολιτικοί το γνωρίζουν

Από πλευράς Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο Επίτροπος Μεταφορών, Απόστολος Τζιτζικώστας, προειδοποίησε ήδη από τον Απρίλιο: «Πέρσι οι καθυστερήσεις στο ευρωπαϊκό δίκτυο αερομεταφορών ήταν οι χειρότερες των τελευταίων 25 ετών, και φέτος η κατάσταση αναμένεται να επιδεινωθεί περαιτέρω».

Σύμφωνα με τον ίδιο, «το 2023 σημειώθηκαν 35.000 πτήσεις κατά τη διάρκεια μιας πολυσύχναστης ημέρας του καλοκαιριού, ενώ φέτος αναμένονται έως και 38.000».

«Η αυξημένη ζήτηση επιβαρύνει ιδιαίτερα τους παρόχους υπηρεσιών εναέριας κυκλοφορίας (ANSPs), αρκετοί εκ των οποίων συνεχίζουν να αντιμετωπίζουν προβλήματα υποστελέχωσης και χωρητικότητας», επισημαίνει ο Τζιτζικώστας, καλώντας τις κυβερνήσεις να προχωρήσουν σε προσλήψεις και εκπαίδευση νέων ελεγκτών όπου αυτό είναι απαραίτητο.

Πρόβλημα χωρίς άμεση λύση

Ωστόσο, το πρόβλημα δεν μπορεί να λυθεί γρήγορα, επειδή η εκπαίδευση νέων ελεγκτών εναέριας κυκλοφορίας διαρκεί τουλάχιστον τρία χρόνια. Επιπλέον, η επαγγελματική πιστοποίηση για τη διαχείριση της εναέριας κυκλοφορίας περιορίζεται σε μια συγκεκριμένη περιοχή του κατακερματισμένου εναέριου χώρου της Ευρώπης, την οποία διαχειρίζονται 40 διαφορετικοί πάροχοι υπηρεσιών αεροναυτιλίας (ANSP).

Η καναδική εταιρεία CAE, ειδικευμένη στην εκπαίδευση προσωπικού, προβλέπει ότι η Ευρώπη θα χρειαστεί περισσότερους ελεγκτές από οποιαδήποτε άλλη περιοχή την επόμενη δεκαετία, 27.000 από τους συνολικά 71.000 παγκοσμίως.

Οι αεροπορικές στο κόκκινο

Στο μεταξύ, οι αεροπορικές εταιρείες, και ιδίως όσες είναι χαμηλού κόστους, όπως η Ryanair, ανεβάζουν τους τόνους. Δημιουργώντας μια «Λίστα Καθυστερήσεων», η ιρλανδική εταιρεία κατηγοριοποιεί τις χώρες που προκαλούν τις μεγαλύτερες καθυστερήσεις στο ευρωπαϊκό δίκτυο.

«Η Γαλλία, η Ισπανία, η Γερμανία, η Πορτογαλία και το Ηνωμένο Βασίλειο συνεχίζουν να είναι οι χειρότεροι πάροχοι ελέγχου εναέριας κυκλοφορίας λόγω της αδράνειας των υπουργών Μεταφορών τους, που δεν διασφαλίζουν ότι οι υπηρεσίες τους είναι επαρκώς στελεχωμένες και διαχειριζόμενες», τόνισε η Ryanair την Τετάρτη.

Σύμφωνα με τα στοιχεία της εταιρείας, η γαλλική ATC προκάλεσε καθυστερήσεις σε πάνω από 26.000 πτήσεις Ryanair από 1η Ιανουαρίου έως 30 Ιουνίου, επηρεάζοντας συνολικά 4,7 εκατομμύρια επιβάτες. Η Ισπανία ακολουθεί με περίπου 16.500 πτήσεις και η Γερμανία με 7.500.

«Ένας ακόμη μήνας κακής διαχείρισης και ελλείψεων σε προσωπικό στις υπηρεσίες εναέριας κυκλοφορίας πέρασε, χωρίς η Κομισιόν ή οι εθνικοί υπουργοί Μεταφορών να κάνουν κάτι για να διορθώσουν τους χειρότερους παρόχους στην Ευρώπη», σχολίασε ο CEO της Ryanair, Μάικλ Ο’ Λίρι.

Ο ίδιος κατηγόρησε τους ANSPs ως «κρατικά μονοπώλια που προστατεύονται και δεν ενδιαφέρονται, ούτε για τους επιβάτες, ούτε για τις καθυστερήσεις πτήσεων».

Η γαλλική απάντηση

Απαντώντας στις αιτιάσεις της Ryanair, το γαλλικό υπουργείο Μεταφορών δήλωσε στο Politico τον Ιούνιο ότι «ο έλεγχος εναέριας κυκλοφορίας είναι μόλις ο τρίτος πιο συχνός λόγος καθυστερήσεων πτήσεων στην Ευρώπη, μετά από προβλήματα που αποδίδονται στις ίδιες τις αεροπορικές».

Παράλληλα, στρέφει τα πυρά του στην ίδια τη Ryanair, «η Ryanair κατατάσσεται 26η μεταξύ των πιο συνεπών ευρωπαϊκών αεροπορικών, με ποσοστό συνέπειας μόλις 69%. Αντίστοιχα, η πιο συνεπής αεροπορική στην Ευρώπη έχει ποσοστό 86%».

Επιπλέον, σύμφωνα με το υπουργείο, οι καθυστερήσεις από τις γαλλικές ή γερμανικές υπηρεσίες ελέγχου «οφείλονται και στο γεγονός ότι επιχειρούν σε έναν από τους πιο πυκνοκατοικημένους εναέριους χώρους παγκοσμίως, ο οποίος έχει υποστεί σημαντικούς περιορισμούς τα τελευταία χρόνια λόγω γεωπολιτικών εξελίξεων και στρατιωτικών απαιτήσεων».

Η Eurocontrol, ο ευρωπαϊκός οργανισμός διαχείρισης εναέριας κυκλοφορίας, σημείωσε ότι «είναι πολύ νωρίς για να πούμε» αν το 2025 θα είναι χειρότερο από το 2024, οπότε οι καθυστερήσεις έφτασαν στο υψηλότερο επίπεδο των τελευταίων δεκαετιών, με μέσο όρο 2,13 λεπτά ανά πτήση. «Η εναέρια κυκλοφορία στην Ευρώπη έχει επιστρέψει στα προ πανδημίας επίπεδα και το δίκτυο είναι κορεσμένο», ανέφερε η Eurocontrol μέσω email.

Παράλληλα, η αστάθεια στην παγκόσμια γεωπολιτική σκηνή δυσχεραίνει ακόμη περισσότερο τη διαχείριση της κυκλοφορίας. «Η πολυπλοκότητα ήταν ήδη υψηλή πριν την κλιμάκωση της κρίσης στη Μέση Ανατολή, εν μέρει λόγω της πλήρους εισβολής στην Ουκρανία. Ορισμένοι πάροχοι στο νοτιοδυτικό, νοτιοανατολικό και κεντρικό τμήμα της Ευρώπης αντιμετωπίζουν αύξηση της κυκλοφορίας κατά 30-40% σε σύγκριση με το 2019», σημείωσε.

Κόπωση και κίνδυνοι για την ασφάλεια

Ο Φρεντερίκ Ντελό, με 33 χρόνια εμπειρίας στον έλεγχο πτήσεων, τονίζει ότι η αυξημένη ζήτηση οδηγεί σε κόπωση όχι μόνο στους ελεγκτές αλλά και στους πιλότους. «Η κούραση μας επηρεάζει όλους. Και αυτό είναι ανησυχητικό γιατί η ασφάλεια είναι η ουσία της δουλειάς μας».

Όπως υπογραμμίζει, όταν οι ελεγκτές είναι «σε κρίσιμα και χρόνια επίπεδα κόπωσης από τους πρώτους κιόλας μήνες, Απρίλιο, Μάιο, Ιούνιο, και πρέπει να συνεχίσουν με αμείωτη ένταση Ιούλιο, Αύγουστο, Σεπτέμβριο και Οκτώβριο, τότε η πίεση είναι ασφυκτική». Η θερινή περίοδος που ξεδιπλώνεται μοιάζει με τεστ αντοχής για το σύνολο του ευρωπαϊκού αεροπορικού συστήματος, και δεν υπάρχει εύκολη διέξοδος.

Πηγή: newmoney.gr

Διαβάστε επίσης: Αυστραλία: Διατήρησε αμετάβλητα τα επιτόκια κόντρα στις προσδοκίες

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ